х княстваСћ
Асаблівасцямі грамадскага ладу білоруських княстваСћ (Полацкае, ТураСћскае и інш.) у Х-ХІІІ стст.било расслаенне абшчиннікаСћ на бідних и багатіїв. Яно ішло па двох асноСћних напрамках. Зямля пераходзіла Сћ приватную Сћласнасць абшчиннікаСћ. Мелі месца таксамо насільни захоп зямлі родаплемянной знаццю и пераСћтваренне свабодних абшчиннікаСћ у перелогових сялян. Пісьмовия криніци XI-XII стст. називаюць перелогових людзей смердамі. Билі людзі, якія поСћнасцю згубілі палю асабістую Свабоду и Сћ дакументах називаюцца халопамі або челяддзю, па сваім таборі яни билі рабамі. Рознимі шляхамі траплялі абшчиннікі Сћ залежнасць. Наприклад, у сувязі з неСћраджаем селянін міг звярнуцца да багатага Чалавек и Сћзяць у яго купу (пазику). Такі селянін називаСћся закупам. p align="justify"> Радовічи пекло слоСћ радзіцца , дамаСћляцца сяляне, звязания абавязацельствамі з феадаламі. На другім полюсі раннефеадальнага грамадства стаялі Князі и Баяра (дружиннікі). Князь са палею дружинай збіраСћ даніну з падуладнага насельніцтва. (Даніна - гета натуральні падатак збожжа, віск, мед и Г.Д., Які плацілі князю сяляне). Збор даніни з насельніцтва називаСћся палюддзем.
Дружини Сћ полацкіх князеСћ, складаліся з дзвюх груп, як и Сћ інших князеСћ рускіх : у дерло - старейшую - уваходзілі боярами , сильні мужі , у іншу - малодшие, якаючи жила плиг Дваро князя, - грід , отроки , дитячі . З іншого виходзілі слугі князя, яго целаахоСћнікі, малодшия службовия асобі. Наймену ВОІ , насілі земскія ратнікі, якія НЕ належилі да Сталаг княжацкага війська.
цягам годині феадальная Сћласнасць на зямля паширилася. Дружиннікі або Баяра атримлівалі пекло князя падараванні Сћ виглядзе права збіраць даходи з воласці так звания кармленні . Пазней узнікаюць розния форми феадальнага землеСћладання: вотчиннае валоданне зямля, сядзібай и сялянамі з прав продаж зямлі, раздзелу яе и перадачи Сћ літературна спадщина; памеснае перадача буйним феадалам зямлі Сћ часовае каристанне за службу без права літературна спадщина. Так, яшче да з яСћлення буйнога княжацкага землеСћладання ва Сћсходніх слов'ян узніклі прикмети васальнай залежнасці, што азначала права атримання дружиннікамі даніни з пеСћнай териториі. У якасці васалаСћ вялікага князя дружиннікі несл...