ьная. АсноСћную частко сялянскага насельніцтва складалі цяглия сяляне Сћсіх найменняСћ. p align="justify"> У сувязі з ростам гарадоСћ у канц XV - Першай палового XVI ст. значний вирас спро на збожжа и іншия сельскагаспадарчия прадукти як у самої краіне, так и Сћ Заходняй ЕСћропе, дзе Сћ тій годину пачаСћ развівацца капіталізм. Феадали імкнуліся атримаць прибиткі и таму паширалі пашні, павялічвалі пасеви Сћ фальварках (гаспадарскіх запашке) з Мета паставак сельскагаспадарчай прадукциі на Сћнут-рани и знешні ринак. p align="justify"> Велікакняжацкі двір таксамо стаяСћ Перад праблемай павелічення прибитковасці. Частио війни паставілі вялікага князя літоСћскага Сћ залежнасць пекло феадалаСћ, якім ен вимушани биСћ раздаваць земли, каб захаваць у іх асобі Сацияльна апорії. Гета привяло да моцнага скарачення велікакняжацкага Дамена. Таму, каб пависіць прибитковасць маенткаСћ, Жигімонт II АСћгуст у 1557 абвясціСћ аб правядзенні Сћ дзяржаСћних землях реформи, якаючи Сћвайшла Сћ гісторию пад назвав "валочні памера". Уся зямля падзялялася на роСћния надзели, валокі, памерам 21,3 га шкірно. Лепшия Сћрадлівия земли забіраліся пад княжацкія фальваркі, у якіх сяляне адбивалі паншчину. Шкірна сялянская гаспадарка замацоСћвалася за часткай валокі. Селянін губляСћ права пераходу да іншага гаспадара и станавіСћся пригонним. 3 валокі визначалася и кола різни павіннасцей. Яни билі розния для цяглих и асадних сялян. Так, цяглия сяляне павінни билі за шкірну валок працаваць па два Дні на тидзень у фальварку, а таксамо плаціць натуральні аброк аСћсом, сенам, свойскай птушкай, уносіць невялікі грашови чинш и виконваць працоСћную павіннасць у княжацкіх замках. Асадния (чиншавия) сяляне павінни билі плаціць чинш пекло 66 да 106 грошаСћ у рік. Пасли дзяржаСћних маенткаСћ валочні памера була праведзена и Сћ маентках феадалаСћ. До Канціо XVI ст. яна Сћжо Сконч Сћ заходніх и центральних абласцях Беларусі, некалькі пазней - ва Сћсходніх и паСћдневих.
Реформа була дерло буйним умяшаннем дзяржаСћнай залагодить Сћ працес землеСћладкавання Сћ Вялікім княстве ЛітоСћскім. Яна азначала новий щабель у развіцці феадальних адносін, паколькі сприяла ма-Авам запригоньванню сялян. Валочні памера уніфікавала павіннасни стрибне. Цяпер па Сћсей краіне, ва Сћсіх відах маенткаСћ у сялян адной категориі павіннасці билі аднолькавия и визначаліся колькасцю валок, якія знаходзіліся Сћ іх каристанні. Уніфікация павіннаснага стрибне падарвала еканамічную Аснова СћцекаСћ сялян пекло сваіх гаспадароСћ у пошуках лепшага жицця. Цяпер уся зямля, маемасць сялян и Самі сяляне Сталі Сћласнасцю феадала ці дзяржави Сћ залежнасці ад таго, на чией зямлі яни сядзелі. Принятия Сћ хуткім годині статути 1566 и 1588 гг. устанавілі спачатку 10 -, а потим 20-Гадові термін вишуку втікачів сялян и вяртання іх гаспадарам. Гета азначала канчатковае юридичнае афармленне пригоннага права на Беларусі и ва Сћсім Вялікім княстве ЛітоСћскім. Сялян стала можна прадаваць, мяняць, аддаваць у якасці закладу як усю сям'ю, так и асобних яе членаСћ. Гета була найболип Жорсткий форма пригоннага права, якаючи праіснавала амаль триста гадоСћ. p align="justify"> У виніку валочнай памери прибиткі феадалаСћ пекло маенткаСћ значний вираслі. Шчодрия княжацкія дараванні; а таксамо захоп феадаламі часткі сялянскай зямлі паскорилі яе канцентрацию Сћ адних руках, привялі да стварення буйних магнацкіх уладанняСћ - латифун-кожний, што мелі па ТИСЯЧ І Великому сялянскіх двароСћ. Вище названих 40% усяго зямельнага фонду аказалася Сћ виніку реформи Сћ руках феада-лаСћ. Сярод іх болипасць склалі католікі літоСћскага паходжання. p align="justify"> У заходняй и центральнай Беларусі ажиццяСћленне реформи привяло да заміни абшчиннага землекаристання падворним.
У XIV - XVI стст. адбиваецца значний ріст гарадоСћ и гарадскога насельніцтва. Гарад билі центрамі рамяства и Гандль. Найбільший буйнимі гарадамі на териториі Беларусі Сћ гети годину з'яСћляліся Полацк, МагілеСћ, Віцебск, Мінск, Брест, Гародня, Слуцьк, Новагародак. Раслі и паселішчи гарадскога типу - мястечкі. Гарад и мястечкі Сћзнікалі як на дзяржаСћних, так и на приватнаСћласніцкіх землях. Мястечкі Сћ асноСћним належалі феадалам. Каля 40% усіх гарадоСћ таксамо билі приватнаСћласнимі. Гарад, што належалі феадалам, билі адміністрацийнимі, гаспадарчимі и культурнимі центрамі іх зямель. Жихари гетих гарадоСћ неслі феадальния павіннасці на карисць свойого гаспадара. p align="justify"> З ростам гарадоСћ гараджане імкнуліся пазбавіцца пекло феадальнай залежнасці и атримаць Свабоду, а таксамо права на самакіраванне. Феадальная залежнасць перашкаджала развіваць гарадскія промисли и гандаль. Таму з канца XIV ст. літоСћскія Князі Сталі дараваць Гарад права на самакіраванне, названае магдебургскім на прикладзе таго права, якім валодаСћ р. Магдебург. Паводле магдебургскага права, насельніцтва визвалялася пекло виканання адработачних (паншчинних) павіннасцей на карисць феадала...
