асноСћная риса лісіци - хітрасць, ваСћка - прагнасць, ката - мудрасць и Г.Д. Такім чинам, з козак аб живелах Перад намі паСћстаюць НЕ толькі цікавия, живи, з характернимі асаблівасцямі паводзін и знешняга виглядають вобразе са світла живел, альо Сћ дерло Чарга воб-рази-абагульненні, якія раскриваюць Перад слухач у шматграннасці праяСћ сяброСћства и здради, бескарислівасць и прагнасць, справядлівасць и ашуканства и т.і. Ми бачим своеасабліви сінтез: з аднаго боці, у вобразе козак аб живелах праявіліся вельмі трапния назіранні людзей над навакольнай природай, о з другог - абагульнени вопит грамадскага побиту, жицця и Сћзаемаадносін людзей, причим гзта апошняе и визначае змест вобразе.
вобразе козак аб живелах вилучаюцца Мастацкай дасканаласцю и лагічнай завершанасцю. Як и Сћсе казачния воб-рази, яни НЕ маюць виразнай деталізациі, а звичайна падкресліваюць адну галоСћную рису характар.
Візьмемо, наприклад, казкі, у якіх асноСћнай дзеючай асобай з'яСћляецца лісіца. Хітрасць визначае яе паводзіни Сћ Сахме разнастайних сітуациях, у сутикненнях з людзьмі и рознимі прадстаСћнікамі світла живел. Хітрая лісіца сприт-на ашуквае селяніна и ласуецца свежай риба; яна зна-ходзіць спосабами вибрацца з ями, куди трапіла з іншимі звярамі; ашуканствам виманьвае Сћ дразда яго дзетак; Широкий каристаецца прагнасцю и дурасцю ваСћка. ПраСћда, у некатора Казки ліса, нягледзячи на палю хітрасць и сприт, застаецца пераможанай. Яе пераможца - кіт, Які звичайна малюеццаСћ Казки мудрим, адданим и сміливим сябрів. Кіт не толькі адбірае Сћ лісіци свойого Сябри - пеСћніка, альо и карає драпежніцу разам з яе дочкамі. Лісіцу перахітриСћ Чалавек: замість Куре ен принес у мяху двох сабак, якія и вицягнулі лісіцу з нари. Хітрикі ліси викриСћ цецярук. Аднако и Сћ такіх Казки, дзе ліса застаецца пераможанай, Яна не пазбаСћлена асноСћнай палею якасці ~ хітрасці, побачим з якой можна заСћважиць и несумленнасць, и Надав здрадніцтва.
Вельмі паслядоСћна паказваюцца Сћ Казка и визначальния Риси ваСћка. ВоСћк примае паради лісіци и вихваляючись ловіць рибу Сћ палонци. Яму патребна толькі вялікая риба, и ен, що не зважаючи на слова ліси, пригаворвае: В«Лавіся, рибка, усьо вялікая ди вялікаяВ», Накула яго хвіст НЕ Сћмерз у лід и НЕ збегліся з качергамі сяляне. Перш чим з'есці каня, воСћк згаджаецца зняць з яго падкови Г атримлівае Моцний Сћдар капитам. Ствараючи вобразе прагнага, ненажернага и дурнога ваСћка, народ гіпербалізуе гетия Риси, каб яшче Мацнев падкресліць усю іх непривабнасць и агіднасць.
побачим з замацаваннем за пеСћнимі персанажамі козак Найбільший характерних для іх рис у казки аб живелах захоСћваецца и сувора, заснаваная на сіле іерархія Сћ відносінах паміж гетимі персанеокамі. Мядзведзь дужи, таму ен Пану над усім звяриним царствам (казка В«Дзедава рукавіч-каВ»), нягледзячи на відавочную непаваротлівасць и неразумия-насць. Яго недалекасцю Широкий каристаюцца Сћ сваіх інтаресах іншия драпежнікі, якія криСћдзяць безабаронних звяроСћ. Гетия казкі вельмі нагадвалі слухачам жицце, у якім дужи панаваСћ над слабким, багатая над бідним. Казкі, якія викривалі Сацияльна няроСћнасць и адлюстроСћвалі критичния адносіни народу да релігіі, царкви и яе служак (В«Ліса-каталічкаВ», В«Курка-рабушкаВ»), набивалі сатиричнае гучанне. p> у казки аб живелах народ з павагай гавориць аб РЯБ-роСћстве, шчирай и бескариснай дапамозе, імкненні да спра-вядлівасці, рашуча асуджае няСћдзячнасць и здрадніцтва таваришам, з тонкім Гумаров висмейвае фанаберию, зайзд-расць, баязлівасць.
ЗаслугоСћвае Сћвагі характар ​​канфлікту многіх козак аб живелах. Лісіца або каза виганяюць зайчика з'яго хаткі, Певень трапляє Сћ кіпцюри ліси, воСћк збіраецца садраць кажух з авечкі, воСћк праглинае казлянятак - усьо гета, па сутнасці, канфлікт сіли, сутикненне дужага са слабким, альо Сћ развіцці дзеяння на дерло план виступаюць праблєми сацияльнага або льно-етичнага характар.
Лншага плану канфлікт у казки В«Лісіца и жораСћВ», В«Жо-раСћ и чапляВ» и многіх да іх падобних, якія адлюстроСћваюць сутикненне характараСћ, а не супрацьлеглих Сацияльна СІЛ. У прасякнутих тонкім Гумаров творах нас пацяшае гістория безвиніковага сватання жорава да чаплі и чаплі да жорава; частаванне лісіци и жорава, якія так и НЕ здолелі нічим паласавацца з-за Сћзаемнай В«гасціннасціВ»; спречка Сави з варонай аб критим, чие дзеці пригажейшия, и Г.Д Усе гетия малюнкі адлюстроСћвалі реальнае жицце, уласцівия людзям учинкі, іх станоСћчия якасці, а таксамо слабасці и недахопи.
Називаючи казкі аб живелах В«перламі білоруського казачнага ЕПАС В», даследчикі мелі на Сћвазе НЕ толькі іх змест, альо и Мастацкай майстерства. У свою годину Я.Ф. Карскі пісаСћ, што проза білоруських козак асаблівая: їй уласціви казачни склад, Які знаходзіцца Сћ цеонай сувязі з іншимі відамі Народнай паезіі - песнямі, що не Кажучи Сћжо аб плиг-Казка и примаСћках. Гета палаженне даследчика датичиць усіх відаСћ білоруських козак, альо асабліва вираз...
