"краевай аСћтаноміі ".
25-27 сакавіка Сћ Мінску намаганнямі членаСћ адноСћленай БСГ (старшиня камітета А. Смоліч) биСћ склікани з'езд каля 150 прадстаСћ-нікоСћ білоруських партами и арганізаций для распрацоСћкі праграма дзе-янняСћ, арганізациі вескі, краевага жицця и інш. Нягледзячи на пеСћния перашкоди, з'езд завяршиСћся Абрау кіруючага центра - Білорус-Кага Нациянальнага Камітета з 18 чал., У большасці грамадоСћцаСћ (старшиня Р. Скірмунт), якому належала ажиццявіць прапанавания камісіямі пастанови, а таксамо распачаць падрихтоСћку вибараСћ Кра-евай Ради. Меркавалася, што РЋстаноСћчи сход канчаткова вирашиць форму нациянальнага самавизначення Беларусі Сћ складзе Расійскай федератиСћнай Республікі. Палі спадзяванні вирашенне гетага вань делегати з'езда виказалі Сћ Декларациі, а таксамо Сћ наказі делегатам, адпраСћленим у Петраград.
Зх узнікненнем БНК ствариліся Сћмови для далейшай кансалідациі нациянальних СІЛ и паширення сацияльнай бази руху. Таму сприяла прапаганда материялаСћ, принятих з'ездам білоруських арганізаций, стваренне и пачатак дзейнасці нових партій - Беларуськай Народнай партиі сациялістаСћ (БНПС) i Беларуськай Хрисціянскай Демакратиі, вихад у світ 18 красавіка и 28 травня друкаваних органаСћ БСГ - "Грамада" (Редактар ​​А. Смоліч) i БНК - "Вільна Білорусь" (редактар ​​Я. Лесік). У красавіку-ліпені суполкі БСГ узніклі Сћ Віцебску, Гомелі, Капилі, Слуцьку, Смілавічах. Альо Сћ червені партийни центр разам з газетай биСћ перанесени Сћ сталіцу, што паслабіла мясцови Беларускі рух.
Зх другог боці, активізация руху на чале з БНК виклікала антибеларускія настроі Сћ асяроддзі "ревалюцийнай демакратиі ". Адной з падстаСћ для таго паслужиСћ факт абрання на Пасадена старшині БНК Скірмунта - па класавих мірках буйнога памешчика, што кідала Цень на Сћвесь нациянальни рух. У виніку на Беларусі на працягу вяснилета НЕ заціхала кампанія, скіраваная на іх дискредитацию. У Мінску ініциятарамі яе з'яСћляліся виканком Савета сялянскіх депутатаСћ Мінскай и Віленскай губ., НастаСћніцкі САЮЗ, група делегатаСћ з Беларусі, браСћших удзел ва РЋсерасійскім сялянскім з'ездзе. У виніку, Беларускі рух, у адрозненні пекло яСћрейскага або польскага, що не набиСћ падтримкі, а наадварот, сустреСћ усебаковае процідзеянне з боці вядомих дзеячаСћ (Бальшавіка М. Фрунзе, есерів С. Каваліка, енеса I. Мятліна) i Сћзначальваемих ІМІ СћстаноСћ.
Акрам таго, сярод праціСћнікаСћ БНК апинуСћся створани Сћ Віцебску Беларускі народні САЮЗ, па сутнасці, праваслаСћна-псеСћданациянальная арганізация заможних Гараджаєв - чиноСћнікаСћ, інтелігентаСћ - па ідейним накірунку прихільнікаСћ "заходнерусізму". Такім жа антибеларускім па сутнасці з'яСћляСћся гомельскі - САЮЗ білоруський демакратиі. Адзінай за межамі Мінска арганізацияй, якаючи Сћстала на платформу БНК, з'яСћляСћся МагілеСћскі Беларускі камітет. p> Усведамляючи цяжкасці развіцця руху, грамадоСћци винеслі гетую праблему на абмеркаванне з'езда білоруських арганізаций, Які адбиСћся Сћ Мінску 8-11 ліпеня. АсноСћнимі винікамі яго Сталі: скасаванне БНК и абранне новаго кіруючага органу - Центральнай Ради білоруських арганізаций (старшиня Я. Лесік); стваренне Бюро білоруських вайскоСћцаСћ, аднаСћленне Беларускага вучицельскага хаСћрусу (САЮЗ) i іншае. 5-6 жніСћня Нова кіраСћніцтва ЦРБА Сабран Сћ Мінску на чарговую сесію прадстаСћнікоСћ сваіх 23 партами и суполак.
Як винікала з паведамленняСћ яе СћдзельнікаСћ, Нова з'явай у беларускім руху стала распаСћсюджанне нациянальних лозунгаСћ на франта, а таксамо Сћзмацненне барацьби за білоруську школу. Удзельнікі сесіі абралі виканком ЦРБА, куди Сћвайшлі: Р. АстроСћскі, Ф. Галавач, Я. Дила, З. Жилуновіч, Курчевіч-СяСћрук, Я. Лесік, А. Смоліч, Ф. Шантиря. p> ПеСћни прагрес у развіцці руху намеціСћся за межамі Беларусі, калі асобния яго лідери бралі Сћдзел у ДзяржаСћнай и Демакратичнай нарадах, а таксамо на з'ездзе народаСћ у Кіеве, дзе Сћпершиню Сћ поСћним аб'еме заявілі аб нациянальних патрабаваннях беларусаСћ.
15 кастричніка Сћ Мінску адкрилася чарговая сесія ЦРБА. 36 яе СћдзельнікаСћ прадстаСћлялі інтареси 27675 членаСћ білоруських партами и арганізаций. На гети годину перапиніСћ працю взяти III з'езд БСГ, а яго старшиня - Я. Дила СћзначаліСћ презідиум сесіі. У виступах Я. Лесіка и А. Гаруна визначилася тенденция да аб'яднання Сћсіх білоруських СІЛ. Важливо фактарам узняцця білоруського руху признавалася фарміраванне нациянальнага війська І стваренне агульнага органу кіравання. Такім органам стала Вялікая Беларуская Рада, створаная на базі реарганізаванай ЦРБА з удзелам делегатаСћ з'езда беларусаСћ-вайскоСћцаСћ. У яе виканком (старшиня Капітан В. Адамовіч) було Абрау 24 чал. Реарганізация кіруючага центра білоруського руху з Абра у яго значнай колькасці вайскоСћцаСћ на чале са старшиня ВБР адбіла нови напрамак дзейнасці - утваренне на базі расійскага війська Сћласних узброєні СІЛ як гарантию дасягнення нацияна...