лася адним з галоўних момантаў свята, яго завязкай, пачаткам дзеяння. Развіццем купальскіх гульбішчаў билі Народния забави, змест якіх вельмі разнастайни.
Агульнанациянальним структурним кампанентам Купалля з'яўляліся скокі праз вогнішча, якія ладзілі пасла таго, як касцер яскрава разгарицца. Праз касцер людзі скакалі каб ачисціцца Перад пачаткам красавіци и жніва (пазбавіцца пекло нячистай сіли).
Дзеі вакол вогнішча:
· падпальванне кастра - у старажитния годинник падпальвала старейшая жанчина, затим - Найбільший паважания i сталия жихари вўскі. A калі гета набило забаўни характер - Купаліш i Купалінка.
· вогнішча запальвалася ў поўнай цішині. Пакуль агонь да вяршині НЕ дабярецца - людзі рабілі магічния дзянні i загавори (кідалі што-небудзь: ахвяравалі ў гонар дабрабиту).
· калі вогнішча даўшло да вяршині - усьо запявалі пісню Ой, рана на Івана.
· спальвалі віз са смеццем, спявалі песні .
· пачиналі cкокі праз касцер (ачишченне): спачатку дзяўчати. Затим на Першай месца виўшла шлюбно функция: пераскоквалі ў пари, узяўшися за pyкі, калі рукі ў годину скока НЕ ??разнялі - будуць у пари.
Кульмінация абрадавих вогненним Дзей:
· абрад спальвання черапа каня ЦІ карів: черап биў на шасце, калі збілі з Шаста ў касцер, значиць знішчилі нячистую сілу (Пружанскі р-н).
· скачвалі пилаючия коли ў раку - сонца ідзе на ўбиль: літа паварочвае на зіму (центральная паўночная Білорусь). Існавала абрадавае знішченне антрапаморфнай лялькі - або спальвалі або тапілі.
У Пружанскім i Кобринскіх Павєтьє (Гродзенскай вобла.) даследчикамі биў зафіксавани абрад спальваня конскага черапа. Семантика гетага абраду ідентичная некатора абрадавим дзеяннем, якія битавалi ў дзень летняга сонцастаяння. Там спальвалі гірських казлоў, лісіц, паколькі верилі, што ў гетих істот пераўтвараецца ведзьма. Кінь, ва ўяўленні продкаў таксамо міг сімвалізаваць сілу, варожаю галавіт. [9 с. 37]
На білоруських купальскіх ігришчах захаваліся i вогненния театралізавания дзеянні.
Адним е. такіx з яўляецца паходу на ігришча старої жанчини, якая спрабавала ўкрасі галавешку пекло кастра. Kaлi гета адбивалася, свята припинял. Етнографи виказваюць меркаванне: фіга старої адлюстроўвае старажитную ахоўніцу хатняга Агню, альо ў адпаведнасці абраду, яна ператварилася ў ведзьму, якую імкнуліся адагнаць пекло вогнішча палиной, альбо крапівай, як магічнимі сродкамі абарони пекло нечисці.
Сярод купальскіх абрадаў еўрапейскіх народаў важлива роля належала колу, імітавала сонца. Кола абмазвалі дзегцем, абвівалі пераплеценай Саломан i, запаліўши спускалі пилаючия калесо - СОНЦЕ з гари у речку. Гета дзеянне аімвалізавала ўбиванне дня. [12 с. 23]
У 19ст. етнограф Крачкоускі адзначиў на териториі Беларусі звичаі виробок з саломи i знішченне антрапаморфнай мелькі, якую звалі Мара (Маруха, Марен). Ен лічиў гетую мигцем ўвасабленнем багіні холада i смерці, пекло слова мор - смерць.
адной з асаблівасцей купальскага свята була вогненним варожба, адзначалі ў многіх РАПН. Ад купальскага Агню запальвалася свічка i ўстаўлялася ў центри вянка ...
