а гети помнік. Многія ваенния епізоди, апісания Сћ "Дзенніку", пададзени з вялікім майстерствам. АСћтар валодае дарів апавядальніка, Які Сћмее зацікавіць читача сваімі асабістимі назіраннямі, а годинах и Сћзрушиць уяСћленне тимі жахамі, сведкам якіх ен биСћ сам. Асабліва яркім з'яСћляецца тое месца з яго СћспамінаСћ, дзе размова ідзе аб страшнай карціне голаду Сћ таборі асаджаних у Крамлі інтервентаСћ.
Перияд польскай шляхецкай інтервенциі знайшоСћ таксамо адлюстрававне Сћ " Дияриуши" (на польскай мове) Самуіла Маскевіча , непасреднага Сћдзельніка Падзу, апісаних у гетим високамастацкім розчини. ГалоСћная Сћвага Сћ ім удзелена ваенним дзеянням. "Дияриуш" Маскевіча НЕ з'яСћляецца дзеннікам у поСћним Сенсит гетага слова. Толькі яго кароткія пачатковия запіси (з 1594 да 1604) сапраСћди маюць характар ​​дияриуша. Абра Сћ гета частци мемуараСћ принцип падачи інфармациі па гадах строга витримани. Пасли запісаСћ 1604 летапісная манера викладання мяняецца. На змена сухий канстатациі фактаСћ приходзіць разгорнутае, емациянальна насичанае сюжетнае апавяданне. Простия оповіді Сћступаюць месца сінтаксічна Сћскладненим канструкциям, и сам пераказ перарастае Сћ прагматичнае паведамленне пра бачанае и перажитае. Плиг апісанні Падзу аСћтар часта то забягае наперад, то вяртаецца тому, парушаючи критим самим храналагічную паслядоСћнасць пераказу. Змяшченне и паралельна падача аСћтарам різни па годині Падзу сведчиць аб критим, што "Дияриуш" Самуіла Маскевіча ствараСћся на Сћспамінах аб мінулих годинах. З гета причини и сама назва "Дияриуш" з'яСћляецца чиста СћмоСћнай, паколькі гети твор па палею жанравай природзе - типовия мемуари. Вартасць "Дияриуша" Маскевіча - у аб'ектиСћним викладзе аСћтарам сваіх назіранняСћ. Гавариць праСћду и толькі праСћду, Няхай Надав годинах и неприемную, - вось принцип, якім кіраваСћся Маскевіч. У яго няма прадузятих адносін да тих людзей, аб якіх ен успамінае, незалежна ад таго, билі яни яго сябрамі або ворагамі. Так, падрабязна апісваючи Асаду Смаленска, Маскевіч пахвальна адзиваецца пра Міхаіла Шеіна як пра арганізатара абарони горада. Ен бачиць у ім Перш за Сћсе доблеснага воіна, кемлівага и вопитнага военачальніка, адзначае мужнасць и стойкасць абаронцаСћ горада. I на гетим тлі падаючого Сћ негатиСћним плані дзеянні военачальнікаСћ Речи Паспалітай, и Сћ приватнасці братоСћ Патоцкіх, якія Сћ пагоні за асабістай СЛАВАНА узбунтавалі Надав уласнае війська супраць галоСћнага камандавання С. ЖулкеСћскага. У іншим месцев, захапляючися перамогай над рускімі войскамі Сћ Клушинскай бітве (1610), якаючи адкрила каралеСћскім військам бесперашкодни Сћваход у Масква, Маскевіч паказаСћ ваенную бяздарнасць Дзмітрия Шуйскага, Які ганебна Сћцек з поля бою, маючих амаль дваццаціразовую перавагу Сћ живой сіле. I гета НЕ адзінкавия факти непрадузятасці аСћтара. УслаСћляючи ваенную доблесць війська інтервентаСћ, С. Маскевіч неаднаразова падкресліваСћ дзерзкую смеласць и гераізм рускіх воінаСћ, іх патриятизм и Сћпартасць, з Якою яни абаранялі палю сталіцу.
Успаміни аб годині, праведзеним у Расіі, у приватнасці Сћ Масквє, - адно з яркіх месцев гетага "Дияриуша". АСћтар добрасумленна аналізуе Складання ваенна-палітичную сітуацию Сћ Расіі, тлумачиць дзеянні різни баярскіх груповак, іх узаемаадносіни паміж сабой и каралеСћскім військам Речи Паспалітай. Яму даводзілася ранєй биваць у такіх вялікіх Гарад, як Рига, Вільня, Варшава, ЛьвоСћ и КракаСћ, альо ні адзін з гетих гарадоСћ НЕ здзівіСћ яго пригажосцю свойого архітектурнага аблічча так, як Масква, якаючи, паводле яго слоСћ, сапраСћди чимсьці нагадвала "Треці Рим". Працяглае знаходжанне Сћ Масквє, частае наведванне Баяр у якасці ганаровага гостем або Сябри дало Маскевічу магчимасць пазнаеміцца вЂ‹вЂ‹з іх битам и звичаямі. Асабліва здзіСћлялі мемуариста адсутнасць у рускіх Баяр еСћрапейскай адукациі, іх адносіни да жанчин, музикі и танцаСћ, характар ​​баярскіх забаСћ, прием гасцей и многае іншае, што затим дало яму магчимасць намаляваць яскраву карціну Масква таго годині.
Значнае месца Сћ "Дияриуши" Маскевіч удзяліСћ паказу некатора рис жицця рускаго сялянства и яго адносін да інтервентаСћ. Справядліва падкресліваСћ, што видаткі Вайни рабілі жорсткім прості народ и примушалі яго Сћключацца Сћ барацьбу. Народна помста Сћ паказе Маскевіча хоць и страшна, альо заканамерная як реакция Сћ адказ на зло, якое причинялася народу.
Падрабязна апісваючи Сћсе Сћбачанае и перажитае, Маскевіч адкрита виказваСћ палі сімпатиі и антипатиі, ен гневаСћся и захапляСћся, здзіСћляСћся и абураСћся, видаваСћ кожнаму па яго заслуги. Плиг гетим НЕ шкадаваСћ ні дзяржаСћних мужоСћ, ні сяброСћ, ні прияцеляСћ, ні Надав родзічаСћ. Критичним ен биСћ и Сћ адносінах да сябе.
У "Дияриуши" ва Сћсей паСћнаце паСћстае яркі вобразе самогу мемуариста. Гета Небагато шляхціц, Які яшче Сћ маладия гади паступіСћ на ваенную службу Сћ надзеі вибіцца Сћ людзі и забяспечиць свій материяль...
