шмянах биСћ 221 рамеснік, з іх 49 - I, 49 - II, 38 - III и 136 - IV групи. Рамеснікі I групи займаліся витворчасцю адзежи и абутку: краСћци, шаСћци, пальчатнікі и іншия. II група - працавалі Сћ спаживецкай галіне: пекарі, півавари, мяснікі. III група займаліся витворчасцю хатніх речаСћ и Прилад ПРАЦІ як з древа, так и металічних: слюсарів, кавалі, Бондар. IV група Сћключае астатнія, розния па зместу специяльнасці - майстр гадзіннай праворуч, ювеліри, Шкляр и гетак далей. p align="justify"> У гаспадарчим жицці гарадоСћ усьо большай значенне набивала арганізация рамеснай витворчасці, заснаваная на вольнанаемнай ПРАЦІ; павялічвалася колькасць буйних майстерань, якія з годинах перарасталі Сћ мануфактурния прадприемстви. Для паширення витворчасці майстр часта викаристоСћвалі працю взяти падмайстраСћ и вучняСћ. Так, у Ашмянах у 1858 Годзе на 109 майстроСћ приходзілася 39 падмайстраСћ и 68 вучняСћ, у критим ліку 15 краСћцоСћ мелі, адпаведна, 15 и 22, 18 шаСћцоСћ - 10 и 25, 8 слесараСћ - 4 падмайстри і 7 вучняСћ и гетак далей.
Для абарони сваіх інтаресаСћ рамеснікі вимушани билі прасіць дазволу на стваренне цехаСћ, аднако з-за адсутнасці законаСћ у гета галіне мясцовия залагодить НЕ рашаліся самавольна вирашиць вань. У 1852 Годзе усьо ж було визначана, што Сћ шкірним Горадзе, пасадзе и мястечку павінен Биць створани асобі непамесни яСћрейскі цех и асобі Сћправа гетага цеха, а таксамо Сћ шкірним мястечку, дзе патребна, ствараць спрошчания рамесния управи и плиг гетим на сходзе Сћсіх запісаних рамеснікаСћ праводзіць вибар старейшини и двох яго сяброСћ. Плиг гетим на Вишейш Пасадена міг стації толькі хрисціянін (виключенне стаСћ цех Сћ ІСћі, так як там не було увогуле рамеснікаСћ-хрисціян). p align="justify"> На 6 верасня 1852 Сћ мястечках Соли, Смаргонь, Кревен, Валожин, Вішнева, Гальшани и ІСће Ашмянскага Павєтьє билі Сћведзени спрошчания рамесния Сћправи. У астатніх мястечках з-за невялікай колькасці рамеснікаСћ не було Сенсит праводзіць дадзенае мераприемства, таму вирашилі далучиць іх да інших: Жупрани - так СолаСћ, Заскавічи - так Смаргоні, Дзевянішкі и Ліпнішкі - так ІСћя, Траб - так Гальшан, Налібокі - так Валожина.
У Беларусі напяредадні аграрнай реформи пригонния мануфактури пераважалі над капіталістичнимі. Пануючай Форман пригонних мануфактур була вотчинная, Частка, якіх паступова перарастала Сћ капіталістичния. Узнікненне и развіцце вотчинних мануфактур було винікам зростанню таварно-грашових адносін у памешчицкіх гаспадарках, альо працавалі яни пераважна дзеля задавальнення непасредних патреб памешчика-пригонніка и яго Двара. Многія з іх билі саматужнимі майстернямі з 1-3 рабочимі. Наприклад, мануфактурне перияд білоруський металургіі пачинаецца з 1790, па інших звестках, з 1794 року, калі Сћ маентку Вішнева граф Адам Хратовіч ствариСћ дерло Сћ Беларусі домну. Завод биСћ размешчани над ракой Гальшанкай у 5 асобних дамах, Акрам Фабрични: адзін будинак ​​кам'яні з Печчі для...