азиваліся и злачинстви. Так, злачинстви супраць здароСћя, асабістай недатикальнасці и маемасці називаліся гвалт, криСћдай, зладзействам, шкодай. СупрацьпраСћни и грамадска небяспечни характар ​​злачинства адцяняСћся термінамі В«виступ з праваВ» (Судзебнік 1468), В«вінаВ». Агульнае паняцце злачинства, блізкае да сучаснага, упершиню сустракаецца Сћ грамаце 1447 и називаецца В«проступкомВ». Такія дзяржаСћния злачинстви, як Змова супраць гасудара, дзяржаСћная здради, бунт або паСћстанне, Спроба дзяржаСћнага пераварота и некатория іншия, називаліся В«казу маєстатові господарському бувВ». Гетая назва була запазичана з римскага права. p align="justify"> В іншої палового XVI ст. на Беларусі Мелася Сћжо добра распрацаванае кримінальнае права. У Статут 1588 побачим са старимі нормамі кримінальнага права билі Сћключани Нови палаженні, якія адпавядалі пачатку зарадження буржуазнага права. p align="justify"> У якасці суб'ектаСћ злачинства маглі прицягвацца як вінаватия асобі, та до І групи асобі, якія адказваюць за чужу віну. Суб'єкт злачинства признаваСћся толькі Чалавек. За шкоду, Зроблений живелай, адказваСћ яе гаспадар. Асобі, псіхічна хвория (шаления), як правіла, що не падлягалі кримінальнаму пакарану, альо павінни билі Биць пад замком. p align="justify"> Визваляліся пекло кримінальнай адказнасці и людзі, якія НЕ дасягнулі пеСћнага Сћзросту. У Статуце 1566 прадугледжвалася, што кримінальная адказнасць настав пасли 14 гадоСћ, а паводле Статуту 1588 р. - пасли 16. p align="justify"> РазмяжоСћвалася Сћ кримінальним праві віна наСћмисная и неасцярожная. Калі Сћ дзеяннях асобі НЕ Сћгледжвалася мають намір Сћчиніць злачинства ці неасцярожнасці, то чи не примянялася и кримінальнае пакарану. ПраяСћленая неасцярожнасць у шерагу випадкаСћ НЕ виклікала кримінальнага пакарану, а толькі абавязак виплаціць сям'і забітага галоСћшчину (ніби аплаціць Зроблений шкоду). Так такіх випадкаСћ адносіліся: неасцярожнае забойства на паляванні; калі на будаСћніцтве будинку рамеснік неасцярожна СћпусціСћ камінь, цагліну або што-небудзь іншае на другог Чалавек; калі зрубленае древа падала на Чалавек; калі плиг стральбе з лука або ружжа Сћ цель Страл або куля, адхіліСћшися Сћ бік, трапляє Сћ Чалавек.
вань аб пакаранні вінаватих асобі вирашалася па-рознаму Сћ залежнасці ад класавай и саслоСћнай приналежнасці як пацярпелага, так и злачинци. Калі биСћ забіти шляхціц некалькімі шляхціцамі и Сћсе яни билі признани вінаватимі, то караСћся смерцю толькі адзін, на вибару абвінаваСћци (істца), астатнія присуджваліся да туремнага зняволення и виплати галоСћшчини. Калі ж шляхціца забілі простия людзі, то смяротная кара Чака Сћсіх, колькі б іх ні було, и толькі Сћ випадкі забойства Сћ бійці колькасць простих людзей, якія падлягалі пакарану смерцю, абмяжоСћвалася трима чалавекамі. p align="justify"> У Статуце 1566 була Зроблено дерло Спроба сфармуляваць презумпцию невінаватасці. У ім падкреслівалася, што суд В«в промовах вонтплівих схилити масть бити ку визволеного ніжлі ку караніВ». Гета правіла НЕ павінна було распаСћсюджвацца на простих людзей, а Статут 1588 утримліваСћ специяльную агаворку аб критим, што правіла адносіцца и да іх. [2. C. 93]
Згодна са статути пакарану визначалася Сћ залежнасці ад Ступені Сћдзелу асобі Сћ злачинстве. АдрозніваСћся прості саСћдзел, ці савінаватасць, плиг якім усьо саСћдзельнікі билі виканаСћцамі злачинства, и Складанний саСћдзел, у якім адни дзейнічалі як падбухторшчикі, другія - як виканаСћци и треція - як супольнікі. p align="justify"> Супольнікамі лічиліся асобі, якія садзейнічалі злачинцу парадамі ці дапамагалі яму коньмі, зброяй, людзьмі або грашима. Налічвалася некалькі відаСћ падбухторвання. Кримінальную адказнасць разам з забойцамі ніс и тієї, В«з направить чиееВ» було Зроблено злачинства. Падбухторшчикам признаваСћся и феадал, Які скіраваСћ перелогових пекло сябе людзей на злачинства. У якасці саСћдзельніка міг Биць признани и намеснік, Які ведаСћ пра злачинства, асабліва калі ен биСћ арганізатарам злачиннай хеСћри. Падбухторшчик псіхічна нездарових (неСћмяняемих) асобі разглядаСћся як непасредни виканаСћца. p align="justify"> Чи не лічиСћся саСћдзельнікам злачинства и НЕ падлягаСћ кримінальнай адказнасці слуга пана, Які суправаджаСћ яго плиг нападзе (наездзе) на чужи будинок и параніСћ ці забіСћ каго Сћ годину абарони свойого гаспадара. Гетия норми билі накіравани на абарону інтаресаСћ буйних паноСћ, катория мелі плиг сабе слуг и ахоСћнікаСћ, якія абавязани билі виконваць усьо іх распарадженні, що не баючися кримінальнай адказнасці за злачинства. А Самі пани, калі іх прицягвалі да кримінальнай адказнасці за злачинную дзейнасць сваіх слуг, маглі пазбегнуць кари або адкруціцца грашовим штрафам. p align="justify"> У залежнасці ад аб'екта злачинстви Сћ феадальним праві можна падзяліць на наступния групи: 1) дзяржаСћния В«казу маєстатові господарскагаВ»), 2) супраць парадку кіравання и правасуддзя; 3) вайсковия; 4) ...
