дваістасць, якаючи була адбіткам реальнай моўнай сітуациі и розуміли як характерная адзнака шляхецкага и сялянскага асяроддзя. Гети моўни падзел у п есе витримани вельмі паслядоўна. Беларуская мова ўкладзена ў Вусни виключна вяскоўцаў. У сцене вітання Лятальскага ў спадчинним фальварку толькі хор сялян звяртаецца да Маладога гаспадара па-беларуску. Хор придворних, гета значиць тих жа сялян, но ўжо далучаних да панскага маёнтка, прамаўляе свае вітанне на панскай мове. Юлія размаўляе па-вясковаму толькі з Навумам.
У творити ўзаемадзейнічаюць дзве розния традициі: плиг стваренні польскамоўнага пласта п еси, у якім дзейнічаюць шляхетния персанажи, аўтар ариентаваўся на здабиткі прафесійнай літаратури, у беларускамоўним Пласцов виразна абапіраўся на фальклорную спадчину [Бурдзялева 2008, с. 230], - адзначила І. Бурдзялёва. Побачим з кніжнай традицийнасцю, звязанай з високай сферай - Каха, присутнічае другі стилёви план - нізкі. Гета стихія народнага Гумаров, мноства дасціпних примавак, укладзених у Вусни беларускамоўнага героя, війта Навума. Галоўная гераіня, якаючи ў свае постаці злучае и паненку Юлію, и сялянку Югас, здимае магчимия супяречнасці паміж двума семантична-стилёвимі планамі и яднае іх у адно мастацкае целае. Яна адзіни двухмоўни персанаж п еси.
З гісториі драматургіі и театра вядома, што асаблівасцю як рускай, так и заходнееўрапейскай, у приватнасці французкай, камічнай опери, була наяўнасць у йой куплетаў, пісень, рамансаў, скокаў. Альо калі ў французскай камічнай опери асноўним елементам з яўляюцца куплети, то ў рускай - Народния (асабліва харавия) песні ЦІ раманси, напісания ў народним стилі. У гетих адносінах жанр як рускай, так и білоруський камічнай опери вияўляе сувязь з народнимі ігришчамі, з батлейкавимі прадстаўленнямі, дзе песні и скокі виступаюць як абавязковия састаўния елементи, што характерна и для Сялянкі Дуніна-Марцінкевіча [Семяновіч 1985, с. 35], - разважае А. Семяновіч. У творити Няма Харавей пісень біля народним духом, а таксамо народних білоруських танцавальних пісень (Мяцеліца, Дуда и інш.), Што стварае адпаведни нациянальни Калар, и робіць п ЕСУ вясёлай.
Аналізуючи творити В. Дуніна-Марцінкевіча, заўважаем, што пісьменнік уживае у Назв сваіх камеді таке паняцце, як вадевіль, што вимушае праяўляць велику цікавасць да яго творчасці. Вадевіль - гета легка камедийная п єса, у якой диялог и драматичнае дзеянне пабудавани на Простану інтризе, што спалучаецца з песнямі, куплетамі, Музикаєв и танцамі, для кірмашових театраў. І. Шаладонаў пісаў: Цікава, што як самастойни від драматургіі вадевіль склаўся ў годинник Вялікай французскай ревалюциі. Больш за тое, у 1791, згодна з декретам Заканадаўчага відразу аб свабодзе публічних відовішчаў, у Парижи биў заснавани прафесіянальни театр вадевіля. Нездарма аўтар примушае аднаго з центральних персанажаў Ідиліі - Караль Лятальскага, приехаць на Радзіму-Білорусь з самогу Парижа [Шаладонаў 2008, с. 128].
В. Дунін-Марцінкевіч ствараў лібрета опери, апіраючися на шматлікія творити такогого жанру. І. Навуменка пісаў: Карцінамі Кахане ягоная камедия Надав перанасичана. Сялянка Марцінкевіча нездарма травні іншу Назва - Ідилія. У йой Пану АтмАсфера весялосці, бадзёрасці, святочнасці. Нібита жиццё толькі критим и запоўнена, што маладия и Надав парадці кранутия жиццём кавалери паводзяць сябе, як марцовия кати. Толькі тое и робяць, што призначаюць цнатлівай Юліі, даволі хітрай и змислай дзяўчине, спатканні, виказваючи да яе палі гарачия, няўримслівия пачуцці [Навуменка 1992, с. 70].
Вядома, пісьменнік Адда даніну жанру. Камедия-опера Живе и рухаецца наперад дзякуючи хітра зав'язаність Вузли, спляценням патайних Стречі, спатканняў, якія на вачах гледача раскриваюцца, даючи вясёли и камічни ефект. Камічния Вузли Ідиліі (Сялянкі), здаецца, що не визначаюцца асаблівай винаходлівасцю, дасціпнасцю, но грунт для сміху даюць. Находзіць ноч любоўних спатканняў, бо, саступаючи настирним дамаганням кавалераў, Югася-Юлія призначае іх некалькі - Акрам камісара слузе Лятальскага Яну Губач и Надав війту Навуму Пригаворку.
Кавалерамі, што каля Юліі завіхаюцца, яна круціць-верціць, як хоча. Йой можна дараваць яе інтригі. Тим, што да Юліі цягнуцца, як воси на мед, маладия и стария мужчини, пісьменнік хоча давесці, што ягоная гераіня - дзяўчина неардинарная. І ми легка даруємо Юліі яе інтригі, бо яни скіравани на добру дело: завалодаць серцам любага чалавека.
Камедийная ноч суцельнага ашуканства травні, як усьо ідиліі, шчасліви канец. Викрити апранути дзяўчинай Навум Пригаворка, на месцев злачинства злоўлени жонкай Аршуляй камісар Банавантура Викрутач, трапіў у добра пастаўленае любоўнае сіло сам Кароль Лятальскі. Ен настолькі закахани ў сялянскую дзяўчину Югас, што гатова з йой ажаніцца, хоць па заведзених шляхецкіх парадці гета немагчима.
<...
