Развіцце феадальнай гаспадаркі на Беларусі Сћ ХІІІ - ХVІІ стагоддзяСћ
Значенне Сћтварення Вялікага княства ЛітоСћскага для еканамічнага развіцця Беларусі
ДзяржаваСћтваральния працеси на білоруських землях у сяредзіне XIII - XIV ст., звязана з Вялікім княствам ЛітоСћскім з центрам у Навагародку. Як сведчаць археалагічния даследаванні, у XII - XIII стст. Навагародская зямля дасягнула значнага еканамічнага и культурнага развіцця, а сам Навагародак стаСћ багатим горад. Причини Сћзмацнення Наваградка:
Сћрадлівия земли;
развітое рамяство - вядучая галіна - апрацоСћка калярових и каштоСћних металаСћ, виплаСћка и апрацоСћка жалеза;
широкія знешнія сувязі - гандаль з Полацкам, паСћднева-рускімі гарадамі, Прибалтикай, Польшчай, Візантияй, Блізкім Усходам;
адносная бяспека зямель - тут ратаваліся пекло заваеСћнікаСћ бежанци, што Сћзмацняла прадукцийния сіли зямлі.
У XIII ст. Полацкае княства пазбаСћляецца вихаду Сћ Балтийскае мору и страчвае палю магутнасць. Наваградская зямля разам з суседнімі літоСћскімі стала ядром фарміравання Нова дзяржави, а Навагародак - яго сталіцай. Плиг Гедиміне (княжиСћ у 1316 - 1341 рр..) Завяршилася аб'яднанне териториі Беларусі Сћ складзе Вялікага княства ЛітоСћскага. У 1323 ен перанес сталіцу дзяржави Сћ Вільню. Слов'яни займалі Сћ дзяржаве 9/10 териториі и складалі 8/10 насельніцтва, на старабеларускай мове вялося дзяржаСћнае справаводства. Балцкія териториі складалі Сћ гета дзяржаве толькі 1/12 часткі, а насельніцтва прикладна 10%.
Син Гедиміна вялікі князь Альгерд (княжиСћ у 1341 - 1377 рр..) У 1362 перамог татараСћ у бітве на Сініх водах и далучиСћ да Вялікага княства КіеСћшчину, Валинь, Падолле. На Сћсходзе Альгерд пашириСћ палі Сћладанні да Мажайска и Каломни. Гети працес суправаджаСћся еканамічним Сћздимам дзяржави. p> Експансія ТеСћтонскага ордена (крижацкай дзяржави на Сћзбярежжи Балтийскага мору) примусіла Ягайлу, сина Альгерд, заключиць у 1385 КреСћскую Сћнію з Польшчай. ГалоСћним еканамічним патрабаваннем польскай шляхти и каталіцкай царкви було права набицця зямель у Вялікім княстве ЛітоСћскім. Акрам таго, Ягайла Сћ 1387 видатний привілей, у якім феадали князівства Литовського каталіцкага веравизнання атрималі неабмежаванае права валодання и распарадження сваімі вотчинамі, билі визвалени пекло виканання шерагу дзяржаСћних павіннасцяСћ. Гета стварила няроСћния еканамічния магчимасці для феадалаСћ. ПраваслаСћния феадали княства адчулі перспективу пагаршення свойого еканамічнага становішча и адмовіліся приняць умів Сћніі. Фактична застаСћся толькі ваенни САЮЗ з Польшчай супраць крижакоСћ. Гети САЮЗ дазволіСћ 15 ліпеня 1410 нанесці сакрушальнае параженне ТеСћтонскаму ордену. Більше не існавала пагрози білоруський гаспадарци з боці Прибалтикі. p> плиг ВітаСћце Вялікім (княжиСћ у 1392 - 1430 рр..) Вялікае княства ЛітоСћскае и Рускае дасягнула палею найвишейшай магутнасці. Адбилася Сћнутраная перабудова дзяржави: билі Сћвядзени ваяводстви и намесніцтви замести мясцових родаСћ што СћмацоСћвала центральную Сћладу, сприяла станаСћленню адзінага регіену. У княстве развіваліся класічния еСћрапейскія інститути дзяржаСћнай залагодить, складвалася своеасаблівая форма саслоСћна-прадстаСћнічай манархіі, шляхецкая демакратия. ЗаканадаСћства було прадстаСћлена Сћ Трох Статутах (1529, 1566, 1588 рр..). У іх билі замацавани Аснова дзяржаСћнасці, маемасния адносіни - гаспадарчае права, якое було распрацавана з улікам римскага права и мясцових традиций, звичаевага права.
У канц XV - пачатку XVI ст. абвастриліся адносіни паміж ВКЛ и Вялікім княствам МаскоСћскім, якое таксамо претендавала на збіранне славянскіх зямель. У ваенних дзеяннях з княствам МаскоСћскім, ВКЛ на працягу XVI ст. цярпела параженні, страчвала земли, гаспадарка Сћсходніх зямель разбуралася, а людзі знішчаліся. Пад годину Лівонскай Вайни 1558 - 1583 рр.. ВКЛ вимушана було пайсці на Цесна САЮЗ з Польшчай. У 1569 була Сћтворана федерация - Реч Паспалітая, а польскі кароль станавіСћся вялікім князем літоСћскім. За Вялікім княствам захоСћваліся праві аСћтаноміі Сћ аб'яднанай дзяржаве (права мець палю адміністрацию, скарбницю, армію, каристацца білоруський МОВА як дзяржаСћнай, збіраць Сойми). Вялікае княства страціла частко палею териториі: еканамічна развітая Украіна адміністрацийна адиходзіла да Польшчи. Паступова страчваецца еканамічная моц княства, паскараецца гети працес пад годину ваенних дзеянняСћ.
В
Сельскагаспадарчая витворчасць, форми землеСћладання и землекаристання Сћ інший палового XIII - Першай палового XVI ст. Павіннасці и категориі сялян
У XIII - Першай палового XVI ст. на Беларусі пераразмяркоСћваецца галоСћни сродак витворчасці - зямля. Змяняюцца форми землеСћладання и землекаристання. ГалоСћнимі заняткамі людзей як и ранєй, застаюцца земляробства, живелагадоСћля, хатняе рамяство, а дапаможнимі - борніцтва, паляванне, рибалоСћства.
Прилад земляробчай...
