хвалячи ревалюцийнага руху - далей пасувацца нікуди. Ад гетага годині рух ревалюцийнага поступу пачне здаваць тому і - хто скажу, дзе гета адступленне тому супиніцца? Хто можа Биць пеСћним, што НЕ з'явіцца Сћ гети цяжкі годину грамадскага заняпаду Які-небудзь Напалеон и НЕ пастараецца завесці парадак на свій густий и знання? В»p align="justify"> Артикул - сведчанне небувало широкага кругагляду и дальнабачнасці білоруських палітикаСћ тієї пари и адначасова - паказчик узроСћню маладой нациянальнай публіцистикі, яе Сћмення НЕ толькі цвяроза аценьваць тагачасную палітичную сітуацию, альо и далека глядзець наперад.
пасли Кастричніцкай ревалюциі Центральная Рада білоруських. арганізаций и парту падрихтавала и 15 (28) Снігової 1917 скліка-ла дерло Усебеларускі кангрес, на Які сабраліся 1872 делегати пекло усіх регіенаСћ Беларусі, різни грамадскіх и палітичних арганіза (465-466) ций, пасланци губернскіх земстваСћ, органаСћ мясцоваГа самакіра- вання. Билі там прадстаСћнікі бежанцаСћ и тих, хто служиСћ у арміі ці на флоце, хто жиСћ у Петраградзе, Масквє и інших Гарад. p align="justify"> Бальшавіцкія кіраСћнікі Заходняй вобласці (так афіцийна нази-валася Білорусь), пераканаСћшися, што Сћдзрльнікі кангреса абмяркоСћваюць толькі нациянальния праблєми жицця білорус-Кага народу, ноччу з 30 на 31 Сніжної (па Новам Стила), викати- ристаСћши ваенную сілу, разагналі кангрес, Які, аднако, паспеСћ ствариць ВиканаСћчи камітет, и ен з гетага годині пачаСћ кіраваць нациянальна-визваленчим Рухам білоруського народу.
Кангрес, Які биСћ склікани, каб вирашиць ліс БацькаСћшчини, адрадзіць яе пасли некалькіх стагоддзяСћ заняпаду, знайшоСћ адлюстраванне Сћ апавяданні МАКСІМА Гарецкага В«Усебеларускі з'езд 1917-га рокуВ» (1922). Ва Сћспамінах удзельніка кангреса - звичайнага селяніна са Смаленшчини Кузьми - перадаецца АтмАсфера небивалага патриятичнага Сћздиму людзей, што сабраліся Сћ Мінску, каб вирашиць ліс роднаВ зямлі: В«позна Сћжо, ноч, а Сћ нас у критим театри ну вось Якраз, як на Вялікадні Сћ царкве . Неяк и радасна, и смутна, І хто відає, што з табою робіцца, христосавацца хочацца з усім народам. Гета ж не жарти: республіку палю, Білорусь няшчасную, на ногі ставім ... Хочам, каб усьо пайшло народу, и зямля, й ляси, и Сћласць ... Ми ж на палею зямельци ... В». p align="justify"> Мабиць, упершиню Сћ білоруський літаратури биСћ паказани прості селянін, Які так виразна СћсведамляСћ палю асабістую адказнасць за гістарични ліс усяго народу. Гета пачуцце и дало яму права заявіць: В«А таго п'янага чарнамазага Падді, што з'езд наш разагнаСћ, каб дзе злавіСћ, то поза б яму каюк зрабіСћ, хоць душагубства не люблю. p align="justify"> За што ж така злосць?
За тое, Брацило, што ен біСћ наших людзей, делегатку біСћ. ДзяСћчина така, што ен и Сћ падметкі їй не варти, а ен біСћ яе виспяткам, ботам, таптаСћ нагамі ... В». p align="justify"> Тієї В«чарнамази падлаВ» - гета биСћ начальні...
