ський драматургіі апошняга ваеннага року - т?? ор криху нечакани. Нечакани ен и для ўсёй савецкай драматургіі. Менавіта на сяредзіну -канец 1945 припадае нови ўсплёск параднай літаратури. І РАПТ злосного-цвярози, а таму надзвичай бадзённи тон крапівінскай камедиі.Сатира ў гета п, есе скіравана не так на адкритих ворагаў - фашистаў и іх памагатих, а на сваіх людзей, якія спакойно живуць у савецкім тилу. На таку камедию не нашкірна меў права. Кандратьев Крапіва Такає ж права меў. У яго билі ўсе падстави вицягваць жлуктаў пад сатирични агонь, каб ва ўпор бязлітасна и Цалко знішчиць, растлушчиць. Удзельніку чатирох войнаў можна було ўзняць галас на прайдзісветаў, якія ў ліхую гадзіну наживаліся на людський бядзе. Радасць перамогі НЕ засланіла пекло драматурга будучия цяжкасці, нястачи материяльнага парадку. Ен разумеў, што калі НЕ викриць своечасова гетих дзялкоў, то ў Складання аднаўленчам пяриедзе яни наробяць шмат шкоди [35, с.153].
У сатиричнай камедиі Міли чалавек створани маштабний вобразе непатапляльнага прайдзісвета-махляра. Ен травні прозвішча жлукто, а мілим чалавекам називаецца таму, што виступає ў роли блатмайстра, здольнага на многае. Гети цинічни НЕ Менш за Гарлахвацкага дзялок ідеалагічним ЦІ палітичним шкодніцтвам НЕ займаецца, на бальшавіцкую ўладу НЕ замахваецца, а толькі спритна, з вялікай винаходлівасцю викаристоўвае няўвязкі ў камандна-бюракратичнай савецкай сістеме, якаючи претендавала на регламентацию ва ўсім. Альо и Яна не магла справіцца з такої ролу, бо реальнае жиццё ўпарта супраціўляецца абсурднай регламентациі ў вялікім и малим.
«Міли чалавек» з яўляецца редкім у мастацкай практици творити - апалогіяй жанру сатиричнай камедиі. Заявіўши ў пралогу аб правамернасці, жиццяздольнасці и неабходнасці гетага привяло майстерскае, бязлітасна-винаходлівае зриванне маскі з мілага чалавека - Дзяма яна.
Дзеяннеў п, есе адбиваецца ў ваенни годину не на акупіраванай териториі.
У лістапалзе 1941 пекло фронту ў горад Н. прибивае герой камедиі з пригажуняй жонкай Клаван, каб знайсці притулак-сховішча пекло ваеннай небяспекі. Горад, вядома, перапоўнени бежанскім людам, но жлукто здолеў -такі вирваць пакой. Небагато, праўда, з абшарпанимі шпалерамі, амаль без меблі, аднако гета ўжо було нармальнае па критим годині пристанішча. Наваселле стала падзеяй НЕ толькі для нових гаспадароў Пако, но и для драматурга- камедиёграфа Виразки, Які пасли цяжкага поранення пасяліўся ў гетим жа Горадзе, а дакладней - у суседнім пакоі гета жа Кватера. Неўзабаве и нарадзілся шматзначная фраза драматурга: Каб доўга НЕ шукаць, я проста хачу паказаць гледачу Майга суседі [24, с.123]. Виразка заздалегідь биў пераканани, што камедия атримаецца: на кожнага з нас ёсць свій жлукто. Пасялілі б у суседні пакой каго -небудзь другог, сутнасць впоратися не змянілася б. Проста була б іншая камедия. Чи не виключна, што таксамо сатиричная, а не - дик ліричная, на астатні випадак застаецца сямейн -битавая. Виразці ж галасун пашанцавала. Як кажуць: на лаўца и звер бяжиць. Чи не екзатични праўда, но затое драпежни, каго ў Чирвоная кнігу НЕ заносяць, Надав калі б іх застали толькі па аднаму екземпляру.
Параўнанне жлукто са звіра - НЕ літаратурни приём. Праворуч ў критим, што заалагічни пачатак у яго істоце дамінуе над усім. Жаданом вижиць будь цаной, гатоўнасць адштурхнуць слабейшага, культ уласнага трибуха - вось, па сутнасці, гетим и вичерпваецца яго жиццёвае кредо. Цікава, што ўсё гета жлукто називають принципамі.
Самахарактаристика жлукто кампазіцийна аднесена аўтарам да самаго пачатку п, еси. Гета дало пісьменніку магчимасць у далейшим усю ўвагу сканцентраваць на викрицці тих метадаў, якімі герой каристаецца для дасягнення свойого ідеалу, ажиццяўлення сваіх Брудний, карислівих Мет.
жлукто. Першів принцип - я хачу жиць.
Клава. Ти ўжо гета казаў.
жлукто. Я паўтараю, каб да цябе дайшло: жиць, нягледзячи ні на што. Адгетуль Майо правіла: уцякаць адтуль, дзе ти можаш загінуць. Уцякаць пекло бамбёжкі, пекло фронту, пекло мабілізациі.
Клава. А калі ўсе так будуць рабіць, хто ж будз Радзіму абараняць?
жлукто (з прикрасцю) Зноў яна мені - вусі. Усе - калі ласка - Няхай абараняюць. Я іх вітаю. Альо самому гніць - лічу абсурдам. Гета супяречиць Майма принципу. Загінуў - дак и ўсё, канец. Больш ніякага жицця няма. Так ЦІ нє?
Клава. Чи не зусім так.
жлукто (з націскам). Нє, іменна так! Таму я і виехаў сюди. Броні ж мені не далі, и ў мяне на руках застаўся толькі вось гети дакумент (вимае з бакавой кішені ваенни білет), Які, между іншим, мяне кампраметуе.
Клава. Ваенни білет? Чим жа ен цябе кампраметуе?
жлукто (...
