не больш асвечанага класа ( акання казаСћ ) нараджае зусім іншия малюнкі: бачилi кабету, якаючи плакала на цвiнтари, ди так, што яе голас наводзiСћ на Сћсiх тривогу i смутак . З яСћленне Бела Сарокі, пачатак ажиццяСћлення ейних намераСћ виклікае адпаведную реакцию Плачкі-Беларусі, яе голас треба разглядаць як заклік-папяреджанне да Сћсіх Сумленний суайчиннікаСћ.
Я. БаршчеСћскі яшче раз падкреслівае: Біла Сарока - гета зло для краю и зло Сћ дерло Чарга для простих людзей: яни гета зло прадчувалі, альо з-за здради вишейшага грамадства НЕ змаглі перамагчи гета зло и поза адчуваюць яго наступстви ва Сћласним жицці: Тая страшна чараСћніца патаемна разаслала ва Сћсе бакі шкоднікаСћ, каб яни криСћдзілі бідних сяла . Я. БаршчеСћскі НЕ ставіць Перад сабою завдання распавесці пра тое, што здаров, калі Біла Сарока апанавала Сћвесь край. Пісьменніку дастаткова Аднан невялічкае гісториі, якую ен падаю з дапамогаю народна-фантастичних сродкаСћ абагульнення. Беларускімі примхамі пра чараСћніцу, якаючи адбірае Сћ кароСћ малако, Я. БаршчеСћскі, відавочна, тлумачиць тое рабаСћніцтва, тия Захадите гаспадині з ПоСћначи, каб приСћлашчиць багацці гетага краю (бо ж яна и ранєй цікавілася ІМІ). Плиг дапамозе приему градациі пісьменнік яшче и яшче раз акцентуе на гетим увага: чараСћніца забірае малако, з яСћляюцца такія порсткія звяркі, што забіць іх було немагчима, и яни па Аборе стриглі авечак, а мядзведзі, нападаючій Сћсюди на пчальнікі, забіралі мед . І як зусім заканамерни працяг впорався Бела Сарокі - з яСћленне зграяСћ ваСћкалакаСћ, пяреваратняСћ, такіх як Марка з чацвертага апавядання, тих, хто дабраахвотна ці па примусе служиць Бєлай Сароци.
На нашу мнение, апавяданне Біла Сарока можна разглядаць як специфічнае Мастацкай Сћвасабленне Падзу на Беларусі Сћ 70-я рр.. XVIII ст., Як широкае панарамнае Палатний падрихтоСћкі падзелу Речи Паспалітай, а таксамо дерло мераприемстваСћ царизму на забраних териториях. Причим, асноСћним персанажам з яСћляецца адзін з ініциятараСћ падзелаСћ - Кацярина ІІ, а таксамо Сћпливовия Беларускія магнати, што сприялі расійскай царици Сћ ажиццяСћленні ейних планаСћ.
У большасці інших апавяданняСћ Я. БаршчеСћскі аналізуе іншия - дробния ці то приватния - випадкі, якія мелі месца Сћ годину визначальнай для лісі краю падзеі. Пісьменнік спрабуе Даць адказ: чаму так здаров, чаму и селянін, и шляхціц, и пан адракаюцца пекло свойого, ідуць на службу да чужинцаС...
