штурхоСћвала працес кансалідациі різни груп насельніцтва Сћ рамках магчима больш буйних дзяржаСћних утваренняСћ, якія прималі форму усякага роду канфедераций и саюзаСћ. З іншага боці - природния Сћмови и шматвяковия традициі Сацияльна-палітичнага жицця пастаянна прайгравалі імкненне да захавання даСћно склаліся малих, фактична аСћтаномних калективаСћ са слабка вияСћленай класавай диференцияциі. У супрацьлегласці гетих тенденций гістаричнай евалюциі була закладзена магчимасць незатухаючої канфлікту и реалізавалася на працягу стагоддзя Сћ формі етнорелігійної варожасці, барацьби за зямля, у міжусобіцах різни груповак горскіх князеСћ и старшиня. p align="justify"> У Курсави ПРАЦІ разглядаецца заключний етап трохвяковай суперніцтва (1514-1813) за Сћладу над ПаСћночним КаСћказам паміж шахскай Іранам, султанської Турцияй и царскай Расіяй. Яго пачатак Сћзиходзіць да дерло сутикненняСћ паміж Асманскай імперияй и Сефевідської Іранам, меСћ відавочна вияСћленую форму суніти-шиіцкімі канфлікту. За ім хаваліся претензіі кіраСћнікоСћ дзвюх дзяржаСћ на вяршенства Сћ мусульманскім Свеце. У барацьбе, якаючи развярнулася асманскіх султани спрабавалі заручицца падтримкай сяреднеазіяцкіх уладароСћ, спрачаліся з Сефевідів. У процівагу гетим намаганням іранская вярхушка шукала сабе саюзнікаСћ галоСћним чинам у асяроддзі хрисціянскіх манархаСћ, заклапочаних широкім асманскай експансіяй ва Усходняй и Центральнай ЕСћропе. Стратегічнае становішча ПаСћночнага КаСћказа паміж Чорним и Каспійскім морамі, Усходняй ЕСћропай и Пяредняй Азіяй, на важливих камунікациях, злучалі Усход и Захадите з самаго пачатку канфлікту прицягвала Сћвагу кіруючих колаСћ краін-саперніц. Для Парти кантроль над гетим регіенам забяспечваСћ Сћстойлівасць сувязяСћ з суннітскіми еміра Сяредняй Азіі и падаваСћ ЗРУЧНИЙ плацдарм барацьби супраць Сефевідів. Для апошніх замацаванне на тій жа териториі дазваляла перапиніць адносіни Парти з Шейбанідами и адначасова наладзіць Сћласния кантакте з саюзнікамі па антиасманской кааліциі. p align="justify"> Ужо Сћ першия дзесяцігоддзі XVI ст. адзначаюцца сустречи Сефевідської емісараСћ з кіраСћнікамі МаскоСћскай дзяржави, альо толькі з сяредзіни таго ж стагоддзя Іван Грозний и яго асяроддзе пачинаюць сур'езна цікавіцца падзеямі на ПаСћночним КаСћказе. Таму сприяюць усталяванню Сћстойлівих сувязяСћ з кабардинских князеСћ и грузінскімі гаспадарам, а таксамо Сћключенне Сћ склад царскіх уладанняСћ Астраханскага ханства, што забяспечила вихад Масква да Каспійскага мору. Найбільший яркім висловивши змен, прийшлі можна лічиць приняцце Кабарди Сћ маскоСћскае заступніцтва Сћ 1557 аднако паспяхова працягнуць палю каСћказскую палітику маскоСћскі Сћрад НЕ змог, таму што биСћ зайняті адлюстраваннем інтервенциі шведаСћ и палякаСћ на захадзе и Асман-кримскіх нашесцяСћ на поСћдні. У виніку пазіциі Расіі на КаСћказе апинуліся даволі слабимі. p align="justify"> Аж так пачатку XVIII ст. суперніцтва за КаСћказ ішло Сћ асноСћним паміж сефевидского Іранам и Асманскай імп...
