рознаму: у адних випадкі гета було викладзена Сћ формі клятви и абяцання вялікага князя захоСћваць пеСћния праві (раздз. 1, арт. 2; раздз. 3, арт. 1 , 2, 4, 12, 13), у другіх - у формі непасреднай забарони. Так, забаранялася гасудару без дазволу сойму пачинаць Вайн ці визначаць падаткі на ваенния патреби (раздз.2, арт. 2), видаваць закони, якія б супяречилі Статуту (раздз. 3, арт. 5), пазбаСћляць Пасад и званняСћ (раздз. 3 , арт. 13), видаваць без дазволу сойму Нови закони (раздз. 3, арт. 15) i т. п. [6]
У абмежаванні Сћлади гасудара першачарговае значенне крейди Рада. У яе склад уваходзілі два каталіцкія епіскапи, ваяводи, Кашталян, некатория старасти, сами важния службовия асобі центральнага СћпраСћлення и некатория буйния феадали па асабістих запрашеннях. p align="justify"> Рада була пастаянна дзеючим виканаСћча-распарадчим, заканадаСћчим, кантралюючим и судновим органам. Палі Сћладния паСћнамоцтви яна ажиццяСћляла сумесна з вялікім князем, альо Сћ яго адсутнасць (а гета здаралася даволі часта, калі гасудар виязджаСћ у Польшчу) i без яго. Уладния паСћнамоцтви Ради кантраляваліся вялікім князем и Сойм. У палею дзейнасці яна вимушана була Сћлічваць стан барацьби класаСћ и асобних груповак унутри пануючага класа, а таксамо знешнепалітичния абставіни. Усе гета примушала яе дзейнічаць з пеСћнаю аглядкай и даволі часта склікаць агульнадзяржаСћния Сойми, каб заручицца падтримкай усяго саслоСћя шляхти. p align="justify"> Прававое становішча Ради було замацавана Сћ агульназемскіх привілеях 1492 и 1506 гг.
У Статуце 1588 значнае месца адводзіцца прававому регуляванню парадку фарміравання и дзейнасці сойму Вялікага княства ЛітоСћскага. Сойм як саслоСћна-прадстаСћнічи орган класа феадалаСћ и саслоСћя шляхти Сћзнік у виніку працяглага гістаричнага працесу, Які ідзе сваімі каранямі Сћ перияд вечавих народних сходаСћ старажитнасці. p align="justify"> Кампетенция сойму НЕ була дакладна визначанай. Маглі вирашацца Люби питанні, што виносіліся на яго абмеркаванне гасударом або Рада. Альо меліся и праворуч, якія адносіліся да виключнай кампетенциі сойму: Вибраний вялікага князя, абвяшченне мабілізациі ваенних СІЛ (паспалітае рушенне), збор сродкаСћ на вядзенне Вайни, заключенне ваенних саюзаСћ, заключенне уніі з Польшчай, устанаСћленне нових падаткаСћ и павіннасцей, приняцце Найбільший важливих заканадаСћчих актаСћ, ажиццяСћленне правасуддзя па некатора дзяржаСћних злачинствах. Уся робота сойму папяредне рихтавалася панамі. Яни призначалі годину и месца яго склікання, рихтавалі праекти Сћхвал. ПрадстаСћнікі пекло паветаСћ маглі падаваць прохання и скаргі шляхти сваіх паветаСћ, адкази, на якія даваСћ гасудар, параіСћшися толькі з Рада. p align="justify"> Структура и кампетенция мясцових органаСћ дзяржаСћнага СћпраСћлення ні Сћ Статуце, ні Сћ інших прававих актах не атрималі разгорнутага асвятлення и замацавання, таму што гетая сістема склалось Сћ глибокай старажитнасці и істотна НЕ змянілася. Большасць дробових княстваСћ, што Сћвайшлі Сћ склад Вялікага княства ЛітоСћскага, захаваліся як адміністрацийна-теритарияльния адзінкі - ваяводстви, Павєтьє, воласці са сваімі органамі СћпраСћлення. p align="justify"> У сяредзіне 60-х рр.. XVI ст. була завершальною реформа адміністрацийна-теритарияльнага падзелу, и Сћся територия дзяржави була падзелена на ваяводстви, Павєтьє, воласці, ці дзяржанні. Нягледзячи на змена Сћ сістеме мясцових органаСћ, іх дзейнасць Карен НЕ перабудоСћвалася. Па-ранейшаму мясцовия феадали Сћ шкірним павеце захоСћвалі палі пануючае становішча. Вишейшай службовай асобай у сістеме мясцових органаСћ кіравання биСћ ваявода, Які СћзначальваСћ адміністрацийния, гаспадарчия, вайсковия и Сћ значнай заходи судовия органи на териториі ваяводства. Яму падначалени билі наступния службовия асобі: Кашталян - па ваенних справа; падваявода - па адміністрацийних; ключнік и скарбнік - па гаспадарчих; канюши, лоСћчи и інш. p align="justify"> КіраСћніком адміністрациі Сћ павеце биСћ стараста. НазначаСћся ен, як и ваявода, гасударом и Рада з ліку буйних феадалаСћ. Гетая Пасадена вельмі часта разглядалася як дадатковая криніца даходаСћ радних паноСћ, а павіннасці, звязания з пасадай, виконваСћ яго намеснік - падстараста. p align="justify"> Вайсковая праворуч ВКЛ грунтавалася на страражитним абавязку абарони палею зямлі. Адначасова ваенная праворуч була галоСћним абавязкам шляхти, з іх жа на карисць дзяржави маглі Брацило толькі адзін від падатка - сяребршчизну - на Вайн. Акрам таго, існавала категория сялян-баяраСћ, што так сама неслі ваенную службу. p align="justify"> З цягам годині з явіліся Нови віди зброі, змянілася тактика вядзення бою, патрабаваліся прафесіянали Сћ вайсковай справе. У війську ВКЛ з явіліся пастаянния Атрада, вельмі часта викаристоСћваліся наемнікі з еСћрапейскіх краін. Акрам шляхти, падацца на вайсковую службу у ВКЛ у якасцi наймiтаСћ мелi магчимасць i прадстаСћнiкi падаткових ...
