1.2 Õ³ì³÷íèé ñêëàä âîäè ³ éîãî âïëèâ íà çäîðîâ'ÿ íàñåëåííÿ
Ó ïðèðîä³ âîäà í³êîëè íå çóñòð³÷àºòüñÿ ó âèãëÿä³ õ³ì³÷íî ÷èñòîãî ç'ºäíàííÿ. Âîëîä³þ÷è âëàñòèâîñòÿìè óí³âåðñàëüíîãî ðîç÷èííèêà, âîíà ïîñò³éíî ìຠâåëèêà ê³ëüê³ñòü ð³çíèõ åëåìåíò³â ³ ñïîëóê, ñêëàä ³ ñï³ââ³äíîøåííÿ ÿêèõ âèçíà÷àºòüñÿ óìîâàìè ôîðìóâàííÿ âîäè, ñêëàäîì âîäîíîñíèõ ïîð³ä. Âåëèêèé âïëèâ íà ñêëàä ïðèðîäíèõ âîä, ÿê ïîâåðõíåâèõ, òàê ³ ï³äçåìíèõ, íàäຠòåõíîãåííå ¿õ çàáðóäíåííÿ.
Êîëè ìè ãîâîðèìî ïðî âîäó ÿê ïðè÷èíè çàõâîðþâàíü íå³íôåêö³éíî¿ ïðèðîäè, ìè ìàºìî íà óâàç³ âïëèâ íà çäîðîâ'ÿ ëþäèíè õ³ì³÷íèõ äîì³øîê, íàÿâí³ñòü ³ ê³ëüê³ñòü ÿêèõ çóìîâëåíà ​​ïðèðîäíèìè îñîáëèâîñòÿìè ôîðìóâàííÿ äæåðåëà âîäîïîñòà÷àííÿ àáî òåõíîãåííèìè òà àíòðîïîãåííèìè ôàêòîðàìè.
Çäàâíà ç õ³ì³÷íèì (ì³íåðàëüíèì) ñêëàäîì âîäè ïîâ'ÿçóâàëàñÿ ìîæëèâ³ñòü ðîçâèòêó ñåðåä íàñåëåííÿ ìàñîâèõ çàõâîðþâàíü. Âïëèâ çàãàëüíî¿ ì³íåðàë³çàö³¿ âîäè, àáî ñóìàðíîãî ñîëüîâîãî ñêëàäó, íà îðãàí³çì ëþäèíè - íàéá³ëüø âèâ÷åíèé ïèòàííÿ, ïîâ'ÿçàíå ç ïðîáëåìîþ âîäîïîñòà÷àííÿ. Ìåæà ì³íåðàë³çàö³¿ ïèòíî¿ âîäè (Ñóõîãî çàëèøêó) 1000 ìã/ã áóâ ñâîãî ÷àñó âñòàíîâëåíèé çà îðãàíîëåïòè÷åñêîìó îçíàêîþ. Îñíîâíó ÷àñòèíó ñóõîãî çàëèøêó ïð³ñíèõ âîä ñòàíîâëÿòü õëîðèäè ³ ñóëüôàòè. Ö³ ñîë³ ìàþòü âèðàæåíó ñîëüîâèì àáî ã³ðêèì ñìàêîì, ùî º ï³äñòàâîþ äëÿ îáìåæåííÿ ¿õ âì³ñòó ó âîä³ íà ð³âí³ ïîðîãó â³ä÷óòòÿ: 350 ìã/ë äëÿ õëîðèä³â ³ 500 ìã/ë äëÿ ñóëüôàò³â.
Âñòàíîâëåíî, ùî íèæíüîþ ìåæåþ ì³íåðàë³çàö³¿, ïðè ÿêîìó ãîìåîñòàç îðãàí³çìó ï³äòðèìóºòüñÿ àäàïòèâíèìè ðåàêö³ÿìè, º ñóõèé çàëèøîê â 100 ìã/ë, îïòèìàëüíèé ð³âåíü ì³íåðàë³çàö³¿ ïèòíî¿ âîäè çíàõîäèòüñÿ â ä³àïàçîí³ 200 - 400 ìã/ë. Ïðè öüîìó ì³í³ìàëüíèé âì³ñò êàëüö³þ ïîâèííî áóòè íå ìåíøå 25 ìã/ë, ìàãí³þ 10 ìã/ë. p> Æîðñòê³ñòü âîäè, çóìîâëåíà ​​ñóìàðíèì âì³ñòîì êàëüö³þ ³ ìàãí³þ, çàçâè÷àé ðîçãëÿäàëàñÿ â ãîñïîäàðñüêî-ïîáóòîâîìó àñïåêò³ (óòâîðåííÿ íàêèïó, ï³äâèùåíà âèòðàòà ìèþ÷èõ çàñîá³â, ïîãàíå ðàçâàðèâàíèå ì'ÿñà ³ îâî÷³â ³ ò.ä.). ÂÈ òåæ ÷àñ º ïðÿìèé âèñîêà êîðåëÿö³ÿ æîðñòêîñò³ âîäè ç âì³ñòîì â í³é, êð³ì êàëüö³þ ³ ìàãí³þ, ùå 12 åëåìåíò³â ³ ðÿäó àí³îí³â. Ïðîòå âæå äàâíî ³ñíóâàëè ïðèïóùåííÿ ïðî åò³îëîã³÷íó ðîëü ñîëåé, ùî îáóìîâëþþòü æîðñòê³ñòü âîäè, ó ðîçâèòêó ñå÷îêàì'ÿíî¿ õâîðîáè. Óðîëîãàìè âèä³ëÿþòüñÿ íàâ³òü òàê çâàí³ êàì'ÿí³ çîíè - òåðèòîð³¿, íà ÿêèõ óðîë³ò³àç ìîæå ââàæàòèñÿ åíäåì³÷íèì çàõâîðþâàííÿì. Äæåðåëà ïèòíî¿ âîäè â öèõ çîíàõ õàðàêòåðèçóþòüñÿ âèñîêîþ æîðñòê³ñòþ.
 îñòàíí³ ðîêè âèñëîâëåíî ïðèïóùåííÿ, ùî âîäà ç íèçüêèì âì³ñòîì ñîëåé æîðñòêîñò³ ñïðèÿº ðîçâèòêó ñåðöåâî-ñóäèííèõ çàõâîðþâàíü.
Íàÿâí³ñòü, êîíöåíòðàö³ÿ ³ ñï³ââ³äíîøåííÿ í³òðàò³â ³ í³òðèò³â ó âîä³ äæåðåë ãîñïîäàðñüêî-ïèòíîãî âîäîïîñòà÷àííÿ äîíåäàâíà ðîçö³íþâàëèñÿ ëèøå ÿê ïîêàçíèêè ñàí³òàðíîãî ñòàíó âîäîéìè, ùî ñâ³ä÷àòü ïðî ñòóï³íü ³ äàâíîñò³ éîãî çàáðóäíåííÿ îðãàí³÷íèìè ðå÷îâèíàìè. Ó 1945 ð. áóëè îïèñàí³ 2 âèïàäêè ðîçâèòêó ö³àíîçó ó ä³òåé ðàííüîãî â³êó, ùî çàê³í÷èëèñÿ ñìåðòåëüíî. Ö³àíîç ñóïðîâîäæóâàâñÿ íàÿâí³ñòþ â êðîâ³ ï³äâèùåíèõ ê³ëüêîñò...