якасць и майстерства яго перакладу. I Сћ гетих адносінах виданні Цяпінскага з'яСћляецца унікальним для таго годині, Які характаризаваСћся, з аднаго боці, глибокім кризісам праваслаСћнай царкви и заняпадам царкоСћнай асвета, о з другог - імкненнем асобних рефарматараСћ абудзіць грамадскую самасвядомасць и нациянальния пачуцці білоруського и Сћкраінскага народаСћ, каб адстаяць права на самастойнае культурнае развіцце.
Так видадзенага Евангелля В. Цяпінскі напісаСћ страсно публіцистичную прадмову, альо па невядомих причинах НЕ апублікаваСћ яе. У гета прадмове ен виклаСћ палі грамадска-палітичния Подивившись па шерагу питанняСћ, якія хвалявалі яго, и паказаСћ сябе НЕ столькі як релігійна-царкоСћни прапаведнік, што імкнецца далучиць читача да пратестанцкага веравизнання, колькі як непримірими барацьбіт, заклапочани лісам нациянальнай культури. У білоруський літаратури таго часу не було іншага такогого рашучага виступах Сћ абарону роднаВ мови и нациянальнай культури.
Зх невялікай паводле аб'ему, альо Ярка и пафаснай прадмови паСћстае живи вобразе аСћтара, гарачага патриета. Цяпінскі лічиСћ, што живую білоруську мову неабходна актиСћна викаристоСћваць як у школах, так и плиг перакладзе кніг Свяшченнага Пісання. У гетим широкім уживанні Народнай мови ен бачиСћ адзіни шлях пленнага развіцця нациянальнай культури и Магутни сродак духоСћнага адрадження білоруського народу. В. Цяпінскі імкнуСћся Сћздзейнічаць на патриятичния пачуцці феадалаСћ, абавязкам якіх лічиСћ клопат аб духоСћним развіцці грамадства. Ен заклікаСћ іх адкриваць нациянальния школи, развіваць асвета и кнігадрукаванне на роднаВ мове и НЕ цурацца традиций, закладзених продкамі. З болем у серци и з абуреннем пісаСћ ен аб знявазе роднаВ мови з боці значнай часткі білоруського духавенства и свецкіх паноСћ, у виніку чаго даводзілася В«не без встиду свогоВ» адпраСћляць дзяцей вучицца Сћ польскія школи. У абиякавасці паноСћ да надзенних духоСћних патреб краіни, у іх праз да наживи и Сћ ренегацтве Цяпінскі не без падстаСћ бачиСћ адну з галоСћних небяспек, што пагражалі захаванню нациянальнай самабитнасці беларусаСћ. Ен биСћ пераканани, што толькі шляхам асвета и адукациі на роднаВ мове можна пазбегнуць небяспекі, якую несла беларускаму народу асімілятарская палітика польскіх феадалаСћ. Таму Цяпінскі так настойліва и паслядоСћна змагаСћся за палітичнае и нациянальнае адзінства білоруського народу, заклікаСћ да згуртавання яго грамадскіх СІЛ и ставіСћ інтареси радзіми вишей за Сћсе. Дзеля палітичнай кансалідациі нациянальних СІЛ ен праяСћляСћ виключную верацярпімасць. Разам з критим Цяпінскі биСћ релігійним Чалавек и лічиСћ Евангелле самай неабходнай кнігай у развіцці нациянальнай культури.
Сацияльна ідеал пісьменніка-публіциста аказаСћся расплиСћчатим и абстрактним. Яго адносіни да простагландинів народу, Які Сћ большасці палею притримліваСћся праваслаСћнага веравизнання, набивалі дваісти характар. Цяпінскі захапляСћся Талент и природним Розума сваіх суайчиннікаСћ, клапаціСћся аб іх культурних патребах, альо НЕ падзяляСћ іх релігійних поглядаСћ. Аднако у тих Складання умів В. Цяпінскі здолеСћ узняцца да розумінню таго, што Сћ вань абарони інтаресаСћ радзіми, кансалідациі яе грамадска-палітичних СІЛ и развіцця нациянальнай культури релігійния подивимось як приватная праворуч кожнага Чалавек НЕ павінни Биць верашкодай. I Сћ гетим яго гістаричная заслуга.
В. Цяпінскі биСћ видатним прадаСћжальнікам впорався Скариви. У палею перакладчицкай и кнігавидавецкай дзейнасці ен шмат пераняСћ пекло першадрукара: пераймаСћ приклад технічнага афармлення кнігі, а таксамо напісаСћ да свойого перакладу прадмову. Аднако Цяпінскі Сћ некатора адносінах пайшоСћ далей за свойого вялікага папяредніка. Так, ен больш Широкий абгрунтаваСћ и развіСћ мнение аб значенні асвета на роднаВ мове, аб неабходнасці стварення нациянальних шкіл, закліканих абуджаць у Народзе пачуцце нациянальвай самасвядомасці. Ен зім'яли, чим Скарина, уводзіСћ у мову свойого перакладу елементи гутарак. Яго мова значний далей, чим у Скарини, адишла пекло мови царкоСћнага пісьменства. br/>
СПІС ВИКАРИСТАНИХ КРИНІЦ
1. Анталогія даСћняй білоруський літаратури: XI - дерло палового XVIII ст. /Уклад. С.Л. Гаранін, В.А. Чамярицкі. Мн., 2003. p> 2. Гістория білоруський літаратури ХІ-ХІХ стагоддзяСћ: У 2 т. Т. 1. ДаСћняя літаратура: ХІ - дерло палового ХVІІІ стагоддзя. Мн., 2006. p> 3. Гістория білоруський дакастричніцкай літаратури: У 2 т. Т. 1: З старажитних часоСћ да канца XVIII ст. Мн., 1968. p> 4. Енциклапедия літаратури и Мастацтва Беларусі: У 5 т. - Мн., 1984-1987.
5. Мисліцелі и асветнікі Беларусі (X-XIX стагоддзі): Енциклапедични даведнік - Мн., 1995. p> Розміщено на