с. М. Ігнатоўскі меў папяредніка ў гета прац. Яшче ў 1910 у Вільні ў друкарні Марціна Кухти вийшла асобним видати кніга Вацлава Юсцшавіча Ластоускага «каротких гістория Беларусі», якаючи друкавалася ў газеце «Наша Ніва» [18, с. 433]. Гістарични нарис В. Ластоўскага биў Першів видати гісториі Беларусі, напісаним білорусам, па-беларуску и для беларусаў яшче ў царскай Расіі. Таму Усеваладу Ігнатоўскаму було ўжо лягчей пісаць свій курс гісториі Беларусі, разглядаючи гістарични працес са сваіх пазіций, но ўжо маючих ў руках візерунок такогого роду навуковага и навукова-папулярнага твора. Таму ізалявана разглядаць нарис гісториі Беларусі Ус. Ігнатоўскага не випадають.
«Кароткі нарис гісториі Беларусі» Ус. Ігнатоўскага доўгі годину биў шкільним падручнікам па гісториі.
Праця Ус. Ігнатоўскага па гісториі Беларусі ў яе чацвёртим виданні 1926 (15 тис. Прим.) Ахоплівае ўсю гісторию Беларусі да 1924, уключаючи ўзбуйненне териториі БРСР, далученне да яе значнай часткі територий Віцебскай, Гомельскай и часткі Смаленскай губерняў, аб'яднанне значнай часткі білоруського народу ў адзінай білоруський дзяржаве. «Кароткі нарис гісториі Беларусі» пачинаецца з дзвюх прадмоў: адной кароткай - так 4-га виданні, и інший - так 3-га. У свае прадмове да 4-га виданні Ус. Ігнатоўскі зазначиў, што апошняе виданні - ілюстраванае (малюнкі падабраў Я. Лёсік). У прадмове да 3-га виданні аўтар прадстаўляе палі Подивившись на гісторию Беларусі, падкреслівае, што ен зиходзіць з класавих пазіций плиг разглядзе гістаричнага працесу.
Адзначаючи ролю капіталізму, Які експлуатуе працоўную масу, Ус. Ігнатоўскі позначають, што распрацоўка гісториі Беларусі як асобнай Республікі, асобнай краіни толькі ў ягони годину пачинаецца, бо ранєй, та ревалюциі, була гістория адзінай и непадзельнай Расіі, «царська, агульнаруская гістория», якаючи викладалася ва ўсіх школах вялікай імпериі. Аднако гетия першия СПРОБА разгледзець гісторию Беларусі з марксісцкага пункту гледжання пададзени аўтарам спрошчана, а годинах примітиўна и нелагічна, асабліва ў такіх випадкі, калі дзейнасць полацкага Капіталу и експлуатация працоўних разгортваюцца падчас ранейшага феадалізму. Так, гаворачи пра Полацкую Русь, Ус. Ігнатоўскі піша: «У руках купцоў зьбіраюцца вялікія капітали, катория даюць ім магчимасьць експлёатаваць полацкую працоўную масу. Вечи гарадоў зьяўляюцца критим месцев, дзе асабліва Яскрава вияўляецца барацьба паміж «лепшимі» людзьмі, уладарамі капіталаў, и «подлимі» людзьмі, уладарамі робочих рук »[1, с. 29]. Ва ўводзінах у гісторию Беларусі аўтар «Кароткага нариса» распавядае пра територию Беларусі и яе насельніцтва. У склад териториі Беларусі, згодна з тагачаснимі етнаграфічнимі даследаваннямі, якія билі пададзени яшче ў XIX стагоддзі ў Працюю А.К. Кіркора, П.А. Бяссонава, I.I. Насовіча, Є.Р. Раманава, у манаграфіі академіка Я.Ф. Карскага, у енциклапедичним слоўніку Бракгаўза и Ефрона, Ус. М. Ігнатоўскі залічиў «стария губерніі - Менської, Магілёўскую и Горадзенскую, узятия амаль што Цалко; Віцебскую ў пераважнай большасьці палі териториі; Смаленскую и Чарнігаўскую некаторимі асобнимі паветамі ». Ен адзначае: «Есьць Моцний русифікавани Беларускі етнографічни тип у суседніх губернії - Цверскай, Пскоўскай и Арлоўскай» [1, с. 24].
Такім чинам, Ус. Ігнатоўскі разглядае гістаричния падзеі на териториі тагачаснай етнаграфічнай Беларусі - так 300000 квадратних кіламетраў з насельніцтвам у 10 мільёнаў чалавек, з якіх 80 працентаў складаюць білоруси, «самаго чистага етнографічнага типу ўсходня-слов'янського рускаго плем'я» [1, с. 26], бо «турка-мангольская лявіна да іх НЕ дакацілася ...» и «етнографічнага ўпливу мангольскай раси на білоруса не було. Калі и признаць етнографічни ўплиў літоўскі и польскі, то гети ўплиў биў невялікі; апроч таго, літвіни - такія ж арийци, як и білоруси, а палякі - слов'яни, толькі заходняй галіни »[1, с. 26]. Так Ігнатоўскі акреслівае паходжанне беларусаў.
Периядизация гісториі Беларусі, якую прапануе Ус. Ігнатоўскі, заснавана на дзяржаўнай приналежнасці Беларусі. Ен падзяляе гісторию Беларусі на пяць периядаў: Полацкі, Літоўска-Беларускі, Польскі (у складзе Речи Паспалітай), Расійскі и апошні, Які ен назваў «Білорусь пасьля звярженьня царизму». У гетим Сенсит периядизация гісториі ў кнізе В. Ластоўскага «каротких гістория Беларусі» больш деталізаваная, причим яна зусім НЕ звязана з храналагічнимі межамі. Так, частко інша ў «Кароткай гісториі» В. Ластоўскага полягає паміж тисяча сто тридцять два («пекло Павароті полацкіх князёў») i 1 430 («так смерці Вітоўта»). Такий, дзяржаўніцкай периядизациі, якую ўвёў Ус. Ігнатоўскі, у асноўним притримліваліся и наступния гісторикі да апошняга годині, фактична разглядаючи гісторию Беларусі менавіта паводле тих периядаў, у залежнасці ад таго, у склад якой дзяржави ўваходзіла ў гети перияд Білорусь. У канц 30-40-х гадоў у кнізе I.Ф. Ло...
