- "Пасланне Фаме прасвітеру", у якім ен адстойвае самастойнасць мясцовай хрисціянскай царкви Перад канстантинопальскім патриярхам Фамой.
Вялікае месца Сћ гісториі культури Беларусі Займаюсь ЕСћфрасіння Полацкая (1110-1173 рр..), дачка малодшага сина РЋсяслава Чарадзея. Яна перапісвала и перакладала кнігі, засноСћвала монастир (Спаскі жаночи и Прсв. Багародзіци мужчинскі) i школи для дзяцей плиг іх, була фундатарам церкваСћ и видатних помнікаСћ декаратиСћна-прикладнога Мастацтва. Па загадзе ЕСћфрасінні полацкі дойлід Іаан пабудаваСћ Спаських царкву (каля 1132-1159 рр..), а распісаСћ царкву фрескамі мастак Кузьма з памочнікамі (згодна з надпісам на сцяне храму). Па замовленні ЕСћфрасінні полацкі майстар-залатар Лазар Богша Сћ 1161 виканаСћ шасціканцови криж - Святиню Беларусі. На драСћлянай Аснова мацаваліся 11 Залата пласцін, аздоблених перагародчатимі каляровимі емалямі з виявамі святих, каштоСћнимі камянямі. Бакі крижа абкладзени сяребранимі пазалочанимі пласцінамі, на якіх нанесені надпіс - гістория стварення крижа, імя майстра, праклен магчимим злодзеям. Такім чинам, Криж - помнік декаратиСћна-прикладнога Мастацтва, помнік пісьменнасці, хрисціянскі помнік старажитнай Беларусі. p> Аб високім узроСћні декаратиСћна-прикладнога Мастацтва Сћ старажитних білоруських княствах гавораць знаходкі прадметаСћ рамесніцкай витворчасці - різних з косці и древа гронкаСћ нажоСћ, грабянеСћ, лижак, шахових фігурак (знойдзени Сћ ВаСћкависку, Лукомлі, Гародні). Майстр-залатари авалодалі складанай технікай філіграні, гравіроСћкі, залачення, черні, зярнення.
Важнае месца Сћ шматграннай культури старажитнай Беларусі Займаюсь архітектура. Беларускі даследчик культури М.М.Шчакаціхін яшче Сћ 20-я рр.. XX ст. видзяліСћ дзве архітектурния школи культавага будаСћніцтва на териториі сучаснай Беларусі, што адрозніваліся па віду кладкі плінфи, ДЕКОРИ, памерам и планіроСћке пабудоСћ.
Полацкая будаСћнічая школа атримала вялікі СћплиСћ візантийска-малаазіацкага будаСћніцтва. ВикаристоСћвалася муроСћка з пахаваним радам цегли (адзін радий цегли СћтапліваСћся брили и затинкоСћваСћся, вонкавая тинкоСћка адсутнічала), інтер'ер (унутраная прастора) аздаблялася фрескамі - Рознакаляровимі роспісамі па сирої тинкоСћци. Видатнимі помнікамі полацкай будаСћнічай школи з'яСћляецца Сафійскі Сабор (1050-я рр..), Спаская (Спаса-ЕСћфрасіньеСћская) царква (1132-1159 рр..), Храми Сћ Бельчицах (XII ст.), Дабравешчанская царква Сћ Віцебску - Ці Царква Звеставання (1-а палового - сяредзіна XII ст.) А так сама храми Сћ Мінску, НоСћгарадзе, Смаленску. p> Гарадзенская архітектурная школа прадстаСћлена помнікамі - Барисаглебскай царквой на Каложи (Каложская царква) Сћ Гродно, пабудаванай Сћ апошнюю чверць XII ст.; незавершанай царквой у ВаСћкависку XII ст.; Гродзенскай Прачисценскай царквой XII ст.; Гродзенскай Ніжняй царквой пабудови XII ст. (Загінула пад годину Пажар 1183), а таксамо храмамі Сћ Турава, Новаградку, Мінску и інш. Асаблівасці технікі гродзенскай школи - викаристанне Сћ муроСћци плінфи (Тонкай цегли) разам з абцесаним каменем и декаратиСћнай маелікавай пліткі, а таксамо галаснікоСћ - керамічних гаршкоСћ, умараваних біля сцени для паляпшення акустикі. Для аздаблення викаристоСћваліся фрескі и мазаіка. Гета гавориць аб відпливаючи візантийскай, балканскай и каСћказкай традиций будаСћніцтва.
Видатним прикладам ваеннага дойлідства на Беларусі з'яСћляецца Кам'янецька ці Біла вежа, пабудаваная Сћ Кам'янці сучаснай Бресцкай вобласці дойлідам Алексан у XIII ст. Решткі падобних вежаСћ знойдзени Сћ Полацку, Гародні.
Музична культура крейди некалькі накірункаСћ. Адним з замоСћцаСћ виступаСћ княжаскі двір, дзе патрабаваліся виканаСћци цериманіяльнай и ваеннай музикі. У межах хрисціянскай праваслаСћнай царкви музичния інструменти НЕ викаристоСћваліся, альо склаСћся знакаміти Прапора распеСћ. Наогул, царква виступала супраць Народнай музичнай культури, прадстаСћленай скамарохамі, спевакамі з гуслямі, жалейкамі, бубнамі. Апошніх вельмі шанаваСћ прості люд І частина прималі плиг Дваро феадалаСћ.
2. Культура Беларусі XIV - XVI стст. Царква и релігія
В
2.1 Культура Беларусі
Беларускія земли мелі параСћнальна високі Сћзровень еканамічнага развіцця, таму больш важливу ролю Сћ княстве адигривала беларуская мова й культура. Беларуская мова викаристоСћвалася як дзяржаСћная, а так сама Сћ дамашнім абіходзе вялікіх князеСћ и феадальнай знаці. У виніку развіцця феадальнага грамадства Сћ межах етнічнай териториі Беларусі Сћ XIII-XVI стст. начиння беларуская народнасць.
XV - дерло палового XVII стст. - Перияд развіця культури, Які атримаСћ у ЕСћропе Назву Адрадженне. Ен характаризаваСћся Сћздимам свецкай навукі и Мастацтва, станаСћленнем нациянальних моСћ, літаратур и нациянальнай самасвядомасці, гуманістичним светапоглядам. Дзякуючи тривалим сувязям з ЕСћропай, беларуская культура так сама пазнала СћплиСћ ідей Адрадження, альо тут меліс...
