авальна пачинае ставіцца и да годині, и да людзей. Асабліва гета тичицца Малад паетаў. Вихавания пад апладисменти ўсеагульних ура-патриятичних захапленняў, яни на ўсе, як и треба було чакаць, глядзелі праз ружовия акуляри; ареол рамантичнасці, узнесласці даволі часта засланяў пекло іх штодзеннае жицце з усімі яго тривогамі, драматичнимі калізіямі. Цяпер висветлілася, што многае виглядае зусім не так, як меркавалася. Пасталенне ўзроставае супу з пасталеннем Сацияльна, грамадзянскім. У творчасці набилі гучанне нациянальния мативи, узмацнілася и само пачуцце нациянальнай свядомасці. Падобная перааценка льно каштоўнасцей тютюнового на прикладзе паезіі Віктара Шніпа. Для параўнання дзве цитати. Чатирохрадкоўе з яго першага паетичнага зборніка Гронке святла:
Абуджаць вмію гоні,
Знаю, дзе зімуюць ракі ...
Дзеннік мій - травні далоні,
Мазалі - травні адзнакі [4, с. 85].
ўривак адного з вершаў чарговай, трецяй па ліку кнігі Шлях вітру:
Адмаўляю сябе билога,
Пасилаю сябе на криж.
Людзі вигналі з храму бога,
Я з души виганяють миш [4, с. 89].
Паміж творамі прамежак гадоў сем, а можа, и болів. Гронке святла датуецца 1983 рокам. Рознасць паетавай пазіциі відавочная. Альо, паўтараю, причина азарення - НЕ толькі ўзроставае пасталенне. Сам годину дазволіў В. Шніпу гавариць и тое, што, на жаль, яшче нядаўна калі и клали на паперу, дик толькі для сябе, бо НЕ знаходзілася редактараў, ахвочих яго друкаваць. I НЕ треба Малад вінаваціць у нясмеласці ЦІ грамадзянскай інфантильнасці. Усе інакш, и куди прасцей. Бясспречная ісціна: у свабодним грамадстве - болів разняволених творцаў.
Таке разняволенне принесла ў паезію В. Шніпа замести ранейшага захаплення радасцю штодзеннасці (зборнікі Гронке святла и Поиск радасці) Жаданом брили зазірнуць у мінулае, убачиць тих, хто на Ростань гісториі годна ніс сцяг Бацькаўшчини. Так напісаліся вершить Паўлюк Баграм, Воля Кастуся Каліноўскага, Цішка Гартного, Плач князеўни и іншия.
Лірични герой Паета признаецца: Гісторию пісалі курганамі, пазнаю Білорусь па курганах [6, с. 185]. Усведамляючи гета, ЄП не адмаўляе ўласнай віни за тоє, што многае з даўніни забилася. Яшче нядаўна ў яго була віна Перад пакінутай вескай. Вядома, гета и цяпер адгукаецца ў души, шчимліва вяредзіць серца. Альо приходзяць и разуменні-питанні:
Чаму маўчаў, калі глумілі мову,
А сення ў Гурця сміла я кричу?
Няўжо таму я зараз не маўчу,
Што ў Гурця ў гул зліваюцца ўсе словами? [4, с. 79].
На нашу мнение, щабель віни ўзмацняецца. Питанні да сябе ўскладняюцца, бо каб асуджаць інших, неабходна разабрацца ва ўласних пачуццях, у палею віри и сваім нявер і. Толькі тади можна Прад яўляць рахункі іншим, калі сам падабрееш:
Чаму маўчаў, калі бурилі храми?
Чаму маўчаў, нібита ідиет,
Калі народ ішоў да віннай Крам, сам ішоў туди - куди народ? [4, с. 95].
Балюча так виварочваць душу, пакутліва, альо треба, каб більше не заставацца ў Багна заспакое...
