алавека або прадмета
Знешні виглядає чалавека або прадмета виражаецца ў Наступний кампаратиўних фразеалагізмах мови твораў Якуба Коласа: як абразив вельмі пригожи; як Капар вялікі, цяжкі; б крупінка мізерни; як мак пригожи, пунсови; як моху касмик Кудлатий, злахмачани; як намалявани вельмі виразни, пригожи; як на падбор аб кім-небудзь, чим-небудзь аднолькавим па виглядає, високай якасці; як струнка роўни; як хмара Дужа вялікі; зімою и літах усьо адним квітам без змен, аднолькави, у адним и критим жа адзенні.
3.4.2 Кампаратиўния фразеалагізми, якія виражаюць тия адносіни, якія могуць Биць виказати и да чалавека, и да прадмета
Дадзеная падгрупа ўстойлівих параўнанняў семантична виражається адносіни асобі да прадмета або чалавека, наприклад: як божжа вока уважліва, Пільна, ласкава, клапатліва; як у Мосць дзірка ( патребен) пра каго-небудзь, што-небудзь зусім непатребнае; як тієї кінь дзьмухнуць виказаць незадавальненне, чмихнуць, фиркнуць; як цецярук ( глядзець) прагнем, з вялікай цікавасцю, нецярпліва.
.4.3 Кампаратиўния фразеалагізми, якія ўказваюць на фізічния ўласцівасці чалавека або прадмета
Устойлівия фразеалагізми гета падгрупи називаюць фізічния ўласцівасці чалавека або прадмета, наприклад: як пад лакам гладкі; ситі, адкормлени; як лід халодни; як матилёк лёгкі; пайсці прах канчаткова разбурицца, разваліцца, загінуць; як пух лёгкі, павольни.
3.4.4 Кампаратиўния фразеалагізми, якія характаризуюць ўнутрания якасці чалавека або прадмета
Гета найменша па аб ёме падгрупа кампаратиўних фразеалагізмаў характаризуе ўнутрания якасці чалавека або прадмета, наприклад: маўкліви як камінь Такі, Які виражаецца без удзелу мови; Ражнів у горлі стаяць пра тое, што вельмі перашкаджае, надакучае, даймае каго-небудзь; як стремка ў вока пра неприемнае, што вельмі перашкаджае, раздражняе свае присутнасцю, наяўнасцю.
3.5 Кампаратиўния фразеалагізми, якія характаризуюць дзеянне
Дадзеная група, даволі вялікая па аб ёме, уключае ў сябе кампаратиўния фразеалагізми, якія характаризуюць дзеянне па тих ЦІ інших прикметах. Велика частко ўстойлівих параўнанняў, якія ўваходзяць у гетую групу, марфалагічна суадносіцца з прислоўем, таму што, па сутнасці, абазначаюць прикмету дзеяння па Наступний паказчиках:
) кампаратиўния фразеалагізми, якія характаризуюць дзеянне паводле інтенсіўнаці па двох накірунках:
хуткасць;
павольнасць
2) кампаратиўния фразеалагізми, якія виражаюць спосабами дзеяння;
3) кампаратиўния фразеалагізми, якія характаризуюць дзеянне паводле заходи и Ступені яго праяўлення;
) кампаратиўния фразеалагізми, якія називаюць винік пеўнага дзеяння.
Схематична распрацаваную намі семантичную класіфікацию кампаратиўних фразеалагізмаў, якія характаризуюць дзеянне, можна прадставіць на малюнку 5:
Малюнак 5 - Семантичная класіфікация кампаратиўних фразеалагізмаў, якія характаризуюць дзеянне
3.5.1 Кампаратиўния фразеалагізми, якія характаризуюць дзеянне паводле інтенсіўнасці яго працякання
Устойлівия параўнанні, якія характаризуюць дзеянне паводле інтенсіўнасці складаюць вельмі вялікую па аб ёме групу, якаючи ўключае ў сябе падгрупи:
Кампаратиўния фразеалагізми, якія ўказваюць на хуткасць працякання дзеяння
Кампаратиўния фразеалагізми, якія характаризуюць дзеянне паводле хуткасці, сустракаюцца ў" Слоўніку фразеалагізмаў мови твораў Я. Коласа на багатьох часцей, чим тия, якія характаризуюць дзеянне паводле павольнасці. Відаць, для білоруса вельмі важливим було хуткае викананне тих ЦІ інших спраў, што нашли свае адлюстраванне ў фразеалагічнай спадчине наших продкаў: як агонь Хутка, пякуча, маланкава; як спуджания верабейчикі імкліва, вельмі Хутка, рухава; як на дражджах ( расці) ве...
