ажиць нічога.
Некалькі разоў убягалі ў хату дзяўчати, аб яўлялі: «Едуць!" ... Дзяўчати, жанкі спакойно гаманілі, нудзіліся ...
Адна з Ганніних дружак, гарезная, вяртлявая Марися, ускочила ... абвяла вачима дзяўчат, крикнула:
Дружино! Ето ж - чужия якіясьці пад язджаюць! Малад нашу Ганначку, мабиць, адабраць хочуць?!- Яна грізно хмурячись, кінулася до дзвярам: - Чи не аддадзім яе! ..
Чи не аддадзім, виручивши, прагонім, калі што якое! .. ЦІ - Няхай па-добраму! Викупяць Няхай! .. - Усе, хто биў у хаце, Акрам Ганни, з вяселим шумів, крикамі висипалі на Ганака, на двір ...
... Ганне стаў чуваць Гоман многіх галасоў, воклічи, нейкія каманди. Спречкі, рогатий барацьби ... «Не пушчаюць. Викупу дабіваюцца ... »- прайшло ў яе галавіт ...
... На Ганака, у хату шоў Гоман, людзі, многа людзей. Ніби ў сні, ніби чужога, убачила яна Яўхіма, Які пад віск и грукат музик, што зайгралі марш на Дваро, уварваўся ў хату з Ларивонам, з Сарокай, з целай хеўрай прияцеляў сваіх, Такі ж, як яни, шумліви, рухліви, вясели ...
Памагай бог у хату!- Голасна сказаў Яўхім, зірнуў масляністимі вочкамі на Ганну.
Дзякуем ... Дзякуем на добрим слові!- Забрались наперад яму мачиха Ганна ўбачила - яна, як дзіця, приціскала да Грудзь Нови боти - напеўна, Яўхімаў падарунак.- Азалаціў ти мяне!- Аж заспявала яна.- Століття - Пакуль буду - богу маліцьму ... за тваю ласку!.
Калі Яўхіма павялі да покуту, яна побіжний побачим.
Від тут, .. Від тут, Яўхімко, зяцек ти мій Залати! .. Тут твае мясцечко! .. А тут - Буяр твае! .. Яўхім сеўза стіл, скамандаваў:
Буяр-гусари! Наша пазіция, кажуць, тут! Садзіся!
Ганну з дружкамі пасадзілі за другі стіл. Як толькі паселі, барадати Пракоп наліў чарку гарелкі, и за сталамі, и НЕ толькі за сталамі - у парозе, каля печи, дзе тоўпіліся цікаўния, за шибамі, да якіх плюшчиліся тварі, ураз приціхлі: усьо ведалі - зараз будз не аби-якоє відовішча!
На Талерко, на Талерко пастаў! .. - пачулі ўсе ў хаце Сарочин шепт. Сарока шмарганула свата за рукаў.
Чи не трашчи! Сам знаю!- Вирваў пекло яе рукаў, аб явіў уголас Пракоп.
Сарока закапиліла губи, пакриўджаная, злосного. Пракоп жа паставіў чарку на Талерко и няўклюдна, з важливим виглядають паднес да Ганни. Чуючи на сабе позіркі многіх людзей, Ганна, як у даўно завучанай роли, паклала на чарку хустачку. Усе, хто сядзеў за сталамі, стаяў у парозе и за вокнамі, добра ведалі, што и як павінна Биць далей, альо сачилі з пільнай увагай. Жицце ў людзей була не НАДТО багатае на падзеі, на ўцехі - усьо нязводна глядзелі, як Яўхім узяў хустачку, як виняў з пінжака, паклаў на Талерко гроша. «Целия вки рублі« - заварушиліся, зашапталіся многія ...
Як толькі випіла чарку гарелкі Ганніна дружка Маруся, мачиха виштурхнула наперад до сталі разгубленага, напалоханага Хведзьку ... - Хадзі но мені!- Пазвала яго Ганна.- Вазьмі за руку.
Ідзі, ідзі! Не бійся, браток!- Падскочила да Хведзькі Сарока.- Вядзі до сталі Маладога кеб - даў залатога!
?? Кажи, кеб заплаціў за Малад!- Чи не ўтривала, памагла маці. Хведзька виціснуў:
Заплац...