1. Агульная характаристика царкоСћна-палемічнай публіцистикі
Палемічная публіцистика як своеасабліви від пісьменства вядома яшче з часоСћ КіеСћскай Русі, калі Сћ барацьбе за манаполію Сћ духоСћним жицці старажитнарускіх Пляма сутикнуліся місіянери праваслаСћнага и каталіцкага веравизнання. Сами Ранні адгалосак гета канкурентнай барацьби занатавани Сћ В«Аповесці мінулих гадоСћВ», дзе летапісец апавядае, як и калі адбивалася приняцце хрисціянства на Русі.
Релігійная барацьба Сћ канц XVI ст. набила вастриню и злабадзеннасць таму, што яна з'яСћлялася Форман праяСћлення глибокіх Сацияльна-палітичних супяречнасцей у грамадскім жицці Речи Паспалітай. Апіраючися на падтримку каталіцкай царкви, польскія феадальния вярхі пасли Люблінскай уніі пачалі СћмацоСћваць палі пазіциі на землях Вялікага княства ЛітоСћскага, узмацняць феадальни стрибне и паслядоСћна праводзіць палітику денацияналізациі білоруського и Сћкраінскага народаСћ, што виклікала пратест.
У развіцці и працяканні царкоСћна-палемічнай публіцистикі можна вилучиць два етапи.
дерло даволі Моцним штуршком да аднаСћлення перапинених у годинник Рефармациі старадаСћніх палемічних спречак паміж каталіцизмам и праваслаСћем з'явіСћся вихад з друку кнігі на польскай мове вядомага дзеяча Речи Паспалітай езуіта Пятра Скаргі (1536-1612) В«Аб адзінстве царкви Боскан пад адзіним пастиряВ». Видадзена яна була Сћ 1577 Віленскай друкарняй Мікалая Криштофа Радзівіла и присвечана буйнейшаму магнату и Найбільший упливоваму па тих годинниках патрону праваслаСћнага веравизнання кіеСћскаму ваяводзе князю Канстанціну Астрожскаму з критим разлікам, каб заручицца яго падтримкай у ажиццяСћленні езуітамі царкоСћнага аб'яднання праваслаСћних з католікамі. Кніга вийшла Сћ тієї годину, калі праваслаСћная царква страціла многіх сваіх Магутни апекуноСћ и пача сістематична цярпець уціск з боці польскага каралеСћскага Сћрада. Перш за Сћсе Скарга імкнуСћся давесці, што сапраСћднае веравизнанне ідзе пекло римска-каталіцкай царкви, якаючи з'Сћляецца пераемніцай и носьбітам апостальскіх традиций и таму травні законнае права Биць галоСћнай. Ен сцвярджаСћ, што толькі гетая царква, захаваСћши спрадвечную льно и духоСћную чисціню, пазбегла еретичних памилак праваслаСћнай царкви. АбгрунтоСћваючи ідею кіруючай роли римскага папи Сћ хрисціянскай царкоСћнай арганізациі, Скарга приніжаСћ значенне канстанцінопальскага патриярха для праваслаСћнай царкви Речи Паспалітай. Ен паказваСћ яго як раскольніка Сћ царкоСћних СПРАВАХ І як турецкага палоннага, Які вимушани за гріш купляць палю духоСћную Сћладу Сћ султана. Заклікаючи праваслаСћних Вялікага княства ЛітоСћскага да царкоСћнай уніі, Скарга настойліва перасцерагае іх, каб яни НЕ аглядаліся ні на грекаСћ, якіх загубіла природная Сћпартасць и В«буянасць розумуВ», ні на В«Варварську МасковіюВ», якаючи и сама, на мнение Скаргі, вимушана будз Сћрешце пайсці на унію па прикладзе Сћкраінскага и білоруського праваслаСћнага насельніцтва. Такім чинам, маючих на Сћвазе дзяржаСћна-палітичния мети, Петро Скарга Сћ палею кнізе па сутнасці виклаСћ ідеалагічнае абгрунтаванне царкоСћнай уніі. Навязваючи праваслаСћнаму насельніцтву ідею релігійнага аб'яднання, ен замахнуСћся НЕ столькі на аСћтаритет праваслаСћнай царкви Сћ Речи Паспалітай, колькі на права нациянальнай самабитнасці праваслаСћнага насельніцтва Сћ гета дзяржаве. Вось чаму вихад яго кнігі Сћ світло узняСћ целую буру Сћ праваслаСћним лагери. Тираж биСћ вельмі Хутка розкуплені І, па сцверджанні самогу аСћтара, амаль поСћнасцю знішчани Найбільший багатай часткай білоруського и Сћкраінскага праваслаСћнага насельніцтва. На кнігу П. Скаргі адразу ж з'явіліся адкази, альо ні адзін з іх НЕ биСћ тади надрукавани.
У канц 1580-х рр.. палемічную публіцистику супраць каталіцизму и уніі Сћзначалілі палемісти Астрожскай школи (горад Астрогу на Украіне). Важливу ролю Сћ гета патриятичнай справе адиграСћ валинскі магнат князь Канстанцін Астрожскі, Які Сћ 70-х рр.. XVI ст. у палею резіденциі адкриСћ дерло грека-слов'янську, праваслаСћную школу І арганізаваСћ плиг їй друкарню. З дапамогай вилучати падабраних педагогаСћ, прапаведнікаСћ, друкароСћ и літаратараСћ князь Астрожскі Сћ хуткім годині ператвариСћ палю школу Сћ фарпост ідеалагічнай барацьби супраць каталіцизму и уніі. Менавіта тут узнікла и пайшла Сћ світло друкаваная антиуніяцкая публіцистика, аСћтари якой ставілі палею Мета шчира служиць нациянальва-культурним інтаресам украінскага и білоруського народаСћ, змагацца за іх права мець уласную віру, незалежну пекло Рима царкву, школи, кнігі и Биць гаспадарамі свойого лісі. З дзейнасцю Астрожскай школи биСћ Цесна звязана дерло стан развіцця палемічнай публіцистикі, значная Частка якой з'яСћляецца агульним здабиткам білоруський и Сћкраінскай літаратур таго годині. Найбільший значнимі творамі, з якімі виступілі Сћ друку палемісти Астрожскай школи, билі В«Ключ царства небесного В»з дадаткамВ« Календаря римського н...
