КрижаноСћскі, Які аб'явіСћ сябе пасли пекло усяго білоруського насельніцтва и расказаСћ аб становішчи на Беларусі и чуйним аб присязе Б.Хмяльніцкага маскоСћ-лаві цару. Ен прасіСћ пекло імя беларусаСћ праваслаСћнай віри приняць и іх пад царську абарону.
У 1648 - 1653 рр.. царскі Сћрад, нягледзячи на гетия пажаданні, устримліваСћся пекло умяшання Сћ впорався Речи Паспалітай. Тою не менше прохання гетия НЕ припиняліся. Б.Хмяльніцкі запеСћніваСћ рускаго цара Аляксея Міхайлавіча, што НЕ толькі Сћкраінскі, альо и Беларускі народ падтримае царскае війська І таборі з ляхамі біцца и будз іх 200 тисяч, калі цар пачне Вайн з Полипчай. Шматлікія звароти беларусаСћ аб дапамозе Сћ іх барацьбе з акаталічваннем и паланізацияй білоруського етнасу пачасціліся пасли 8 студзеня 1654 р., пасли Сћз'яднання Украіни з Расіяй.
Напяредадні Вайни цар паведамляСћ Б.Хмяльніцкаму, што жихари многіх гарадоСћ Беларусі "біці чалому лрисилаюць ... іх пекло няволі лятскія визваліць ". У решце решт гета вань було пастаСћлена царом на земскім Сабор, Які приняСћ рашенне аб пачатку Вайни з Реччу Паспалітай.
У МАІ 1654 пача руська-польська вайну, у якой приняла Сћдзел болипасць насельніцтва Беларусі. Центральним биСћ смаленскі право-мак, тут дзейнічалі асноСћния сіли - больш за 40 тис. Чалавек на чале з самім царом. Групи військ, сканцентравания ля НоСћгарада и Белгарада, павінни билі прикриваць паСћночни и паСћдневи флангі асноСћнай групи військ. Бранскай групе належала наступаць на мінскім напрамку и дапамагаць смаленскай групе армій. 3 боці Украіни планавалася аказваць казао.кую падтримку рускім військам на Беларусі. Ужо Сћ ліпені 1654 рускія ' войскі авалодалі Полацкам, затим Віцебскам, у жніСћні здаСћся МагілеСћ, у верасні, па патрабаванні насельніцтва, - Смаленск.
На поСћдні Беларусі пачалі настанням 20 тис. казакаСћ ЧарнігаСћскага, Нежинскага и Старадубскага палкоСћ на чале з гетма-нам Іванам Залатаренкам. Територия Беларусі стала галоСћним теат-рам ваенних дзеянняСћ.
кампанія 1654 для рускай арміі праходзіла паспяхова: билі за-няти 33 Гарад. Гети Поспех стаСћся невипадковим.
Па-Першай, праваслаСћная Частка насельніцтва Чака рускую армію як палю визваліцельніцу пекло каталіцка-уніяцкага наступити на права-слаСћних и дапамагала їй усімі магчимимі сродкамі - пекло інфармавання рускай арміі аб руху польскіх військ да стварення атрадаСћ и Сћдзелу Сћ ваенних дзеяннях на баку рускіх військ.
Па-другое, жихари гарадоСћ амаль што без абарони здаваліся рускім військам и присягалі рускаму цару. Так було Сћ Полацку, Магілеве, Орши, Кричаве и р. д.
Па-трецяе, царська дипламатия распаСћсюдзіла на Беларусі грамат, у якой цар абяцаСћ шляхце и духавенству захаваць іх рацію и привілеі, а тою, хто пяройдзе на царську службу, гарантаваСћ Нови Сћладанні. Мяшчан праваслаСћнага веравизнання за добраахвотную здачу гарадоСћ абяцаСћ узнагародзіць царскім жалаваннем и паслабіць падаткови Сћціск. Што датичиць простагландинів народу, у грамаце биСћ дадзени наказ - беларусаСћ хрисціянскай віри, якія НЕ виступаюць супраць царскіх військ, що не біць, НЕ грабіць, іх жанчин и дзяцей НЕ кранаць. Вядома, што на тих, хто са зброяй у руках виступаСћ супраць рускіх військ, царскія міласці НЕ распаСћсюджваліся.
Такім чинам, адносіни да насельніцтва билі неаднолькавия. Билі тия, каго мілавалі, и тия, каго дазвалялася грабіць, - ворагі царскай арміі І часцей за Сћсе - ворагі праваслаСћя. Што датичицца грабяжу и насілля арміі на териториі праціСћніка, то гета було законам войнаСћ НЕ толькі сяреднявечча, альо и новаго и навейшага годині.
СПРОБА Наступ військ Речи Паспалітай на Беларусі и Украіне Сћ 1654 - 1655 рр.. НЕ Сћдаліся. Літах 1655 руская армія атримала піераг перамог на Украіне, дайшла аж так Львова. На териториі ВКЛ билі Сћзяти Мінск, Гродна, а таксамо Вільня и КоСћна. Амаль уся Бела-русь була зайнята рускімі войскамі. p> літах 1655 у Вайн з Полипчай уступіла Швеция. Хутка шведи занялі Варшаву. Польскія феадали-здраднікі пачалі пераходзіць на бік шведскіх акупантаСћ.
У рускім урадзе перамог пункт гледжання кіраСћніка Пасольскага приказа А.Л.Ардин-Нашчокіна, Які лічьгСћ першачаргован задачай знешняй палітикі Расіі вихад да Балтийскага мору. Ен прапанаваСћ Пакуль што припиніць вирашенне вань аб Украіне и Беларусі, заключиць мірнае пагадненне з Полипчай и пачаць Вайн супраць Швециі. У МАІ 1656 цар абвяшчае Вайн Швециі яшче да заклю-чення пагаднення з Полипчай (Перагавори пачаліся Сћ жніСћні 1656 р.). Спиненне ваенних дзеянняСћ.арміі супраць Польшчи виратавала апошнюю пекло поСћнага розгрому яе Швецияй и виклікала пад'ем наци-. янальна-визваленчай барацьби супраць шведскіх захопнікаСћ.
1657 принес Расіі дренную навіну. Памер Б.Хмяльніцкі, а на змена яму прийшлі адзін за адним гетьмани (Іван ВигоСћскі, Юрий Хмяльніцкі, Пятро Дарашенка и інш.), якія билі прихільнікамі Полипчи, імкнуліся парушиць дагавор з Расіяй и вярнуць Украін...
