БЕЛАРУСКIЯ землi У СКЛАДЗЕ РЕЧИ ПАСПАЛIТАЙ
Мета: дваціть причини аб `ядння Вялiкага княства Лiтоускага i Польскага каралеуства у адзiную дзяржаву - Реч Паспалiтую, асаблiвасцi дзяржаунага i сацияльнага уладкавання гета дзяржави, а таксамо месца ВКЛ у палiтичнай сiстеме Речи Паспалiтай .
Люблiнская унiя (1569г.) i утваренне Речи Паспалiтай
Заключенне унii памiж дзвюма суседнiмi дзяржавамi - Вялiкiм княствам Лiтоускiм, Рускiм, Жамойцкiм i Польскiм каралеуствам - було падзеяй, якаючи прадвизначила далейши ліс не толькi тих народау, што насялялi гетия краiни, альо крейди значний уплиу i на стан Спрай ва усей Еуропейше. Бо ж на яе Карцев з `явiлася нова дзяржава - Реч Паспалiтая - адна з самих вялiкiх i Магутни. Сярод насельнiцтва гетага шматетнiчнага аб `яднання аказауся i беларускi народ. p align="justify"> Што ж примусiла кiруючия вярхi Вялiкага княства пайсцi на такi звишцесни, на мяжи страти самастойнасцi, САЮЗ? Сярод шерагу причин унii 1569г. адной за найважливіших бачацца унутрикласавия супяречнасцi у пануючим шляхецкiм саслоуi Вялiкага княства Лiтоускага, рускаго, Жамойцкага. Таму што сапрауди, без примусу з боку шмалтiкай дробнай i сяредняй шляхти елiтарнае магнацтва, што тримала Уладу у княстве, що не пайшло б на яе падзел з кiмсьцi. А Улада тая у вялiкакняжацкай магнатериi була амаль неабмежаваная. Пани-рада праводзiлi толькi палі рашеннi на Соймі у Вялiкiм княстве Лiтоускiм? Манiпулюючи паводле свойого меркавання большасцю шляхти, якаючи НЕ крейди нiякай реальнай залагодить. Аб гетим можна даведацца з заявили члени гаспадарскай Ради магната Альбрехта Гаштольда, якi парауноувау Сойми польскага i лiцьвiнскага узорау: В«... Сойми Наші праходзяць зусiм Iнакше: што вирашае гаспадар i пани-рада - тое шляхта абавязкова примае да виканання: ми ж запрашаем шляхту на наші Сойми як би для гонару, дзеля таго, каб усьо ведалi, што ми вирашаем В».
I на павятових соймiках, органах шляхецкага самакiравання, якiя билi створани паводле реформи 1565-66 рр.., таксамо верхаводзiлi буйния землеуладальнiкi. Пераконваюць у гетим сведчаннi сучаснiкау. Вось адно з iх: В«Там (у Вялiкiм княстве Лiтоускiм) залога не примае удзелу нi у якiх нарадах, там пани робяць, што захочуць ... Там приязджаюць на соймiк толькi ваявода, стараста ди харунжи, напiшуць, што iм уздумаецца, i адправяць да земянiна дахати, каб падпiсау. Калi ж ЄП не падпiша, то яни аддубасяць яго палкамi ... В»
такогого Нельга було сустрець у суседняй Польшчи, дзе шляхта упливала самим рашучим чинам на унутраную i знешнюю палiтику урада. Польскiя шляхецкiя вольнасцi, вiдавочна, приваблiвалi шляхту Княства. Падтримлiваючи iдею унii, яна меркавала заняць таке визначальнае становiшча у палею дзяржаве, як польська шляхта у палею. p align="justify"> Унутрипалiтични кризiс у Вялiкiм княств...