ва хвалячи канфіскаций. Урад адбіраСћ маенткі Сћ калабарацияністаСћ, якія супрацоСћнічалі з військам Напалеон.
Сітуация напяредадні Айчиннай Вайни 1812 склалось Наступний. Пасли перамогі Франциі над Прусіяй у 1807 Напалеон и Аляка-сандр 1 дамовіліся Сћ Тильзіце аб утваренні ВаршаСћскага княства, што крейди прапагандисцкі характар: Напалеон клапаціСћся пра Польшчу, бо яна Служив яму плацдармом для нападу я на Расію. Урад Расіі Сћ процівагу Напалеон таксамо веСћ прапаганду, абяцаючи аднавіць Реч Паспалітую и Вялікае княства ЛітоСћскае. У лютим 1811 високі расійскі саноСћнік А.Чартарийскі па прапанове Аляксандра 1 ездзіСћ у Варшаву, каб дамовіцца з польскімі дзеячамі аб іх пераходзе на бік Расіі. Аднако гета місія Поспеха НЕ крейди. У канц 1811 - пачатку 1812 група СћрадженцаСћ Беларусі (М.К.Агінскі, Ф.К.Любецкі и інш.) падрихтавала праект аб адрадженні Вялікага княства ЛітоСћскага пад пратектаратам Расіі па прикладу Фінляндиі. p> 24 червеня 1812 450-тисячна армія Напалеон перайшла граніцу з Расіяй. У склад яе Сћвайшла значная колькасць польскіх вайскоСћцаСћ (каля 60 - 70 тис. Чалавек). БиСћ сфарміравани корпус пад каманда-ваннем князя Ю.ПанятоСћскага, Які актиСћна змагаСћся на баку напалео-наСћскай арміі супраць Расіі. Князь Дамінік Радзівіл за свій кошт сфарміраваСћ уланскі полк.
28 червеня 1812 французька армія зайняла Вільню. Напалеон разлічваСћ, што шляхта Беларусі будз да яго больш прихільнай, калі. ен абвесціць аб аднаСћленні Вялікага княства ЛітоСћскага. 3 гета Мета у Вільні па распарадженні Напалеон биСћ ут-злодія годин Сћрад пад Названий "Камісія Вялікага княства ЛітоСћскага". Дзейнасць Камісіі распадсюджвалася на Віленскую, Гродзенской, Мінскую губерні и Бе-ластоцкуювобласць. Для Віцебскай и МагілеСћскай губерняСћ було визначана асобнае, т. зв. "Польскае праСћленне". Альо гетия мариянетачния Сћради павінни билі Перш за Сћсе забяспечваць усім неабходним и папаСћняць рекрутамі французьку армію. Рускі герб биСћ замінені на аднагаловага Арла. У хуткім годині ранейшае адміністрацийнае дзяленне було замінена на французскі лад, галоСћния Пасадена занялі французскія военачальнікі и інтенданти.
Шляхта, якаючи толькі што присягала на вернасць Расійскай імпериі, амаль усюд сустракала французскія войскі як визваліцеляСћ пекло расійскіх захопнікаСћ. Прості ж Беларускі народ у асноСћним стаСћ на шлях партизанскай Вайни з французамі. Велізарнаму війську Напалеон Сћ межах Літви, Беларусі и ПаСћноч-най Украіни Сћ червені 1812 супрацьстаялі вки рускія арміі: 1-я-генерала М.Б. Барклая Де Толі, 2-я - генерала П.І. Баграціена, 3-тя -Генерала А.П. Тармасава. p> Каб перакриць французам шлях на КіеСћ, 3-тя армія була пакінута Сћ Валинскай губерні. А 1-й і 2-й арміям патребна було злучицца, каб пазбегнуць розгрому паасобку. У ліпені 1812 визначилася НЕ-магчимасць злучення 1-й і 2-й армій у раене Віцебска. Чарговим пунктам сустречи рускіх армій биСћ призначани Смаленск.
16 березня ліпеня да 1 жніСћня 1812 Напалеон знаходзіСћся Сћ Віцебску. Настанням яго арміі було припинена. Ен вирашаСћ, што рабіць далей. ГалоСћни план Напалеон - разграміць рускую армію на Беларусі - не биСћ виканани. У гетих умів Напалеон меСћ мають намір пачаць перагавори з Аляксандр 1 у Віцебску. Альо пекло гетага плану французскаму імператару давлячи адмовіцца. Яго армія, складзеная з прадстаСћнікоСћ заваяваних краін, па-чала на вачах развальвацца: зніжалася дисципліна, пашираліся марадзерства, дезерцірства. Напа-леон разумеСћ, што толькі Нови перамогі могуць виратаваць яго армію пекло демаралізациі.
22 ліпеня 1812 арміі Баграціена и Барклая Де Толі злучиліся пад Смаленскам, а 2 -5 жніСћня адбилася Смаленская бітва, у якой Напалеон страціСћ болипой за 14 тис. Чалавек. Пасли Смаленска рускую армію СћзначаліСћ М.І. КутузаСћ. 26 жніСћня адбилася генеральна бітва ля в. Барадзіно. Сфарміравания на Віцебшчине Чатир палкі 3-й пяхотнай дивізіі абаранялі на Барадзінскім полі вядомия Баграціенави флеші. 24-я пяхотная дивізія, складзеная з урадженцаСћ Мінскай губерні, гераічна змагає каля батареі РаеСћскага. p> КутузаСћ з Мета захавання арміі загадаСћ пакінуць Масква, якую неСћзабаве занялі французи. Чи не дачакаСћшися адказу Аляка-сандра 1 на прапанови аб міри, Напалеон у пачатку кастричніка 1812 пачаСћ адступаць з Масква на Смаленск па спустошанай мясцовасці.
7 кастричніка 1812 рускія войскі визвалілі Полацк, 26 кастричні-ка - Віцебск, 4 Лістапада - Мінск.
Завяршальни Сћдар биСћ нанесені рускімі войскамі па французів плиг іх пераправе праз Бярезіну каля в.Студзенка, што недалека пекло Барисава. 30 тис. іншаземних захопнікаСћ знайшлі тут палю гібель. Пасли гетага напалеонаСћская армія фактична перастала існаваць. p> У гонар перамогі рускай арміі над войскамі Напалеон Сћ Айчин-най Вайне 1812 пастаСћлени памятния знакі Сћ Віцебску, Полацку, Кобрин, в.Студзенка (каля Барисава), в. Клясціца (Расонскі р-н Віцебскай вобла.), в.СалтанаСћка (каля Магілева) i інш.
