век».
Язеп Нарцизавіч вёў збор народних пісень и склаў зборнік «Песні Дзісеншчини». Вядоми ен и як астраном (напісаў брашуру «Нябесния бегі»). Драздовіч доўгі годину падтримліваў цесния сувязі з білоруський академіяй навук, якаючи двойчи узнагароджвала яго преміямі за мастацкія и навуковия прац. Вёў ен и літаратурную дзейнасць. Захаваліся рукапіси паеми «Тризна мінуўшчини» и гістарична-битавой Аповесці «Гарадольская пушча».
Альо мала хто відає, што Язеп Драздовіч биў и археолагам. Цікавасць да археалогіі ў яго пача, калі працаваў викладчикам адной з мінскіх гімназій. У годину летніх канікул ен даследаваў русла старажитнай ракі Нямігі, праводзіў археалагічния раскопкі ў Заслаўі и яго ваколіцах.
Вядома Цесна сувязь Язепа Нарцизавіча з братамі Луцкевічамі, заснавальнікамі гістаричнага музею ў Вільні. В іншої палавіне 1920-х гадоў Язеп Драздовіч працаваў у Навагрудку и праводзіў там таксамо археалагічния раскопкі, а знойдзения материяли адсилаў у Беларускі музей у Вільні. Вядоми и яго раскопкі на Свірскай гари на Мядзельшчине.
У асноўним жа археалагічная дзейнасць Я. Н. Драздовіча звязана з колишнім Дзісенскім Павєтьє, и Перш за ўсе з роднай Глибоччинай. У бібліятеци Академіі навук Беларусі захоўваецца яго Працюю «Дзісенская дагістаричная даўніна». На шкода, гета Працюю застали ненадрукаваная. Усяго тут апісана каля 30 археалагічних помнікаў, у асноўним гарадзішчаў на териториі сучасности Глибоцкага, Міёрскага и Шаркоўшчинскага раёнаў. У гета ПРАЦІ приведзени зробления ім плани и замалёўкі гарадзішчаў. Здзіўляе високі прафесійни ўзровень планаў.
Яго пляменніца Яніна Вайноўская з Ліплянь успамінала, што Дзядзько Язеп раскопваў кургани и приносіў адтуль нейкія речи.
Драздовіч шукаў помнікі практична ўсіх епох. Ім адкрита некалькі паселішчаў Кам'яного століття, знойдзена мноства старажитних кам'яних сякер.
ПРАЦІ «Дзісенская дагістаричная даўніна» ми даведваемся аб гарадзішчах каля Псуі, Свіли, Залісся, Падавутаў, Ластавак, Зароўя, Багушевічаў, Міцькая, Задвір'я я і ў інших месцев. У гета ПРАЦІ приводзяцца и паданні, звязания з археалагічнимі помнікамі, виказваюцца думкі аб критим, што ўяўлялі сабой гетия месцев ў старажитнасці. Наприклад, наконт Гарадца над Мнютай Драздовіч пісаў, што тут була абарончая крепасць Полацкага княства. Археалагічния раскопкі, праведзения ў наш годину беларускім археолагам Г.В. Штихавим пацвердзілі таку мнение Драздовіча.
Гарадзішча Дварец ЦІ Замкавая гара (ва ўрочишчи Дварец), стала вядома археалагічнай навуци толькі дзякуючи дзённіку Драздовіча. Гети помнік знаходзіцца над ракой Авутай, каля Возера Качаноўскага. У 1981 ў годину шурфоўкі туг знойдзени фрагменти ляпнога посуд и косці живёл.
Сучасния даследаванні пацвердзілі, што на гетим месцев ў пачатку Наша ери існавала ўмацаванае паселішча.
Археолагамі раскопвалася гарадзішча сяредзіни 1-га тисячагоддзя н.е. каля вёскі Свіла 1 (кіраўнік експедициі А. Р. Мітрафанаў), у приватнасці, тут була вияўлена вельмі цікавая знаходка - гліняная пасудзіна з зярнятамі збожжа.
Старажитния кургани-валатоўкі Драздовіч лічиў пахаваннямі язичніцкага годині. Вияўляў ен таксамо старадаўнія могільнікі са стараславянскімі надпісамі на магільних плітах. Адзначае Язеп Нарцизавіч и знаходкі решткаў мураваних падзямелляў.
Захапленне Я. Драздовіча археалогіяй и карцінамі на гістаричния ТЕМи було винікам таго настрою, Які панаваў у 1920-1930-я гади сярод Лепші прадстаўнікоў заходнебеларускай інтелігенциі, яе імкнення да пошукаў лепшай долі для свойого народу, апаетизациі гераічних старонак яго гісториі, яго каренняў.
Абапіраючися на винікі сваіх археалагічних пошукаў, Я. Драздовіч піша працю взяти «Дзе знаходзяцца Дадуткі и Гародня, успамянутия ў« Слові аб палицю Ігаравим », и виказвае гіпотезу, што легендарния Дадуткі - гета ўрочишча Дадекі ля вёсак Тупічина и Сіпаліна ў Шаркаўшчинскім раене, а Гародня - гарадзішча Царковішча ля Возера Гародня.
пасли Вайни, ужо старі, Хворов Драздовіч распісвае мясцовия магазіни, робіць замалёўкі сялянскіх сядзіб и піша пейзажі. Хата лесніка Данат Пабядзінскага ў рідних Пунька стала яго притулкам. Захаваўся Ліст Я.Драздовіча да віце-презідента АН БРСР І.С. Лупіновіча (датуецца дзесьці калі 1950 р) з просьбай Даць для яго ПРАЦІ пра Дадуткі и Гародню добразичлівае накіраванне.
Сярод лісі апетай ім Галубіцкай пушчи працякалі апошнія гади Драздовіча ...
Нягледзячи на тое, што ПРАЦІ Драздовіча засталіся неапублікаванимі и захоўваюцца ў архівах и фондах музеяў, яни ўяўляюць вялікуб каштоўнасць и да іх пастаянна звяртаюцца даследчикі - гісторикі, етнографи, філолагі, мастацтвазнаўци и археолагі. Т...