рміналагічнае тлумаченне - свабоднае словаўживанне / специяльнае значенне - штодзеннае значенне / зиходнае значенне - НОВА значенне / Прама / вобразнае значенне.
Аналіз грамадска-палітичних виданняў різни часоў пацвярджае виснову пра активізацию терміналогіі ў пресе. Для параўнання ми абралі нумари газети Звязда за 1970, 1992 и 2011 гади.
У нумарах, датаваних студзенем 1970 року народження, ми знайшлі зусім НЕ вялікую колькасць термінаў, многія з якіх да таго ж носяць виразнае адценне сациялістичних реалій: імпериялізм, сациялізм, камунізм, ретранслятар, ленінізм, марксізм [Звязда, № 1, 2, 3, 5, 1970 р.]. Практична адсутнічаюць терміни, звязания з прафесійнай дзейнасцю людзей, з навуковим прагресам. Праца сталявараў, текстильшчикаў, працаўнікоў камвольних и абуткових прадприемстваў асвятляецца виключна з викаристаннем папулісцкіх камуністичних лозунгаў, що не даючи ўяўлення пра стан прадприемстваў. Часта викаристоўваецца прием лістоў з народу, у якіх простия працоўния пішуць пра ўласния витворчия дасягненні МОВА простагландинів народу. Значную частко материялаў складаюць паведамленні партиі, справаздачи са сходаў, разнастайния віншаванні, напоўнения словамі таталітарнай мови. Безумоўна, вибар такіх лексічних сродкаў абумоўлени цензурай и агульнай стилістикай савецкай преси.
Ужо іншую сітуацию ми назіраем у Звяздзе, датаванай 1992 рокам. У артикуле пекло 9 студзеня 1992 Даруй, цешча .., або Хто болів? Івана Бараноўскага ми бачим терміни, якія апісваюць нову еканамічную сітуацию: Як навукова-далікатна зазначаюць у Міністерстве транспарту Республікі, у іх каефіциент павишення Складанний 5,8 рази. Нову, амаль у 6 разоў павялічаную Цану нашага білета фарміруюць и розния падаткі, якімі абклалі з усіх бакоў, - на прибитак, на дабавачни кошт, на паліва, акцизни падатак [Звязда, 9 студзеня, 1992 р.]. Заўважим спосабами ўвядзення термінаў у текст - яни НЕ тлумачацца аўтарам, мяркуецца, што читач павінен биў ужо запомніць и асенсаваць Нови реаліі еканамічнига жицця. У астатніх нумарах студзеньскай Звязда назіраем тую ж з яву - журналісцкія тексти транслююць и тиражуюць Нови терміни, уводзяць іх у штодзенни ўжитак носьбітаў мови. Такія еканамічния терміни, як дефіцит, лібералізация коштаў, свабодния цени, курс валют, фермерскія гаспадаркі, падаткаплацельшчикі и інш. атрималі широкае распаўсюджанне менавіта дзякуючи ПРАЦІ журналістаў, якім неабходния билі Нови лексічния адзінкі для апісання змененай еканамічнай и палітичнай сітуациі. Адзначим таксамо Востров характар ??публікаций - Звязда ў 1992 Годзе пісала пра ўсе важния еканамічния праблєми насельніцтва: вялізная інфляция, зростання коштаў, дефіцит тавараў, забастоўкі. Таксамо аб ектиўна асвятлялася міжнароднае жицце Беларусі: ускладненне ўзаемаадносін з Расіяй, візіти кіраўнікоў Еўропи, дзейнасць Садружнасці Незалежності Дзяржаў.
У 2011 Годзе практична ні адзін материял у газеце НЕ абиходзіцца без уживання еканамічних, філасофскіх, паліталагічних термінаў. У артикуле Симона Свістуновіча пекло 1 лютаго 2011 пад назвавши Приватизация - крок да інтеграциі еканамічния терміни ўживаюцца амаль у шкірним абзаци: Інвестициі - гета доўгатерміновия ўкладанні Капіталу з Мета атримання прибитку. Па асарціменце випускаемай прадукциі Білорусь далека абишла многія краіни Еўропи. Альо сення гетага мала. Неабходна, каб прадукция наших прадприемстваў була канкурентаздольнай на сусветним ри...
