вихаванні. Пстория гетага сумна вядомага Ліста, як. и інших падобних да яго тагачасних пісем білоруський інтелігенциі, пераканаўча и грунтоўна асветлена ў кнізе Г. Коласа Карані міфаў. Жицце и творчасць Янкі Купали [16].
уласцівим тагачасним партийним кіраўнікам циніз-мам и прафесійнай недасведчанасцю Затонскі піша пра творчасць Купали тих гадоў: Трапляються твори і з більш явними політичними натяками. Вірш найбільшого народного поета Янки Купали безсменного члена ЦВК Білорусії багатьох скликань:" Є ще в мені сила, образа не дається - боротися. Над сплячих предків могилами вільно блискавкою блимати, знайшлося б у мене ще пісень, повних надій і життя, якби не був ним світло тісний ... Є у мене ще віра у вільний мій народ, який у разі потреби вийде з сокирою за волею в похід [16, с. 167]. Тут М. Затонскі примітиўна пераказвае широкавядоми купалаўскі твор Есць жа яшче ... ( 1926). Абвостраная балинавіцкая інтуіция дапамагла яму правільна визначиць асноўни пафас и ідейную скіраванасць купалаўскага верша, як и ўсей тагачаснай творчасці Паета. У купалаўскай адцанасці савецкай уладзе Затонскага, у адрозненне пекло пазнейших літаратуразнаўцаў, що не пераканалі ні Безназоўнае, ні Піянерскае, ні Летапіснае, ні Диктатура ПРАЦІ.
Даречи, пра згаданае Безназоўнае цікавия и ў нейкай заходи слушния меркаванні виказаў напяредадні публікациі купалаўскага Уриўку з паеми тагачасни сациялагічни критик І. Плашчинскі, Які ў часопісе Узвишша № 4-5 за 1930 сцвярджаў пра Купалу наступнае: Ен и приняў ревалюцию, калі яна перайшла ў далейшия форми развіцця, дере за ўсе толькі таму, што яна дала нациянальнае визваленне и визваленне СІЛ пекло паншчинних бядот. Альо гетага моманту Нельга пераўвялічваць, твариць з Купали песьняра ревалюциі пралетарскай, што ен паказаў яе широкі розмах, як гета робяць услужлівия людзі. Треба Биць вельмі наіўним, каб усьлед за ІМІ гавариць, што ў Безназоўним виразна виступаюць мотиви пралетарскай паезіі, што мастацкі пендзаль яго з захапленнем рисуе широкі розмах пралетарскай ревалюциі ... Треба просто не разумець ні мотиваў пралетарскай паезіі, ні характар ??самої пралетарскай ревалюциі, каб дайсці да такогого одкровення. Няма ў Безназоўним ні таго, ні другог [16, с. 169-170].
Што праўда, то праўда - няма ў Безназоўним, Ані ў інших Надав самих адиезних купалаўскіх палітичних дриндушках тих часоў аніякага захаплення пралетарскай ревалюцияй, аніякага шчирага яе ўсхвалення. Есць іншае. Есць Спроба Надав у невиносних умів маральнага, духоўнага и фізічнага деспатизму, Кашмар сталінскага генациду заставацца самім сабой, знешне як биццам приняўши норави и звичаі нових уладатримальнікаў. Такім чинам, жиццевия, а найперш палітичния варункі ставяць Янку Купалу ў сітуацию Конрада Валенрода, змушаючи да пошукаў нетрадицийних формаў духоўнай барацьби з таталітарним режимам.
У кантексце Падзу таго годині як адну з праяў маральнага, духоўнага змагання треба расценьваць и публікацию ўжо згаданага Уриўка з паеми ў сами розпал винішчення ўсялякіх пробліскаў нациянальнай самасвядомасці. Твор гети яшче раз падкресліваў нязломнасць и неўміручасць народнаго духу, велізарную сілу роднага слова, якое, виказанае ў Мастацкай формі, здольнае перажиць усіх цемра-шалаў-чужинцаў и ўрешце вивесці народ да Світлана и незалежнае будучині.
Заняволени народ можа супрацьставіць няволі моц палею души, бо толькі на яе териториі ...
