Сацияльна-еканамічнага становішча Беларусі Сћ канц Х I Х стагоддзя
Вядучим працесам Сацияльна-еканамічнага становішча пареформеннай Беларусі було развіцце капіталізму. Першия два пареформенния дзесяцігоддзі адносяцца да ліку пераходних, калі адбивалася разбуренне феадальних адносін сельскай гаспадарци, завяршаСћся працес технічнага перааснашчення прамисловасці, ствараСћся механізавани транспарт и складаліся Нови, характерния для капіталістичнага грамадства сацияльния слаі насельніцтва-пралетарият и прамисловая буржуазія.
Зацвярдженне капіталізму, як дамінуючай Сацияльна- еканамічнай сістеми адносіцца до канц XIX - пачатку XX стст. Развіцце яго адбивалася ва Сћмовах хоць и мадернізаванай, альо па сутнасці старої палітичнай сістеми, плиг захаванні самадзяржаСћнага и саслоСћнага ладу. Гета накладвала пеСћни адбітак на Сацияльна-еканамічния працеси як на Беларусі, так и Сћ пареформеннай Расіі Сћ целим, абумовіла іх цяжкасці и супяречлівасці. p> пасли адмени пригоннага права асноСћнай у еканоміци Беларусі паранейшаму заставали сільська гаспадарка, характернай рисай якой було спалученне капіталістичних адносін з перажиткамі пригонніцтва. НаяСћнасць перажиткаСћ, и Перш за Сћсе буйнога памешчцкага землеСћладання, визначила для Беларусі павольни, паступови ("прускі") шлях буржуазна-аграрнай евалюциі, плиг якой буйна памешчицкая гаспадарка надоСћга захавать палі пригонніцкія Риси. У 70-х гадах у Беларусі памешчикам належала вище названих 50,5% Сћсей зямлі, а сялянам - Менш 33,4%. Буйния памешчикі валодалі дзесяткамі и сотнямі тисяч дзесяцін зямлі. У значнай колькасці сялянскіх двароСћ ва Сћласнасці знаходзілася пекло 2 так 5 дзесяцін.
Засілле латифундияльнага землеСћладання Сћзмацнялася цераспалосіцай и неразмежаванасцю мноства сялянскіх и памешчицкіх зямель. p> У заходняй и центральнай Беларусі захаваСћся таксамо и другі інститут сяреднявечча - зямельния сервітути (права сялян каристацца некаторимі Сћгоддзямі, якія належаць памешчикам) i агульнимі (сялянскія и памешчиіцкія) пашамі. У 60-я гади XIX ст. ІМІ було ахоплена тут 56% сялянскіх двароСћ.
У развіцці сельскай гаспадаркі Беларусі Сћ інший палового XIX ст. треба вилучиць два перияди. Дерло з іх ахоплівае 60-70-я гади, другі - 80-90-я гади. Дерло перияд з'явіСћся годинах пакутлівага виспевання капіталістичних адносін, широкім распаСћсюджваннем адработачнай сістеми, сутнасць якой укладати Сћ апрацоСћци зямлі памешчика сялянскім інвентаром за прадастаСћленне яму Сћ аренду вориСћнай зямлі и інших угоддзяСћ. Вялікае распаСћсюджанне адработачная сістема атримала Сћ Віцебскай и МагілеСћскай губернії. У Мінскай, Гродзенскай и Віленскай губерній памешчикі Широкий викаристоСћвалі працю взяти найманих робітників. Альо и Сћ гетих губерній адработкі займалі значнае месца, асабліва падчас збору збожжа и сенажаці. Треба адзначиць, што Сћ целим технічная Сћзброенасць у земляробстве як у памешчицкай, так и Сћ сялянскай гаспадарци амаль нічим НЕ адрознівалася пекло дареформеннай.
Нягледзячи на решткі феадальна-пригонніцкіх адносін, капіталізм у сельскай гаспадарци Беларусі развіваСћся адносна Хутка Сћ параСћнанні з іншимі регіенамі Расійскай імпериі. Гетаму садзейнічал шераг абставін: развіцце прамисловасці, сістеми капіталістичнага кредиту, зростання чигуначнага будаСћніцтва и гарадоСћ, канцентрация войскаСћ на териториі Беларусі. Усе гета стварала сприяльния Сћмови гандлевага земляробства и риначних адносін. Моцним каталізатарам евалюциі сельскай гаспадаркі Беларусі з'явіСћся сусветни Аграрним кризіс 80-90-х гадоСћ, Які виклікаСћ резкае зніженне Цен на хліб. Кризіс привеСћ да Карен змяненняСћ у еканамічнай арганізациі и технічнай аснашчальнасці сельскай гаспадаркі, та канчатковай перамогі гандлевага земляробства и павелічення риначнага спро.
У сувязі з грунтоСћним скараченнем на пачатку 80-х гадоСћ пасяСћних плошчаСћ пад збожжавия культури сільська гаспадарка Беларусі пача специялізавацца на витворчасці технічних культур (бульби, ільну и інш.). p> Развіцце малочнай гаспадаркі аказала СћплиСћ на змяненні структури пасяСћних плошчаСћ. Так, у буйних маентках, на землях заможних сялян (Часцей за Сћсе купчу и арендних) уводзілася шматпольная сістема севазвароту, применяліся мінеральния Сћгнаенні, паширалася викаристанне Машинние (малатарні, арфи) i палепшаних сельскагаспадарчих Прилад (жалезния плугі, барони з жалезнимі зубамі). Па примяненню Машинние Білорусь стояла на адним з дерло месцаСћ у Расійскай імпериі, хоць ва Сћсей сельскай гаспадарци и Панаван ручна техніка. У іншої палового 90-х гадоСћ у чатирох заходніх губернії (без Віленскай) палепшаную глебаапрацоСћчую техніку (пераважна плугі) викаристоСћвалі 17 - 25% сялянскіх гаспадарак. Сяляне, галоСћним чинам заможния, набивалі простия сельскагаспадарчия Машинние: малатарні, арфи, крупадзеркі, льночасалкі, сячкарні. Такім чинам, у пареформенни перияд биСћ пакладзени пачатак техн...
