абедні ішлі ў касцел слухаць ксяндза, а ў святочния Дні разам з каталікамі удзейнічалі ў касцельних працесіях, насілі хоругви и Крижі. [25, с.39]. Асабісти сакратар Мураў єва П. Червін пісаў: «... я нічога не магу казаць у карисць праваслаўнага сялянства ў Заходнім краі. Як яно було па сутнасці каталіцкім падчас уніі, такім и застали пасли пераходу ў 1839 у праваслаўе » [35, с.231-233]. У такіх умів для поўнага абрусення беларусау Мураў еў лічиў неабходним забяспечиць паміж вялікаросамі и беларусмі адзінства релігійна-льно перакананняў и царкоўна-літургічних звичаяў, якія асабліва Моцний ўпливалі на прості народ [37, с.71]. Праваслаўе разглядалася як найважная Прилад русіфікациі краю. У 60-і рр.. XIX - пачатку XX ст. пазіциі праваслаўнай царкви ў білоруських губерній значний ўмацаваліся. У 1859 з'яўляецца Запіска Аляксандра II Камітету плиг Сінодзе, якая гаварим пра тяжке стан Які склаўся ў епархіях заходніх губерняў з становішчам праваслаўнага духавенства и праект першачаргових пераўтваренняў. Найгалоўная, па висловила Аляксандра II, причина заняпаду духавенства «ў яго каставай арганізациі и замкненасці гетага саслоўя ў ад-нашенні яго правоў и адукациі». Аўтар запіскі лічиў, што маральнасць духавенства можна павялічиць, падаўши яму больш грамадзянскіх правоў, знішчиўши саслоўную замкненасць. Вучобу неабходна наблізіць да жицця, таму викладаць у семінариях павінна па перавазе белае духавенства. Запіска прапанавала аднавіць кананічнае права, адмяніўши ўмова абавязковага ўступа ў шлюб тих, хто абірае місіянерскую дзейнасць. У прапанаваних ім заходи аўтар запіскі бачиў Вишейш, «больш льно и палітична важливу ў наш годину Мету: развіцце ў Народзе спаборніцтва да вивучення царкоунасці и Надзея Биць на найбліжейшим служенні церкви ўзвисіць дух яго, умацуе яго ў віри и пакладзе ў самим Народзе перашкоду спакусам и інтригам іншаверних прапаганд и ліберальних устрамленій » [26, с.32-34]. Такім чинам, урад Цалко усвядоміл неабходнасць прадприняць у заходніх епархіях терміновия заходи па ўмацаванні праваслаўя. Жаданом Аляксандра II и яго асяроддзі вирашиць гету праблему неадкладна альо асабліва падшпілялі распачатая адмена пригоннага права и прикметнае ўзмацненне актиўнасці польскіх прапагандистаў.20 верасня 1862 Аляксандр II утвариў дарадчи орган - Заходні камітет (другі па Рахунку ў рускай гісториі), Які ведаў русіфікацияй заходніх губерняў и падауленням польскага сепаратизму. Адной з найважних праблем, якія абсуджаліся камітетам, стала становішча праваслаўнага духавенства [26, с.35-36]. Мяжой у палітици гвалтоўнай русіфікациі Паўночна-заходняга краю, у критим ліку и ў релігійнай сфери, стала паўстанне 1863р. у Царстві Польскім и на білоруска-літоўскіх териториях. Яно закранула ў тій ЦІ іншай заходи ўсе пласти насельніцтва, що не пакінула ўбаку ніводную з канфессій. Гета трецяе па Рахунку польскае паўстанне праследвала тия ж мети, што и першия два - аднаўленне Речи паспалітия ў межах 1772 р., альо ў адрозненне пекло ранейших яно ў большай Ступені захапіла Беларускія землі.
Стаўленне праваслаўнай часткі білоруського грамадства да паўстання було пераважна негатиўним. Яшче 19 Сніжне 1861 глава літоўскай праваслаўнай епархіі Семашка, чия роля ў развіцці «заходнерусізма» велізарна, прадбачачи будучия падзеі, накіраваў духавенству сакретнае прадпісанне. Звярнуўши ўвагу на тое, што «польскай партияй» узбуджаецца смута, мітрапаліт Іосіф заклікаў праваслаўнае насельніцтва (і, дерло чинам, колишніх у...
