анц XIX ст. дзве састаўния часткі адиезнай трияди - «праваслаўе і» самадзяржаўе, адиходзяць на другі план, застаецца" народнасць. Будинкі ў ретраспектиўна-рускім стилі ўспримаюцца як анахранізми и без асаблівага ентузіязму. Таму ў гети перияд многія дойліди лічилі бесперспектиўним жангліраванне аднимі и тимі ж макаўкамі, шатрамі, закамарамі, какошнікамі, ізразцолючаючи и територию Беларусі.
Видатним мастацкім творити авангарднай архітектурнай плині з яўляецца Усесвяцкая царква ў в. Піревічи, пабудаваная ў 1902 з чир - ВОНА цегли «ў маскоўскім стилі» (Па виказванню сучаснікаў) на сродкі памешчика Раговіча. [17, с. 202]
Агульни курс урадавай палітикі ў дачиненні да касцела - паслабленне яго польскасці и апазицийнасьці ўлади захоўваюцца на працягу ўсяго перияду. Аднако шляхі и Метад яго реалізациі змяняліся ў залежнасці ад таго, якія сіли, кансерватівние альбо ліберальния, визначалі и ажиццяўлялі гетую палітику. Таму для яе було характерна Ваганов - чаргаванне заходів репресіўнага характар ??и жорсткага адміністрацийнага ціску и некатора паслабленняў для канфесіі.
У сяредзіне 1860-х гадоў у дачиненні да каталіцизму ў захадних губернії дамінавалі репресіўния заходи (закрицце костелів и манастироў, скасаванне каталіцкіх брацтваў, пераклад вернікаў у праваслаўе и інш), што няредка приводзіла да хваляванняў сярод сялян-каталікоў. Аднако з канца 60-х гадоў мясцовая адміністрация палічила магчимим змякчиць палю палітику, што павінна було сприяльна адбіцца на супрацоўніцтве апалячанай и каталіцкай частци мясцовага дваранства з уладай.
Закрицце касцелаў и капліц адбивалася з большай «обачністю, каб НЕ закрануць релігійних пачуццяў и пазбегнуць докору» у наўмисним приніженьні каталіцизму. [34, с.150]
Канец 70-х - 80-я гади XIX стагоддзя билі адзначани далейшай лібералізаціей палітикі ў дачиненні да касцела. Так, плиг генерал-губернаторові Альбедінском було адкрита зноў некалькі касцелаў у мясцовасцях з перавагай каталіцкага насельніцтва, дазволени хросния Хади па-за касцелаў, рамонт касцелаў без папяреднягачих рашення грамадзянскай залагодить. У мясцовим друку прекрацілась критика каталікоў.
У сяредзіне 80-х - 90-я гади XIX стагоддзя ўлади зноў пачалі агранічваць дзейнасць канфесіі. Загадвалася даваць разрашення на будаўніцтва касцелаў толькі пасли збору сродкаў з вернікаў, абмяжоўваліся паездкі ксяндзоў у Польшчу и р. д. празиходзіла закрицце храмаў - за перияд 1880 - 1893 гадоў, па падрахунках А. Смоленчук, билі скасавания 11 касцелаў. Аднако неефектиўнасць гетих заходів була відавочная, што признавалі и Самі високапастаўления чиноўнікі. [34, с.152]
Нягледзячи на варожае стаўленне да каталіцкай царкви з боці урада, касцели и другія культавия каталіцкія пабудови узводзіліся на білоруських землях у ін палового XIX - пачатку ХХ ст.
Станаўленне неараманскага Стила на мяжи ХІХ-ХХ стст., якое адбивалася ў речишчи мастацтва мадерна и пераважна ў касцельним будаўніцтве, - винік зацікаўленасці грамадства и дойлідаў доўгі годину ў геаметрична арнаментаваних ліштвах.
Найбільший виразним творити манументальнай архітектури неараманскага зтилю з яўляецца Зельвенскі касцел (арх. I.П. Дзяконьскі, 1908-1910 рр..)
Міхайлаўскі касцел у в. Белагруда (Лідскі р-н Гродзенскай вобла.) Пабудавани ў 1...
