Сћ Сяргей Кривец (1909-1945). Многае з перажитага Пает було наканавана агульним беларускім лісам: бежанскае дзяцінства, Маладосць, растрачаная хлопцям з наднеманскай вескі Сћ пошуках хліба, наемнай ПРАЦІ Цесла Сћ Гродно, Беластоку, заСћчасная смерць пад Гдиняй Вясна 1945-га, калі треба було приспешиць перамогу над фашизмам. Вялікі знаСћца и прихільнік заходнебеларускай паезіі, яе апякун, видавец и критик Р.Р. Ширма Сћ прадмове да пасмяротнай кнігі вершаСћ С. КриСћца даваСћ високу аценку асобі и Талент Паета: В«Сяргей Кривец биСћ Пает-грамадзянінам, Які заСћседи з запалом виступаСћ супраць тих, хто нясе няволю народам, хто твориць гвалт над светам В»(Кривец С. Дубок. Мн., 1972. С. 5.). I яшче: В«... Гета биСћ цудоСћни, вострое І Моцний ТалентВ». У вершаваних Радко, снаваних сталяром беластоцкіх будоСћляСћ, чуюцца гарт души, широкі кругагляд, дасягнути дапитлівим Розума, метанакіраванай самаадукацияй. Вершили С. КриСћца грунтуюцца на асабістим пераживанні, перададзеним часта з досціпам, іроніяй (В«КризісВ», В«Сиплюць думкіВ», В«Шерая гадзінаВ»). Паетични сінтаксіс С. КриСћца травні размоСћную Аснова, вилучаецца сцісласцю фрази, афаристичнасцю мастацкага абагульнення.
Здабиткі заходнебеларускай прози 1930-х рр.. даволі сціплия.
Чи не здрадзіСћши лірици, виступаСћ у галіне прози Хв. Ільяшевіч, з нахілам Якраз так псіхалагічнай яе плині. Празаічная літературна спадщина Хв. Ілляшевіча Небагато: Складанний каля дзесяці апавяданняСћ. Газета «гдний крайВ», інфармуючи пра вечар пісьменніка Сћ залі Віленскага універсітета, засведчила, што разам з вершамі и апавяданнямі аСћтар пазнаеміСћ слухачоСћ І з фрагментамі Рамана В«ТуманВ» (рідний край. 1936. 15 лістап.). Героямі навів и апавяданняСћ Хв. Ільяшевіча з'яСћляюцца, як правіла, маладия інтелігенти, студенти або випускнікі вишейшай вучельні, што шукаюць палі месца Сћ жицці, годинах проста працю взяти. У большасці випадкаСћ - свядомия свойого грамадзянскага абавязку Перад простим людам, спаміж якога вишлі. ЗведаСћши навука, атримаСћши веди, яни імкнуцца Биць грамадска кариснимі на месцев палею ПРАЦІ: усведамляць сялян, дапамагчи закласці кааператиСћ, каб визваліць рабачая пекло Зиско пасреднікаСћ (апавяданне В«На ростаніВ»). У асобних герояСћ твораСћ Ільяшевіча за плячима пеСћни жиццеви досвед. Так, Алесь з апавядання В«Сосни шумяць "не можа Сћладкавацца на працю взяти з-за палею недабранадзейнасці Сћ вачах залагодить. Часова приняти на лесапавал, ен аказваецца Хутка звольнени. В«Падзякуйце, што я так, без паліциі. ... Нам бунтароСћ НЕ треба В», - чує ен пекло служачага лясніцтва (Далекий М. Сосни шумяць// Зборнік В«Роднага краюВ» за 1934 Вільня, 1935. С. 89.). Для Алєся шчасце - у барацьбе, и аб гетим кажа ен палею змарнелай маці, якаючи сустракае звольненага сина на станциі. Хоць у апавяданні В«Шопат зямліВ» пісьменнік лакалізуе дзеянне (яго героі - вясковия хлопці, што вязуць прадаваць вазамі сіна Сћ Беласток), яму Сћдаецца намаляваць Широкий панараму заходнебеларускага жицця, висвеціць нейкі типови чалавечи ліс, пранікнена перадаць адчуванне, пераживанні асноСћнага героя. Найчасцей сюжет у апавяданнях Ілляшевіча (Дальнага - псеСћданім) разгортваецца паволі, асобния мясціни памячаюцца як би пункцірна. ЗамалеСћкі природи, аСћтарская рефлексія адигриваюць у ім значную ролю, маюць філасофскі падтекст. p> СпрабаваСћ палі сіли Сћ прозі и М. Васілек. Апублікавания пісьменнікам у 1937-1938 рр.. у В«КалоссіВ» апавяданні В«КриСћдаВ» и В«РазвітаннеВ» па Мастацкай фактури, псіхалагізме билі Дістатися заяСћкай на епіку. У апавяданні В«РазвітаннеВ» Васілек паспрабаваСћ вивесці нові для заходнебеларускай літаратури мастацкі характар ​​- вобразе важака рабочай моладзі. Недахоп адпаведнай жиццевай и естетичнай практикі, аднако, адбіСћся на кампазіцийнай арганізациі материялу, що не дазволіСћ дасягнуць неабходнай Мастацкай завершанасці твора.
У галіне драматургіі Сћ заходнебеларускай літаратури 1930-х рр.. працавала, як и Сћ прозі, таксамо няшмат аСћтараСћ. p> Даць Нешта Нова, узятае непасредна з жицця білоруський моладзі, захопленай ідеяй нациянальнага адрадження, паспрабаваСћ Я. Рушчанец, самадзейни аСћтар з Беласточчини. Видадзения БІГіК паасобку два сценічния абразкі Рушчанца В«Першия ластаСћкіВ» и В«Зорка-ідеяВ» билі актуальния палею праблематикай (моладзь, яе шляхі да нациянальна-визваленчай барацьби), аднако у мастацкім плані виглядалі даволі слабка (статичнасць дзеі, слабка індивідуалізация персанажаСћ).
СпрабаваСћ пісаць п'єсою и М. Машаро. У двухактоСћци В«Вось тут и зразумейВ» (1934) ен засведчиСћ вміннями Сћ адпаведнасці з законамі сценічнага Мастацтва разгортваць фабулу, нязмушана будаваць диялог ди характаристична індивідуалізаваць мову герояСћ. Сценічни жарт В«Чорт з падпеччаВ» (1936) i драма Сћ Трох актах В«Легкі хлібВ» (1936) абапіраюцца на драматургічную практику Ф. Аляхновіча и М. Гарецкага. Сюжет аднаактоСћкі В«Чорт з падпеччаВ» заснавани на Сћ многім на народна-фальклорнай Гліба...
