мацавания рускімі атрадамі ля Ригі, Карл XII примае рашенне скінуць АСћгуста II з польскага прастола, схіліць Польшчу да САЮЗ са Швецияй и затим злучанимі сіламі виступіць супраць Расіі. Карл XII, Які заняСћ у МАІ 1702 Варшаву и разбіСћ польска-сак.сонскую армію пад Клішавам, заставаСћся Сћ Польшчи, каб падрихтаваць "детранізацию" АСћгуста II на польскім прастоле, Вибраний и каранацию Станіслава Ляш-чинскага, пазнанскага ваяводи, Які заключиСћ са Швецияй саюзни дагавор.
Пакуль Карл XII займаСћся польскімі справамі, Петро 1 аднавіСћ армію, наново пабудаваСћ артилерию (Страчаную пад нарватися) i накіраваСћся да Балтийскага мору. ЗахапіСћ Нотебург (Старажитнарускі р. Арешак), Ніеншанц, Нарву и Дзерпт. Каб НЕ пазбавіцца свойого апошняга саюзніка, Петро 1 вирашиСћ дапамагчи АСћгусту II, и Сћ кастричніку 1704 10-тисячний корпус рускіх військ виступіСћ да мяжи Речи Паспалітай. Так червеня 1705 пад Полацкам Сабран армія Сћ 40 тис. Чалавек пяхоти и 20 тис. кавалериі.
Реч Паспалітая Сћ гети годину пераживала глибокі Сћнутрипалітични кризіс. Грамадства падзялілася на праціСћнікаСћ и прихільнікаСћ шведаСћ. У ВКЛ на бік шведаСћ перайшлі Сапегі и Патоцкія, якія разам з злодія-гам руйнавалі Гарад и вескі. Агінскія и Вішнявецкія шукалі падтримкі Сћ рускай арміі. Што датичиць народних мас, то біль-шасць беларусаСћ, у асноСћним праваслаСћних, прихільна сустрелі рускую армію и дапамагалі їй чим маглі - пекло прадуктаСћ харчавання да сумесних ваенних дзеянняСћ.
Ваенная кампанія рускіх на Беларусі Сћ 1705 НЕ дасягнула па-стаСћленай мети. Карл XII уварваСћся Сћ Саксонію, дзе пасли шерага ваенних перамог примусіСћ АСћгуста II падпісаць Альтранштацкі мірни дагавор у верасні 1706 (паблізу Лейпцига). АСћгуст II адмовіСћся ад польскай Карон на карисць Станіслава Ляшчинскага, пекло САЮЗ з Расіяй, згадзіСћся адклікаць саксонцаСћ з рускай арміі и видаць Карлу XII усіх рускіх, якія знаходзіліся Сћ саксонскай арміі, аддаць шведам польскія крепасці КракаСћ и Тикоцін и Г.Д. Шведскі кароль абмежа-ваСћся абяцаннем абараняць АСћгуста II пекло магчимих репресій з боку Расіі и плиг заключенні міру з апошняй улічваць саксонскія інтареси.
Мір са Швецияй АСћгуст II заключиСћ таємниця пекло Расіі и Сћ тієї жа годину таємниця пекло Карла XII імкнуСћся захаваць САЮЗ з Расіяй. Праз місяць пасли падпісання гетага дагавора Сћ кастричніку 1706 пад польскім г.Калішам адбилася бітва паміж шведамі и рускімі войскамі. На баку шведаСћ змагаліся войскі польскіх прихільнікаСћ Карла XII, а рускіх-саксонці и патриети-палякі. Аб'яднанае саюзнае війська на чале з Меншикавим атримала пад Калішам бліскучую перамогу. Шведська пяхота була перабіта, виратавалася толькі Частка шведскай конніци.
пасли бітви пад Калішам Карл XII абвясціСћ Альтранштацкі мірни дагавор. Расія застали без саюзнікаСћ. ГалоСћния шведскія войскі з Саксойіі накіраваліся на Білорусь, маючих Маю намір праз Смаленск ісці на Масква.
ПераправіСћшися праз Бярезіну, 3 ліпеня 1708 Карл XII неча-кана напаСћ на рускіх и вимусіСћ іх адступіць. Гета була апошняя пе-рамога шведаСћ у ПаСћночнай Вайне. p> Руська армія, адступаючи на Усход, размяшчалася непадалек пекло мяжи. Плиг набліженні шведаСћ білоруський насельніцтва забірала збожжа, живелу и Хава па лясах, а тое, што Нельга було Сћзяць з сабой, паліла. Шведскае війська галадала. Руська армія зайняла важния стратегічния рубяжи и рихтавалася да бітви, чакаючи шведаСћ на Смаленскім и Бранскім напрамках. Усе гета, разам узятае, падштур-хнула Карла XII не Сћцягвацца Сћ барацьбу Сћ несприяльних Умова, а павярнуць на Украіну, дзе яго чакаСћ таємниці прихільнік польскай ариентациі гетьман Мазепа.
На дапамогу Карлу XII з Прибалтикі ішоСћ Атрада на чале з Левен-гаСћптам з абозам зброі и харчу. Каб НЕ дапусціць яго злучення з галоСћнимі сіламі шведаСћ, биСћ видзелени Атрада з конніци и гвардиі Сћ 12 тис. Чалавек, Які СћзначаліСћ Петро I.
Бітва адбилася 28 верасня (10 кастричніка) 1708 ля в.Лясной на паСћдневи Сћсход пекло Магілева на р.Сож. Шведи пацярпелі паражен-ні. 16 березня тис. Чалавек шведи згубілі 10 тис., 17 Пушак, 44 сцягі и абоз з 8 тис. павозак. Пазней Петро 1 назваСћ бітву паблізу Лясной "матір'ю полтавської перемоги". p> ЛевенгаСћпт прийшоСћ да Карла XII без зброі и без харчу. Яшче горшия навіни чакалі Карла XII на Украіне. Мазепа падманам привеСћ да Карла XII 3-4 тис. казакаСћ, а астатняя Частка козацтва адмовілася ад Мазепи и вибрала гетьманам Скарападскага. Украінскі народ пад-няСћся на партизанскую барацьбу супраць іншаземних рабаСћнікоСћ и сваіх здраднікаСћ.
3 цяжкасцю перазімаваСћши, Карл XII узяСћ у аблогу Палтаву, альо, нягледзячи на неаднаразовия СПРОБА, скариць крепасць НЕ Сћдалося. Так Палтави падцягнуліся и асноСћния рускія сіли.
Шведскія генерали раілі адступіць у Полипчу, Карл XII не згадзіСћся.
Рускі Сћрад веСћ дальнабачную знешнюю палітику, калі забяспечиСћ нейтралітет Турциі и кримскіх татар, які не дапу...
