скім Савета, якія з »явіліся ў різни абласцях імпериі па ініциятиве свецкай адміністрациі І частина Надав без узгаднення з царквой, паклаў кіеўскі мітрапаліт Арсеній. Уступіць у братерства міг любі праваслаўни, кіраўніцтва ім ажиццяўлялася святаром. Братерства Займаюсь ўтриманнем и ўпригожваннем храму, падтриманнем школи І шпіталя, «пасяленнем добрих нораваў и жицці хрисціянскага», аказвалі дапамогу збяднелим братчикам [26, с.38]. Гетия арганізациі ўрад спрабаваў викаристоўваць для русіфікациі краю, адмисловия правіли пра братерстви (21 красавіка 1864 р.) билі розроблені Галоўнай присутнасцю сумесна з МУС и Другім аддзяленнем. У 1880 у Расіі існавала 63 праваслаўних братерстви, да канца стагоддзя узнікло яшче 76 [25, с.84]. Частка з іх знаходзілася на териториі Беларусі (у Полацке, Віцебску, Магілеве), аднако актиўнай дзейнасці сярод вернікаў братерстви НЕ вялі па причине палею беднати и слабасці. У метах узмацнення ўпливу праваслаўя на НЕ праваслаўнае насельніцтва ў білоруських губерній билі створани місіянерскія таваристви, галоўним у палею дзейнасці яни лічилі правядзенне ПРАЦІ сярод старавераў з Мета пераходу іх у праваслаўе. Сцвярдженню праваслаўних пазіций служилі и праваслаўния монастир - так 1914 у Беларусі дзейнічалі 21 мужчинскі и 14 жаночих манастироў. Такім чинам, у 50-і рр.. XIX - пачатку XX ст. пазіциі праваслаўнай царкви ў білоруських губерній значний ўмацаваліся. Павялічилася колькасць праваслаўних храмаў и вернікаў, святароў и манахаў. Узрасла материяльная падтримка царкви з боці царскіх залагодить, якія разглядалі яе як палю надзейную апорії. Праваслаўная царква стала найважнай часткай у механізме ажиццяўлення метанакіраванай патітикі русіфікациі Беларусі.
У адрозненне пекло праваслаўнай царкви, пазіциі якой на працягу другий палового XIX - пачатку XX ст. значний замацаваліся, каталіцкая працягвала сграчваць свій били ўплиў на Беларусі. Як адзначалася вишей, пасли падаўлення паўстання 1863 р. агульнарасійскія закони ў адносінах да каталіцкага духавенства билі дапоўнени шерагам распарадженняў мясцових залагодить: аб забароне без Згоди губернатара призначаць ксяндзоў на вишейшия духоўния гіасади и законавучицелямі (циркуляри пекло 19 и 23 студзеня 1865р.), Аб забароне позаштатним ксяндзам адвольнага виканання богаслуження и виканання хрисціянскіх абрадаў (циркуляри пекло 13 сіудзеня, 27 червеня 1867 р.); аб забароне ставіць на палях и дарога Крижі и вешаць абразії без дазволу грамадзянскага начальства (циркуляри пекло 8 ліпеня 1864 и 19 верасня 1867 р.); аб забароне каристацца польскай МОВА у афіцийнай перапісци, у дзяржаўних установах, грамадскіх месцев (циркуляри пекло 12 лютаго, 24 сакавіка 1864 р., 3 червеня 1868р.); аб забароне распаўсюджвання польскай пісьменнасці и падручнікаў на польскай мове сярод праваслаўнага насельніцтва (циркуляри пекло 1 студзеня 1864 р., 24 жніўня 1866р., 2 сіудзеня 1869 р.). Гетия заходи дапаўняліся, як ужо адзначалася, закриццем касцелаў и кляштараў и пераўтвареннем іх у праваслаўния храми, висилкай ксяндзоў, якія ўдзельнічалі ў паўстанні, и м. д. [22, с.1]
Акрам абмежаванняў адміністрацийна-примусовага характар ??супраць каталіцкай царкви викаристоўваліся и іншия заходи барацьби. У метах паслаблення ўпливу каталіцкіх святароў на Беларускі народ биў распрацавани план" распалячання касцела. Сутнасць яго укладати ў критим, каб увесці ў каталіцкіх касцелах білоруських губерняў рускую мову замести польскай у дадатковия ...
