жицця ролю рабочага класа, адцясняючи мужик, бідного селяніна, на задні план ЦІ ў Лепша випадкі падаючи яму дапаможную функция «ў припрежци». Што ж датичицца селяніна багатага, заможнага, ЦІ, як яго афіцийна принята називаць, кулака, то яму адводзілася роля персони нон грата.
Моцний ўплиў такіх уяўленняў пра селяніна на пеўних етапах гісториі виявіўся ў літаратурнай теориі и Мастацкай практици. Зазначим, што літаратура, якая па природзе палею з яўляецца чалавеказнаўствам и чалавекалюбствам, інши раз вияўляла негатиўния адносіни да селяніна и вескі Надав больш резка и Жорсткий, чим кан юнктурнае ўльтраревалюцийнае слова палітикі.
шкірного з нас, відаць, без цяжкасці пригадае хрестаматийнае апавяданне М. Горкага «Чалкаш» (1895), дзе селянін Гаўрила паказваецца як Чалавек недалекі, духоўна абмежавани, скнарліви и азлоблени, гатова без дай причини забіць « висакароднага »и« далікатнага », з широкім розмахів души Чалавек - прафесійнага злодзея Чалкаша. Нешта падобнае М. Горкі неаднойчи паўтараў и пазней, заўважаючи, што значна «па природзе палею - антидзяржаўная» и што «Яна не примае и НЕ признае ніякай дзяржаўнай залагодить и асабліва Жорсткий брикаецца, калі робіцца сами нязначни замах на яе ўласнасць» [8, с. 124]. На мнение творці, Нова жицце па-сапраўднаму можна будаваць толькі з критим пісьменним, розумним и бадзерим пакаленнем людзей, якія прийдуць на змена несімпатичнаму и нецікаваму пакаленню старої вескі.
У білоруський літаратури ми, здаецца, що не знойдзем такий абагульненай, падкреслена негатиўнай характаристий старої вескі и яе жихара-земляроба. Надав у вельмі складания для нашага вяскоўца гади калективізациі беларуская літаратура ў асобі яе найлепших прадстаўнікоў (Я. Коласа, К. Чорнага, М. Зарецкага и інших) імкнулася ўтримаць Мастацкая мнение ў межах аб ектиўнага и гуманістичнага паказу селяніна. Такія розчини 30-х рр.., Як «Адшчапенец» Я. Коласа, «Лявон Бушмар» К. Чорнага, «Вязьма» М. Зарецкага, па глибіні и моці чалавекалюбнага пафасу ніколькі НЕ саступяць видатнаму твору рускай літаратури пра селяніна и вагомі часоў калективізациі «Краіна Муравія» А. Твардоўскага.
аднако тема вескі и гетага драматичнага годині крейди шмат білих плямаў. Тут заставали багата питанняў и праблемаў, якія треба було даасенсаваць ЦІ пераасенсаваць наново.
-я рр.. ХХ ст. з явіліся даволі сприяльним периядам, каб з вишиняў годині пазней и брили разгледзець и паказаць сацияльния, духоўна-псіхалагічния працеси, што закраналі фундаментальния Аснова жицця ранейшай вескі. Палеская хроніка І. Мележа Якраз и нясе тую високу етичную якасць и грамадзянскую смеласць мастацкасці и праніклівасці аналітичнай думкі, якая, абапіраючися на лепшия естетичния здабиткі нациянальнай традициі (і, безумоўна, що не толькі нациянальнай), у многім вийшла на наватарскі шлях пазнання жицця, Чалавек и вияўлення найважнейших нервово центраў тієї епохі, калі на інши, калективісцкі лад стаў перарабляцца, перабудоўвацца векавечни будинак ??старої вескі [9, с. 27], - слушно заўважае В. Жураўлеў.
Нас, безумоўна, и да сенняшняга денного не перастае хваляваць вань: а што ж усе-Такі адбилося ў тия годинник, пра што думалі и разважалі людзі, вяскоўци и невяскоўци, на гетих надзвичай Складання, крутих, адказних перавалах гісториі? Бо далеко не ўсе Галаси данесла да нас тая тривожная и драматичная епоха. Многія сведк...
