аСћлена широкага значення. Сфера яго дзеяння можа ахопліваць дзяржави, нациі и Люби чалавечия групи, якія могуць Биць арганізавани Сћ дзяржави, або Биць Форман нациі ці толькі групи. Таму принцип раСћнапраСћя и самавизначення можа примяняцца як да народаСћ, так и дзяржаСћ. Принцип самавизначення народаСћ, уключани Сћ Статут ААН, канкретизавани кіраСћніком XI, у якой змяшчаецца "Декларация аб несамакіруючихся територий". НараСћне з гетим кіраСћніком XII "Міжнародная сістема апекі" прадугледжвалася стваренне Сћ рамках ААН міжнароднай сістеми апекі, якаючи нагадвала мандата Лігі Наций. 1950 Генеральна Асамблея ААН у палею резалюциі признала права народаСћ на самавизначенне асноСћним прав Чалавек. Такі падиход биСћ абагульнени и пацверджани Сћ Декларациі Генеральнай Асамблеі ААН аб прадастаСћленні незалежнасці каланіяльним краінам и народам 1960 У їй, у приватнасці, адзначалася, што "падпарадкаванне народаСћ замежнаму стрибне и панавання и іх експлуатация СћяСћляюць сабой адмаСћленьне асноСћних правоСћ Чалавек, супяречиць Статуту ААН и перашкаджае развіццю супрацоСћніцтва и Сћсталяванню світлу ва Сћсім Свеце. Важнимі міжнародна-прававимі дакументамі Сћ галіне правоСћ Чалавек, якія таксамо замацавалі гети принцип, билі Міжнародни пакт аб еканамічних, Сацияльна и культурні права 1966 року І Міжнародни пакт аб грамадзянскіх и палітичних права 1966 р., у п. 1 арт. 1 якіх устаноСћлена, што "Сћсе народи маюць права на самавизначенне". У 1970 Годзе Генеральна Асамблея ААН приняла Декларацию аб принципах міжнароднага права, якія тичацца дружалюбних адносін и супрацоСћніцтва паміж дзяржавамі Сћ адпаведнасці са статути ААН, якаючи з'яСћляецца кодифікаційних актів сямі такіх принципаСћ, у критим ліку принцип раСћнапраСћя и самавизначення народаСћ. Критим самим гети принцип биСћ аднесени да асноватворних принципаСћ міжнароднага права, на якіх будуецца и падтримліваецца сучасности міжнародни правапарадак. p align="justify"> Такім чинам, у XX стагоддзі можна вилучиць 2 асноСћния етапи развіцця гетага принципу: дерло, Які праходзіСћ пасли Першай сусветнай Вайни и другі, пасли Інший сусветнай Вайни
1.2 Сутнасць принципу самавизначення народаСћ
Міжнародна-прававой принцип "права на самавизначенне народаСћ", калі тлумачиць яго, уживаючи філалагічни Метад, Які складаецца з Трох асобних термінаСћ: "права", "народ" і Сћласна "самавизначенне" .
"Права" Сћживаецца тут у суб'ектиСћним Сенсит - гета значиць, як "міра дапушчальнага паводзін суб'єкт права, забяспечваецца прававимі нормамі".
На мнение многіх заходніх навукоСћцаСћ гетая норма, замацаваная Сћ Декларациі аб принципах міжнароднага права, дазваляе размежаваць нациянальна-визваленчия руху звичайних сепаратисцкіх аб'яднанняСћ. Зрешти, плиг примяненні гетих нормаСћ Сћзнікаюць пеСћния цяжкасці. СапраСћди, приведзеная вишей норма паказвае, што права на самавизначенне НЕ распаСћсюдж...