тановішча жихароў гарадоў - мяшчан - у Расійскай імпериі ў параўнанні з іх становішчам у Речи Паспалітай пагоршилася: було скасавана самакіраванне гарадоў паводле магдебургскага права, павялічани падаткі, на іх паширалася вайсковая, рекруцкая павіннасць.
Аўтар «Кароткага нариса гісториі Беларусі» вельмі коратка апавядае пра палітичния падзеі ў XIX ст. на Беларусі, засяроджваючи ўвагу читача на палітици рускаго ўрада ў краі. Ен падкреслівае значенне русіфікациі Беларусі, якую праводзіў урад Мікалая I, зазначаючи, што русіфікация ўдарила НЕ столькі па моцнай польскай культури, колькі па культури білоруський.
Ус. М. Ігнатоўскі, насуперак гістаричним фактам, зиходзячи са сваіх марксісцкіх, класавих пазіций (каб и на Беларусі було сялянскае паўстанне, а не толькі Пугачоў у Расіі), ахарактаризаваў польскае паўстанне 1863 на Беларусі як, з аднаго боці, сялянскі рух, накіравани супраць паноў, з другог боці, палітика-визваленчи, незалежніцкі рух, накіравани супраць рускаго царизму. Сапраўди, можна пагадзіцца з Ус. М. Ігнатоўскім у критим, што паўстанне 1863 на Беларусі крейди нациянальна-визваленчи характар, а для групоўкі Чирвоная Мета було ўтваренне незалежнай пекло Расіі и Польшчи білоруський Республікі [10, с. 131]. Для ревалюциянераў-народнікаў (Чирвоная) i чирвонага диктатара паўстання В.К. Каліноўскага така Мета існавала. Альо з критим, што паўстанне на Беларусі було сялянскім, пагадзіцца Нельга. Шляхецкім яго лічилі и даревалюцийния даследчикі, та такий жа виснови прийшлі и савецкія даследчикі, и Перш за ўсё С.М. Самбук. Дастаткова зазірнуць у Беларуская савєцкую Енциклапедию, каб пераканацца ў шляхецкім характар ??паўстання 1863 на Беларусі. 70% удзельнікаў паўстання складалі дваране (галоўним чинам дробния чиноўнікі, інтелігенция, малазямельная и беззямельная шляхта). I толькі 18% складалі сяляне (у болипасці ў Гродзенскай губерні). Асноўная маса білоруського сялянства за паўстанцамі НЕ пайшла, нягледзячи на заклікі Каліноўскага и ягонай «Мужицкай праўди». Царизму ўдалося Надав накіраваць білоруських праваслаўних сялян, растлумачваючи, што яни рускія, супраць паўстанцаў-паноў. Дайшло да парадаксальнай сітуациі, калі пануючи клас рускаго дваранства ўзбройваў пригнечаних сялян, накіроўваючи іх супраць інший часткі дваранства - апалячанага білоруського и польського. На шкода, версия, якую ўвёў Ус. М. Ігнатоўскі, раз-пораз з'яўляецца на старонках друку.
Тут таксамо треба заўважиць, што Ус. М. Ігнатоўскі, зиходзячи Хіба з таго меркавання, што імя Вікенцій НЕ білоруський, а польскае (а сапраўди - каталіцкае), вирашиў пасмяротна перайменаваць нациянальнага героя Беларусі Вікенція Канстанціна Каліноўскага толькі ў Канстанціна, каб НЕ биў Паляк, бо ў тієї годину, як ен пісаў палю працю взяти, Ус. М. Ігнатоўскі вёў барацьбу з палякамі. Таму ўпершиню ў гістаричнай літаратури з'явілася нова форма найменавання Каліноўскага - Кастусь Каліноўскі (Кастусь - правадир сялянскага паўстання), пра якую сам Вікенцій Каліноўскі так ніколі и не даведаўся, бо загінуў на шибеніци ў 1864
Ва ўсіх сваіх асабістих дакументах Каліноўскі подпісваўся заўсёди «Вікенцій Каліноўскі», бо калі ў католікаў дві имени, то заўсёди ўживаецца першае. I ў тагачасних афіцийних дакументах и ??Пецярбургскага універсітета, и губернскай дваранскай зборкі, и ў пригавори да пакарану смерцю ўживалаея толькі імя Вікенцій. Пра гета прихо дзіцца гавариць, бо легенда пра імя Кастусь, якую ўвёў у абіход Ус. М. Ігнатоўскі, пашираецца и дагетуль. Яна вельмі нагадвае гісторию з «палепшаним» імем Францішка Скарини, якога треба абавязкова було ў 40-х гадах зрабіць праваслаўним білорусам, м зн. Георгіем. Усе гетия пасмяротния перайменаванні з яўляюцца далёкімі винікамі русіфікатарскай палітикі царскіх залагодить на Беларусі. У сувязі са скараченнем аб ёму свае кнігі ў канц яе Ус. М. Ігнатоўскі ў телеграфним стилі апавядае пра нациянальна-визваленчи рух на Беларусі ў інший Палов XIX-XX ст.
п'ятах перияду гісториі Беларусі пасли звярження царизму и да 1924 Ус. М. Ігнатоўскі присвяціў толькі 6 старонак. Практична гістаричния падзеі тут толькі пералічани. Ус. М. Ігнатоўскі адзначае: «На Беларусі Кастричніцкая ревалюция, развязаўши сацияльнае питаньне, павінна була спаткацца и спаткалася з нациянальним питаньнем» [1, с. 177]. Ен падкресліў, што на грунце адзінага нациянальнага фронту стаў и Усебеларускі Кангрес, Які сабраўся ў снежні 1917 и абвясціў Білорусь демакратичнай республікай и разам з критим признаў Усебеларускі Савета сялянскіх, салдацкіх и робочих депутатаў. Аўтар кнігі тлумачиць пазіциі різни накірункаў білоруського нациянальнага руху. Вельмі цікавае яго назіранне адносна неабходнасці ўтварення БРСР, робувань пра якое було пастаўлена на VI паўночна-заходняй канференциі Расійскай Кампартиі ў Смаленску ў канц снігових 1918 Ен адзначае: «На працягу ПРАЦІ канференциі виявілася, што партия павінна ...
