ць стральцоСћ значний пачасціліся. На бік Караль РП перайшло Сћкраінскае козацтва. p> пасли падпiсання мiру са Швецияй (травень 1660) РП здолела мабілізаваць сіли на барацьбу за визваленне акупіраваних територий ВКЛ. Так, 18 червеня аб'яднанае війська польскай i лiтоСћска-білоруський шляхти на чале з П. Сапеги разбiла війська ваяводи Хаванскага каля в. Палонка, Слонiмскага пав. У лiпенi уся Білорусь на ЗАХІД пекло Бярезiни була визвалена. У кастричнiку 1660 війська царської ваяводи Далгарукага було адкiнута да Смаленска. p> У пачатку 1661 узмацняецца антирускае супрацiСћленне на акупiраванай териториi. Так, у лютим 1661 адбилося паСћстанне мяшчан Магiлева, якiя за ноч знiшчилi 2000 стральцоСћ. Такi ж паСћстаннi адбилiся Сћ Гомелi i iнших Гарад. Восени війська РП визваліла Гародню и Вільню. Але на буйнамаштабния акциi нi у аднаго з бакоСћ ужо не було сiл, таму баявия дзеяннi перапинiлiся на 2 гади. p> Апошняя за годину Вайни на Беларусі бітва адбилася літах 1664 пад Віцебскам, дзе билі розгромлені войскі ваяводи Хаванскага. АсноСћния падзеі перамясціліся на Украіну и 30 студзеня 1667 завяршиліся перамір'ем, падпісаним у в. Андрусава (каля Мсціслава). Паводле яго СћмоСћ, та Расii адиходзiлi Смаленскае i ЧарнiгаСћскае ваяводстви, Старадубскі пав., левабярежная Украiна, (на 2 гади) КіеСћ. Запарожская Січ пераходзiла пад сумеснае кiраСћнiцтва. 6 травня 1686 умів АндрусаСћскага перамір'я билі замацавани «³чним мірамВ», и дапоСћнени перадачай Расіі Запарожжа и Кіева. p> У так званай ПаСћночнай Вайне (1700-1721) Расія и РП удзельнічалі галоСћним чинам як саюзнікі. Іх сумесная дзейнасць була абумоСћлена імкненнем падарваць гегемонію Швециі Сћ балтийскім регіене. Дерло антишведская кааліция стала фарміравацца Сћ пачатку 1699 у складзе Расіі и Даніі. Восени негалосна да саюзнікаСћ далучилася РП. 12 лютаго 1700 саксонскія войскі, паслания Караль РП АСћгустам ІІ (1697-1733) асадзілі Ригу. У сакавіку распачала ваенную актиСћнасць Данія, альо Сћжо Сћ червені шведскія войскі примусілі яе пайсці на заміренне. p> У жніСћні 1700 Расія аб'явіла Вайн Швециі. Альо Карл ХІІ пасли атриманай перамогі пад нарватися у не лічиСћ яе Моцним праціСћнікам, таму скіраваСћ асноСћния сіли супраць РП и Сћ 1701 захапіСћ Варшаву, праз рік - Гародню. Шляхта адрезанага пекло Польшчи ВКЛ стварила канфедерацию i Вясна 1703 падпiсала дагавор з царом Расіі Пятра I (1685-1725) аб сумеснай барацьбе супраць шведаСћ. 14 студзеня 1704 Карл ХІІ примусіСћ сейм адхіліць АСћгуста ІІ пекло трону и замести яго абраць Караль Станіслава Ляшчинскага. Частка шляхти адмовілася признаваць новаго Караль и аб'ядналася Сћ Сандамiрскую канфедерацию. Іх падтримала канфедерация шляхти ВКЛ. Альо АСћгуст IІ сам адмовіСћся ад трону, а Радзiвiли, Паци, Вiшнявецкiя и інш. призналі новаго Караль. p> Восени 1704-1705 рр.. руская армiя аднавiла баявия дзеяннi на Беларусi. На баку шведаСћ змагалiся Атрада Сапегi. Маенткi i вескi, якiя належалi саюзнiкам Пятра I, бязлiтасна знiшчалiся. У палю Чарга рускiя войскi Жорсткий каралi насельнiцтва беларускiх гарадоСћ, якія билi вимушани забяспечваць шведаСћ правiянтам i фуражем. Так, па загидила Пятра биСћ Цалко спалені горад МагiлеСћ. p> У студзенi 1708 Карл ХII паставiСћ на меце перанесцi баявия дзеяннi на територию Расii. Палю дапамогу Сћ гетим абяцаСћ украiнскi гетьман Мазепа. На Беларусi шведи iзноСћ занялi Гародню i iншия Гарад. У лiпенi таго ж 1708 р каля м. ГалоСћчин, Аршанскага Павєтьє яни Сћшчент разбiлi корпус генерала Репнiна. p> Затое 28 верасня каля в. Лясная, што пад Прапойскам, рускім Салдат, якімі камандаваСћ Петро, удалося разграмiць шведскi корпус генерала Левенгаупта и захапіць абоз з боеприпасамі, призначани для Карла ХІІ. Гета сраженне Сћ многiм абумовiла шчаслiви для рускiх військ винiк генеральнай бітви пад Палтавай 27 червеня 1709 Невипадкова, перамогу пад Лясной Петро І назваСћ В«маці ПалтаСћскай вікториіВ». Вайна са Швецияй Сконч Сћ 1721 яе поСћним параженнем. p> Білорусь, дзе адбиваліся моцния баі паміж рускiм i шведскiм войскамi, панесла велiзарния людскiя i материяльния страти. Плиг гетим гiнула i шляхта, i рекрутавания їй сяляне, нiшчилiся велiзарния материяльния каштоСћнасцi. Усяго на Беларусi загiнула, памерла пекло ран, хвароби i голаду каля 700 тис чал. з яе 2, 2 мiльеннага насельнiцтва. Як шведи, так i рускiя, разглядалi білоруську зямля як варожую територию, а яе багаццi як звичайную ваенную здабичу. br/>
5. Палітични кризіс Речи Паспалітай и яе падзели
Праз 100 рік пасли заключення Люблiнскай унii унутрипалiтичнае становiшча РП стала вияСћляць прикмети кризiсу и найперш у Вишейш колах дзяржаСћнай залагодить. Так, паСћнамоцтви двухпалатнага сейму пераСћзиходзiлi каралеСћскiя, альо и ен виявіСћ сур'езную недасканаласць. Так, за годину з 1652 па 1764 рр.. у винiку деструктиСћних захадаСћ магнатаСћ и інших зацікаСћлених асобі 48 пасядженняСћ сейму з 55 було Сарван Сћ виніку викаристання депутатамі права...