Гістарория етнаграфіі Беларусі
шляхта сялянство територия каланізация
Першия пісьмовия звесткі пра нашу краіну и яе насельніцтва вядоми даСћно - більш за 2 тис. гадоСћ таму. Дакладна пра старажитнае насельніцтва Беларусі - кривічоСћ (палачан), дригавічоСћ, радзімічаСћ, літву, яцвягаСћ и інших паведамляюць летапіси, у приватнасці В«Аповесць мінулих часоСћВ» (В«Повість временних літВ», пач. XII ст.). У Аснова В«АповесціВ» билі пакладзени больш раннія звесткі пра слов'ян; яе аСћтар (ім биСћ, верагодна, манах Кіева-Пячерскай лаСћри нестарого) пачинае свій летапіс з біблейскіх часоСћ, расказвае пра паходжанне слов'ян, іх рассяленне на РЋсходне-ЕСћрапейскай раСћніне, складания Сћзаемаадносіни з суседзямі (венграмі, хазарамі, германцамі, балтамі и інш.), звяртае Сћвагу и на грамадскі лад жицця, звичаі, вераванні. Нягледзячи на агульнае паходжанне и релігію славянскіх Пляма, у іх назіраліся прикметния культурна-битавия асаблівасці; летапісец даволі падрабязна расказвае пра сямейна-шлюбния адносіни Сћ Паля, іх В«лагідність і стиденіе до своїх невісток і матерямВ», нетриваласць шлюбу Сћ драСћлян, пра ігришчи, што наладжваюцца паміж селамі Сћ радзімічаСћ, дзе адбиваюцца В«плясания і бісівські пісніВ» и В«умикаху дружини собеВ», пра перажиткі матриярхату Сћ мазаСћшан, пра Сћстойліви Звичай слов'ян и кривічоСћ парицца з венікам у Лазнях (В«і тако Самі ся мачат, ледь вилізуть живиВ» ), што була не Сћласціва дригавічам, палянам и валинянам. У ХІV - ХVІІ стст. з яСћляюцца летапіси-хронікі - В«Хроніка ЕСћрапейскай СарматиіВ» Аляксандра Гваньіні (1578, 1581), В«Хроніка польська, літоСћская, жамойцкая и Сћсяе РусіВ» Мацея СтрийкоСћскага (1582), В«Хроніка БихаСћцаВ» (1 -ая упав. ХVІ ст.), В«БаркулабаСћскі летапісВ» (пач. ХVІІ ст.), В«Хроніка горада МагілеваВ». У іх побачим з запісамі гістаричних Падзу даецца цікавая інфармация аб етнічнай геаграфіі сяреднявечча, аб ладзе жицця, Звичай и вераваннях мясцовага насельніцтва. Видатним літаратурна-ентаграфічним помнікам епохі Адрадження з яСћляецца В«Паема пра зубраВ» Міколи ГусоСћскага (видадзена першапачаткова на лацінскай мове. КракаСћ, 1523). Пает-гуманіст з вялікай любоСћю апісаСћ свій край - Білорусь, пригажосць яе природи, побут и заняткі жихароСћ - ратних рицараСћ, паляСћнічих, Арата. Са знакамітих дзеячаСћ сяреднявечча, якія Сћнеслі каштоСћни Сћклад у вивученне праблем етнічнай культури, мясцовага побуті и звичаевага права, варта назваць Саламона Рисінскага (1560 (?) - 1625) i Льва Сапегу (1557-1633). У канц ХVІІІ - Першай палового ХІХ ст . вийшаСћ шераг прац па краязнаСћству и етнаграфіі Беларусі. Сярод іх адзначим, у приватнасці, такія як: А. Меєр. Апісанне КричаСћскага графства, або билога староства 1786; І. Ляпехін. Дзеннікавия запіскі падарожжа ... (1780, 1805), В. Севяргін. Запіскі падарожжа па заходніх правінциях Расійскай дзяржави (1803); Л. Г...
