артикул, Які забараняСћ даваць чужаземцам, у критим ліку и Паляк, земли, Пасадена, чини и званні (раздз. 3, арт. 12). [6]
Усе насельніцтва Статут дзеліць на саслоСћі: шляхту, духавенства, мяшчан и простих людзей. Апрача таго, кожнае саслоСће Складанний яшче з некалькіх груп. Так, видзяляюцца Найбільший багатия и Сћпливовия феадали, якія називаюцца князямі, панамі раднимі, панамі харугоСћнимі, затим ідуць Менш упливовия, якія маглі займаць Пасадена Сћ павятових органах и імянуюцца аселай шляхтай, земянамі. Прамежкавае становішча паміж феадаламі и сялянамі Займаюсь Сћбогая, неаселая шляхта, служилая шляхта, а таксамо засцянковая шляхта, якаючи крейди невялікі надзел палею уласнай зямлі и сама працавала на їй. p align="justify"> ГалоСћнай павіннасцю шляхти була ваенная служба. Прававое становішча Сћсяго гетага саслоСћя резка адрознівалася пекло становішча простих людзей. Толькі шляхціц меСћ права займаць Пасадена Сћ дзяржаСћним апараце и Судзі, свабодна купляць и прадаваць маенткі и валодаць феадальна залежнимі сялянамі, без аплати пошліни (мита) вивозіць на продажів за мяжу прадукти, вирабления Сћ палею гаспадарци, актиСћна Сћдзельнічаць у павятових сойміках и Биць абраним у депутати на агульнадзяржаСћни сойм. Шляхціцу гарантавалася асабістая Свабода, ен биСћ визвалени пекло падаткаСћ и павіннасцей, за виключеннем ваеннай служби І падаткаСћ на Вайн. p align="justify"> АсноСћнае абмежаванне правоСћ сялян укладати Сћ адмаСћленні права Сћласнасці на зямля и Сћ забароне набиваць ва Сћласнасць маенткі и земли. Так, у арт. 26 раздз. 3 падкреслівалася, што прості Чалавек, що не атримаСћши шляхецкай годнасці, що не травні права набиваць шляхецкіх маенткаСћ и земляСћ. Уласнікам усіх сялянскіх земляСћ признаваСћся толькі феадал ці феадальная дзяржава. Феадальна-перелогових Чалавек НЕ меСћ права без дазволу свойого пана змяніць месца жихарства ці пайсці да другог феадала (раздз. 12, арт. 12, 13, 14, 15, 16). [6]. Самай бяспраСћнай часткай насельніцтва билі челядзь дваровая и палонния, якія знаходзіліся на становішчи рабоСћ. Яни НЕ лічиліся суб'ектамі права, не маглі завяшчаць и атримліваць маемасць па тестаменту (раздз. 8, арт. 1,8). [6]
Прававое становішча мяшчан адрознівалася пекло становішча шляхти и сялян. Мяшчане амаль усіх білоруських гарадоСћ у XV-XVIII стст. атрималі специяльния грамат на магдебургскае права, якое дазваляла ім ствараць у Горадзе оргави кіравання, що не падуладния мясцовим старастам и ваяводам. Узначальвалі кіраванне війт, бурмістри и райці. Мяшчане Сћсіх дзяржаСћних гарадоСћ билі асабіста свабоднимі людзьмі. Яни маглі мяняць палі месца жихарства и виязджаць за мяжу, ім гарантавалася права Сћласнасці на маемасць, а Сћ некатора випадкі Надав на маенткі, альо яни НЕ дапускаліся на дзяржаСћния Пасадена и НЕ мелі сваіх прадстаСћнікоСћ ні, Сћ панскай Радзіх, ні Сћ Соймі. Аднако ім дазвалялася Сћдзельнічаць у мясцових гарадскіх сабраніях (Соймах), дзе разглядаліся гарадскія праворуч, яни мелі права аб'ядноСћвацца Сћ САЮЗ па прафесіях - у цехі и релігійна-асветніцкія и дабрачинния арганізациі - брацтва. p align="justify"> ДзяржаСћнае права Вялікага княства ЛітоСћскага регламентавала структуру и кампетенцию вярхоСћних органаСћ дзяржаСћнай залагодить княства и ігнаравала органи Речи Паспалітай. Уся сістема органаСћ дзяржаСћнай залагодить и СћпраСћлення княства будавалася на агульних принципах феадальнага права: стваренні ільгот и пераваг класу феадалаСћ и саслоСћю шляхти и недапушченні простих людзей у органи СћпраСћлення, юридичним замацаванні няроСћнасці сярод різни Сацияльна груп насельніцтва и раздзяленні яго на саслоСћі. p align="justify"> КіраСћніком дзяржави и галоСћнай асобай ва Сћсей сістеме дзяржаСћних органаСћ признаваСћся вялікі князь, Які іменаваСћся Сћ Статуце В«господаремВ». [8. C. 166]
Вялікаму князю як Головата дзяржави належалі широкія праві Сћ галіне Сћнутранага кіравання и знешніх адносін. Ен меСћ права весці міжнародния зносіни, пасилаць и примаць паслоСћ, заключаць міжнародния пагадненні, уступаць у САЮЗ, абвяшчаць Вайн и заключаць мір. Ен лічиСћся кіраСћніком усіх Вишейш виканаСћча-распарадчих органаСћ, змяняСћ и призначаСћ Вишейш СЛУЖБОВИХ асобі, яму належала права распараджаііца Сћзброенимі сіламі дзяржави, дзяржаСћнай маемасцю, даходамі и скарбницею, права надаравання маемасці, чиноСћ и званняСћ. Яму належала права заканадаСћчай ініциятиви и за яго подпісам видаваліся Сћсе найважнейшия дзяржаСћнаправавия акти. Ен меСћ права ажиццяСћляць Вишейш суд у дзяржаве, а таксамо памілаваць асуджаних. 3 указанага пераліку правоСћ вялікага князя відаць, што да яго кампетенциі билі аднесени Сћсе найважнейшия питанні дзяржаСћнай залагодить и СћпраСћлення. Альо ажиццяСћляСћ гетия паСћнамоцтви вялікі князь НЕ аднаасобна, а, як правіла, з удзелам Ради, сойму и СЛУЖБОВИХ асобі вярхоСћнага СћпраСћлення. p align="justify"> Абмежаванасць залагодить гасудара замацоСћвалася Сћ Статуце па-...
