дносін можа лічицца з'яСћленне вольнанаемних робітників. Альо Сћ Расійскай імпериі викаристанне іх ПРАЦІ замянялася пригоннимі. На Беларусі значний прибитак панам давала вінакурства. Акрам бровараСћ, у маентках засноСћваліся ткацкія, шкляния и іншия прадприемстви, на якіх викаристоСћвалася пригонная прац. З 1796 па 1860 на Беларусі іх колькасць узрасла з 51 да 70, а іх Валаві прадукция - У 2,1 рази. p> Зх викаристаннем паравога рухавіка, Які замяняе ручну працю взяти машиннай, узнікае нови від прадприемства - фабрика. Іх колькасць павялічилася з 2 да 12, а аб'ем випушчанай ІМІ прадукциі - у 5, 6 рази. Альо Сћ гети годину наймана Працюю толькі спадарожнічала пригоннай. Так годині Купецька (капіталістичная) мануфактура ці фабрика, размешчаная Сћ Горадзе, Пакуль НЕ магла канкурираваць з вотчиннай, якаючи існавала Сћ маентках паноСћпрадпримальнікаСћ.
У Першай палового ХІХ ст. у виніку адмисловай палітикі царизма Сћ дачиненні яСћреяСћ насельніцтва білоруських гарадоСћ и мястечак узрасло Сћ 4 рази и дасягнула 320 тис. чал. Вялі кая колькасць Танна рабочай сіли стимулявала павеліченне колькасці рамесних майстерань и мануфактур. Характерна, што Сћ гети годину Беларускія рамяство и гандаль пачалі імкліва вицясняцца яСћрейскім.
У Гарад з'явіСћся штодзенни лавачни гандаль харчовимі прадуктамі и прамисловимі таварамі, а таксамо Сћтвараліся штотидневия кірмаши. Прадукти сельскай гаспадаркі, а таксамо ліс з'яСћляліся асноСћним Таварі, Які вивозіСћся купцамі за межи Беларусі.
Такім чинам, умів ринку виводзяць на першия ролi у гаспадарчим жиццi тих, хто меСћ Грош, альо НЕ схавания Сћ куферак або скарбонку, а змешчания Сћ банк пад пеСћни працент прибитку або Сћ витворчасць і продаж пеСћнай прадукциі. Уладальнiкi банкаСћ, як правiла, били купці, кредитавалі тих, хто гарантаваСћ вяртанне пазикі з працентамi. У лiку апошніх була Частка памешчикаСћ, якiя iмкнулiся да пераСћтварення сваіх натуральних гаспадарак у таварния. Тия з іх, якiя патрацiлi Грош на мадернiзацию гаспадаркi, мелi шанець атримаць прибитак i Надаль павялічваць абаротния сродкі. Такім чинам, узнікаСћ КАПIТАЛ (Грош, аблігациі, акциі), Які НЕ траціСћся, а шляхам абарачення приносiСћ прибитак у критим цi iншим еквiваленце. Больш актиСћна капітал дзейнiчаСћ у галiне прамисловасцi, там, дзе билі прадпримальнiкi i ринак наемнай рабочай сiли, дзе работадаСћцаСћ i работнiкаСћ звязвала еканамiчная зацікаСћленасць. Гетая сістема з'яСћлялася больш прагресіСћнай у параСћнанні з феадальнапригонніцкай. p> Царскі Сћрад усведамляСћ важнасць удасканалення гаспадарчага и сацияльнага становішча сялян. Так, мiнiстр дзяржаСћних маемасцяСћ П. КiсялеСћ виказаСћ клопат аб тих білоруських сялянах, якія належалі казні. У винiку Сћ 1839 вийшла распрацаванае ім В«Палаженне аб кiраваннi дзяржаСћнимi маенткамi у заходнiх губерній i Беластоцкай вобласцi В», паводле якой стваралася Сћстойлівая сістема кіравання дзяржаСћнимі сялянамі. Падруга, у адпаведнасці з В«люстрацияй (апісаннем) дзяржаСћних уладанняСћ В»з 1844 сяляне пераводзіліся з паншчини на аброк, для іх усталеСћваСћся сяредні памер зямельнага надзелу и Сћчастка лісі, засноСћваліся бальніци и хлебния склади. Патрецяе, арандатари НЕ мелі права чиніць суд над дзяржаСћнимі сялянамі. Такім чинам, становішча апошніх мусіла палепшицца. p> У 1840 Камітет па справах для заходніх губерняСћ приступіСћся да випрацоСћкі СћмоСћ реформи гаспадарчага Сћкладу пригонних сялян, якаючи прадугледжвала Сћпарадкаванне памераСћ сялянскіх надзелаСћ и аб'ем павіннасцей. На падставе закону пекло 15 красавіка 1844 ажиццяСћленне реформи пача плиг Сћдзеле інвентарних камітетаСћ и да 1848 абавязковия норми (інвентари) билі Сћведзени ва Сћсіх памешчицкіх маентках Беларусі (за виключеннем яе Сћсходніх губерняСћ).
У 1855 ДзяржаСћни Савета пастанавiСћ, каб памешчик вилучиСћ на шкірну ревiзскую душу па 3,75 дзесяцiни зямлi. Памер паншчини з цяглага Двара визначаСћся 3 мужчинскiмi i 3 жаночимi днямi на тидзень. Усе іншия адпрацоСћкi скасоСћвалiся. Тою не менше, Нови правiли Сћводзiлiся толькi у дзесятай частци Сћсiх памешчицкіх маенткаСћ, ди и то вялікай карисці сялянам НЕ приносілі. Памешчикі неприхільна сустрелі реформу, яе ажиццяСћленне зацягнулася да 1857 и фактична НЕ закранула асноСћ феадальнай сістеми.
5. Кризіс феадальнапригонніцкай сістеми
На месцев Частка памешчикаСћ пачинала Сћсведамляць, што існаваСћшая пригонніцкапаншчинная сістема гаспадарання з'яСћляецца заганнай. Яни лічилі, што екстенсіСћния Метад гаспадарання (паширенне пасяСћних плошчаСћ, у критим ліку за кошт абшчинних, павеліченне падаткаСћ и павіннасцей) сітуациі НЕ палепшаць, што патребни іншия спосабами развіцця еканомікі, найперш, па заходнееСћрапейскаму типу, калі адбиваецца викаристанне зацікаСћлених у виніках палею ПРАЦІ найманих робітників, нових агратехналогіі и Машинние. У метах поиска и прапаганди прагресіСћних спосабаСћ гаспадарання асобния памешчикі аб'яд...
