адзу у Заходняй ЕСћропе, расійскай ревалюцийнай думкі и польскіх нациянальна-визваленчих ідей. p align="justify"> У 1817 плиг Віленскім універсітеце па ініциятиве студентаСћ А.Міцкевіча и Т.Зана було створана тавариства філаматаСћ. Іх подивимось фарміраваліся пад відпливаючи прафесара Віленскага універсітета Іяхіма Лялевеля. Ен виступаСћ за аднаСћленне польскай дзяржави. На пачатку 20-х гадоСћ XIX ст. у Вишейшай духоСћнай семінариі Сћ Полацку били студенти Віленскага універсітета заснавалі тавариства філаретаСћ. У 1819 у Свіслацкай гімназіі Сћзнікла тавариства аматараСћ навука. Іх дзейнасць насіла прапольскі характар. p align="justify"> Знайшлі падтримку Сћ Беларусі и ідеі дзекабристаСћ аб ліквідациі самадзяржаСћя и пригоннага права. У 1821 - 1822 рр.. некатория актиСћния Сћдзельнікі руху дзекабристаСћ знаходзіліся Сћ Беларусі. М.МураСћеСћ, кіраСћнік "ПаСћночнага тавариства", у Мінску Сћ 1821 напісаСћ свій дерло вариянт канституциі. А.БястужаСћ, адзін з кіраСћнікоСћ "ПаСћночнага тавариства", калі жиСћ у Мінску, устанавіСћ сувязі з некаторимі мясцовимі грамадскімі дзеячамі Сћ Полацку. У Мінску, Лідзе, Ружанах бивалі дзекабристи М. Наришкін, З. ЧарнишоСћ, М. Лунін, Я. Абаленскі. У Віцебску жиСћ и вучиСћся вядоми дзекабрист, Сябри "Тавариства аб'яднаних слов'ян" І. ГарбачеСћскі. p align="justify"> С.МураСћеСћ-Апостал распрацаваСћ план аришту цара Сћ годину яго приезду Сћ Бабруйск крепасць. Аднако план не биСћ ажиццеСћлени. p align="justify"> ПадавіСћши паСћстанне дзекабристаСћ, расійскі Сћрад разграміСћ и тайния таваристви на Беларусі. Шмат іх удзельнікаСћ було ариштавана. p align="justify"> У 1824 - 1825 рр.. урад, улічваючи, што центрам таємних таваристваСћ билі навучальния Сћстанови, приняСћ заходи па Сћзмацненні Нагляду за навученцамі. Аднако гета НЕ спиніла грамадска-палітични рух у заходніх губернії. p align="justify"> У лістападзе 1830 у Варшаві апазіцийная шляхта Сћзняла паСћстанне. Царскі Сћрад імкнуСћся прадухіліць паширенне паСћстання на териториі Беларусі, Літви и Украіни. Тут було Сћведзена ваеннае становішча. Аднако ужо на пачатку красавіка 1831 дзеянні паСћстанцаСћ ахапілі Сћсю Літву и ПаСћночна-заходная Білорусь (Ашмянскі, БраслаСћскі, Дзісенскі и Вілейскі Павєтьє). Вузкія палітичния мети - аднаСћленне шляхецкай Польшчи Сћ межах 1772 - абумовілі тієї факт, што паСћстанне НЕ атримала падтримкі сярод широкіх колаСћ білоруського насельніцтва. p align="justify"> У жніСћні 1831 паСћстанне було падаСћлена на Сћсей териториі Беларусі и Літви, а Сћ верасні - и Сћ Полипчи.
Альо Сћ інший палового 30-х гадоСћ XIX ст. зноСћ пачалі Сћтварацца тайния суполкі. У 40 - 50-я гади Сћ Беларусі Сћ асяроддзі, апазіцийним да Сћлади, усьо больш актиСћную ролю адигривалі ревалюциянери-демакрати. Ідзе фарміраванне новаго пакалення ревалюциянераСћ з ліку дробових чиноСћнікаСћ, духавенства, мяшчан, шляхти. Так яго належаСћ Ф.Савіч, Які биСћ ініциятарам стварення Сћ 1836 плиг Віленскай Медика-хірургічнай академіі Найбільший радикальнай з таємних суполак - "Демакратичнага тавариства". У статуце "Демакратичнага тавариства" абвешчани ідеі сацияльнай роСћнасці, визвалення сялян и надзялення іх зямля, права кожнага народу на нациянальную самастойнасць. У 1838 "Демакратичнае тавариства" було розгромлена. p align="justify"> Дзейнасць таємних суполак примусілі расійскі Сћрад дзейнічаць больш рашуча. ГалоСћния заходи билі накіравани супраць дробнай шляхти. Сенсом іх заключаСћся Сћ змяншенні колькасці привілеяванага саслоСћя шляхам пераводу Сћ падатния саслоСћі асобі, якія НЕ мелі дакументаСћ аб шляхецтве. p align="justify"> У адпаведнасці з указамі пекло 1831, 1847, 1857 рр.. асобі, якія НЕ даказалі дакументамі свойого шляхецтва, що не билі зацверджани Сћ дваранскім званні. Гета категория колишніх шляхціцаСћ павялічвала падатнае саслоСће - аднадворцаСћ у сельскай мясцовасці і "грамадзян заходніх губерняСћ" у Гарад. І першия и другія абкладаліся асобним "падимним" падаткам и виконвалі паслабленую вайсковую павіннасць. p align="justify"> У 1832 биСћ закриті Віленскі універсітет. Указамі пекло 11 травня и 11 червеня 1832 польська мова Сћ судовай справе замінена на рускую. У 1840 поСћнасцю адменена дзеянне ЛітоСћскага Статут. p align="justify"> На пачатку 40-х гадоСћ царскі Сћрад пазбавіСћ духавенства, як каталіцкае, так и праваслаСћнае, права валодаць зямля з сялянамі. У 1839 було праведзена аб'яднанне уніяцкай царкви з праваслаСћнай, каб аслабіць польска-каталіцкі СћплиСћ на білоруський насельніцтва. p align="justify"> Царскі Сћрад пачаСћ поиск на широкай апорії Сћ асяроддзі сялянства. Гета меце сприяла распрацаваная Сћ 1860 - 1862 рр.. адукацийная праграма, якаючи дазваляла Сћ школах ніжейшай Ступені Сћживаць білоруську мову.
вань 30
40-х гадоСћ XIX ст. працес разлаження феадальна-пригоннай сістеми на Беларусі и Сћ Расіі перарос у кризіс. У сельскай гаспадарци кризіс виявіСћся Сћ резкім зніженні п...
