:
З дум горкіх, з серц наших гартоСћни
скуем ми т. пракленам Тапор.
Часопис В«КривічВ», Видавати ім у КоСћна - тагачаснай сталіци Летува, - таксамо неаднойчи аздаблялі вершили нястомнага сейбіта беларушчини Сћ далекай еміграциі. У паезіі, як и ва Сћсей яго літаратурнай творчасці, скразним лейтмативам праходзіць ідея служення роднаВ БацькаСћшчине.
ВершаСћ у ТВОРЧА даробку ЛастоСћскага параСћнаСћча няшмат - каля чатирох дзесяткаСћ. Альо Сћсе яни пазначани пячаткай адмисловасці, аригінальнасці.
Наватарства мативаСћ, настрою и літаратурних приемаСћ абумоСћлена мастацкім Кредо В. ЛастоСћскага. p> У КоСћна В. ЛастоСћскі працягваСћ видаваць падручнікі и школьния дапаможнікі. На гета дзялянци нечакана виявіліся філалагічния схільнасці пісьменніка. Найперш у сааСћтарстве з К. Душ-ДушеСћскім ен видаСћ В«СлоСћнік геаметричних и триганаметричних термінаСћ и сказаСћ В»(1923), а праз рік вийшаСћВ« Падручни расійска-криСћскі (Беларускі) слоСћнік В»памерам каля 17 тис. слоСћнікавих артикулаСћ. Некатория з іх мелі НЕ толькі перакладни, альо и етималагічни и енциклапедични характар.
ЛастоСћскі раскриваСћся І як фалькларист, І як етнограф, І як мовазнаСћца. Паводле Сћласнага признання, як мовазнаСћца ен бяре пачатак В«пекло 1902В», калі стаСћ занатоСћваць В«ЦікавияВ» словами. Напачатку запісвае іх для сябе, бо вельмі ж В«асабіста цікава було слова саме па сабе В». На шкода, адсутнасць специяльнай філалагічнай адукациі адбілася на слоСћнікавай структури. Толькі природжанае моСћнае чуцце и яркія літаратурния здольнасці Вацлава дапамаглі яму ствариць даведнік шмат у чим аСћтарскі, з виразнимі індивідуальна-творчимі рисамі.
У ТВОРЧА даробку Власта В«Расійска-криСћскіВ» слоСћнік стаСћся важкім Коласа. Як колісь В«Кароткай гісторияй ... В», так цяперВ« падручним В»слоСћнікамВ» ЛастоСћскі спяшаСћся задаволіць надзенни спро. Больш нарматиСћния В«Беларуска-расійскі слоСћнікВ» и В«Расійска-Беларускі слоСћнікВ», складзения М. Байковим и С. Некрашевічам, з'явяцца на колькі гадоСћ пазней. Як мовазнаСћца В. ЛастоСћскі виявіСћ сябе и Сћвосень 1926 р., пад годину правядзення Інбелкультам навуковай канференциі па праблєми реформи білоруського правапісу.
Працуючи над беларускімі перакладнимі слоСћнікамі, ЛастоСћскі и сам шмат перакладаСћ. Яшче Сћ 1910-я гади Сћ ягоним перакладзе вийшлі: В«У зімови вечар: Сцена з сялянскага жицця В»Е. Ажешкі, апавяданне К. ТетмаераВ« Спалгіни В»,В« жарт В»Л. ВалодскагаВ« Як яни жаніліся В»(усьо з польскай мови) i інш. Чи не ведаючи еСћрапейскіх моСћ, пісьменнік критим не менше уводзіСћ у сілавое поле роднаВ літаратури здабиткі сусветнай культури. Травнем на Сћвазе перакладзения ім казкі Г. Андерсена В«СвінапасВ», В«КаралеСћна на гарошинеВ», стараісландскую легенду В«СтрахапалохВ» (усьо апублікавани Сћ газ. В«ГоманВ» за 1916 р.), апавяданне Р. Кіплінга В«Ми Сћсе троє - адно В»(Кривіч, 1923). Наогул у перакладчицкім активе пісьменніка значацца пераклади (найчасцей адаптавания) з ангельскай, дацкай, В«індийскайВ», ісландскай, польскай, рускай, фінскай, естонскай моСћ. Усе пералічания вишей пераклади - празаічния. На пачатку 1920-х гадоСћ ЛастоСћскі звярнуСћся и да паезіі.
у сталей узросце ВацлаСћ ЛастоСћскі апроч іпастасі Паета и перакладчика раскриСћ сябе І як мемуарист. Ягония каларитния Сћспаміни пра Сћласнае маленства и вучобу жива и ярка дапаСћняюць воблік білоруського мястечка канца XIX ст., даносяць шматлікія звичаі, абради, якія цяпер НЕ захаваліся (В«Старабеларуская вясковая школаВ» (1923), В«Успаміни з нядаСћняй мінуСћшчиниВ» (1925)). Літаратурния Сћспаміни пра Янку Купалу и М. Багдановіча СћзнаСћляюць нам ужо легендарну Атмасфера, у якой працаваСћ калектиСћ В«Наша НівиВ». Живой паСћстае з-пад пяра Власта постаць вялікага Купали (В«Успаміни пра Янку КупалуВ»). Загадка МАКСІМА Багдановіча набліжаецца да нас ва Сћсей велічи таленавітага Паета (В«Мае Сћспаміни аб М. Багдановічу "). p> Сам В. ЛастоСћскі як кніжни летапісец здолеСћ пазначиць и В«винесці на широкі світлоВ» шляхі білоруський рукапіснай и друкаванай кнігі, вярнуць у гісторию БацькаСћшчини виданні, занесения Сћ чужия анали. Складзени ім пад адной вокладкай агляди В«вище названих 1000 Важливі рукапісних кніг, грамат, старадрукаваних кніг з пачатку зарадження білоруського пісьма (X ст.) аж так XIX стагоддзя В»вийшаСћ у КоСћна Сћ 1926 як капітальнае даследаванне - «óстория білоруський (криСћскай) кнігіВ». p> Зразумела, як и Сћ випадкі са слоСћнікам, материяли да якога збіраліся на працягу 20 гадоСћ, так и падрихтоСћци В«криСћскайВ» кнігі ЛастоСћскі аддаСћ НЕ адно дзесяцігоддзе свойого неспакойнага жицця. Перад критим ім билі напісани шматлікія грунтоСћния нариси пра айчиннае кнігадрукаванне.
Яшче Сћ 1924 р., калі з В«друкарні СакалоСћскага и Лана" не вийшлі каректурния адбіткі Сћсіх аркушаСћ В«КриСћскагаВ» слоСћніка, ВацлаСћ ужо гареСћ ідеяй годна адсвяткаваць 400-годдзе білоруського друку Сћ Вільні (1525-1925). З гета Мета...
