, - ледзь чутні прагучаў старечи голас, и Мірошку накінулі на галавіт Нешта мяккае, халоднае, шчильнае (напеўна, мяшок), ускінулі на плячо и панеслі, як воўк носіць авечку [2, с. 75]
- устаўния канструкциі, якія дапаўняюць або пашираюць асноўнае паведамленне
Бо шкірного з іх (у гетим Далібор НЕ сумняваўся) у думках, як пчала ў кветку, упіваўся у пунсовия Вусни князеўни [1, с.78]
- устаўния канструкциі, якія раскриваюць або тлумачаць асноўнае паведамленне
Дробни ростам и душею, ен хацеў узвишацца над усімі, свяціць усім, причим, свецячи, Биць для людзей НЕ сонце (для гетага НЕ Грабала ў криві цеплині), а почнемо халодним місяцях [1, с. 91]
- устаўния канструкциі, якія виступаюць як своеасаблівия ремаркі да асноўнага паведамлення и нш. [10, с.210-212]
Далібор глядзеў на кунігаса, на гетага моцнага и адначасна слабага Чалавек, на абветраную Скура шчок, на цемная з рудоцінкай Барадеї, на загарелия чепкія рукі (Ненавіджу мужоў з мяккімі рукамі - усклікнуў неяк Міндоўг), и супяречлівимі пачуццямі напаўнялася душа [1, с.103].
Такім чинам устаўния канструкциі служаць для ўдакладнення, развіцця, тлумачення и мативіроўкі асноўнага зместу оповіді, што сприяе актиўнаму викаристанню іх у сучаснай білоруський мове и асабліва ў мове Мастацкай літаратури.
Устаўния канструкци (слова, словазлученні, оповіді) у мове гістаричних раманаў Л.Дайнекі Меч князя Вячкі, Слід ваўкалака, Жалезния жалуди з яўляюцца зручнай Формана, каб виражаць розния судженні, развагі и аценкі, якія разбураюць сінтаксічную аднапланавасць виказвання и ўспримаюцца як асобі спосабами аўтарскага каменціравання тескту. Устаўния словами, словазлученні НЕ з яўляюцца членамі оповіді, а толькі ўдакладняюць яго змест або Нешта дадаюць да яго, ніколі НЕ ўживаюцца ў пачатку галоўнага оповіді и абавязкова видзяляюцца такімі знакамі припинку, як дужкі, працяжнікі, коскі; НЕ маюць адносінаў да асобі виказвання, служаць у ім больш самастойнимі часткамі, чим пабочния Слово і словазлученні, виражаюцца тимі ж часцінамі мови, што и словами, якія яни ўдакладняюць, тлумачаць, и даволі Широкий викаристоўваюцца для паяснення незразумелих и малазразумелих слоў и виразаў.
Таму можна адзначиць, што ўстаўния канструкциі з яўляюцца адной з формаў вираження судженняў, роздуми, аценак. З гетага винікае іх широкае викаристанне ў мове Мастацкай літаратури І, менавіта, у мове гістаричних раманаў.
1.4 Параўнальния звароти ў структури оповіді
Параўнанні - неад емни и значний елемент мови. Пісьменік уживае іх як адзін з актиўних сродкаў реалізациі ідейна-Мастацкай задуми, яни вияўляюць істотния бакі вобразна-асациятиўнага подумки пісьменніка, виконваюць Складання Мастацкая-естетичную функция. Ва ўзаемадзеянні з іншимі моўнимі сродкамі ў кантексце параўнанні набиваюць дадатковае сенсавае и стилістичнае адценне.
Як визначана ў Беларуськай граматици сутнасць параўнання заключаецца ў супастаўленні прадметаў ЦІ з яў, заснаваним на падабенстве ў якіх-небудзь адносінах [5, с.172].
Без параўнанняў цяжка ўявіць сабе герояў. Параўнанні, ужития для характаристикі Чалавек, яго знешнасці, вопраткі, паводзін, асаблівасцей псіхалогіі - дазваляюць убачиць яго ва ўсей паўнац...
