жніСћня да канцлера ЯСћстафія Валовіча. Прасякнутия пафасам викрицця закулісних махінаций кіруючих вярхоСћ Вялікага княства ЛітоСћскага и яе ганебнай капітуляциі Перад диктатам висакамернай польскай феадальнай знаці, яни набиваюць характар ​​вострапубліцистичних артикулаСћ. У іх з вичарпальнай паСћнатой аСћтар виклаСћ палі подивиться и розумінню ім дзяржаСћних спраСћ, паказаСћ грамадска-палітичния настроі свойого асяроддзя и тою самим праявіСћ незвичайни Талент перакананага палітика и патриета, занепакоенага лісам роднага краю. Допіси Кміти-Чарнабильскага да Валовіча, якія Сћключаюць у сябе вобразни расказ аб жицці и бице служилай шляхти, напісания живой вароднай МОВА, служаць пераканаСћчим доказ таго, як дзякуючи Сћзросшаму мастацкаму майстерству и павишанай увазе да лісі канкретнай асобі дзелавое пісьменства набивала специфічния Риси славеснага Мастацтва. Канкретни Чалавек з яго зямнимі клопатамі и інтаресамі паступова станавіСћся аб'ектам літаратурнай творчасці.
"Допіси" Кміти-Чарнабильскага билі прикметнай з'явай у развіцці білоруський літаратури пекло яе сінкретизму да самастойнай форми майстерства мастацкага слова. Як специфічная форма праяСћлення гетага віду пісьменства яни тривала Сћвайшлі Сћ літаратурни Сћжитак. Сведчаннем гетага з'яСћляецца шераг твораСћ царкоСћна-палемічнай публіцистикі (наприклад, лісти Клірика Астрожскага, Іпація Пацея, Івана Вішанскага, пресвітера Андре са Слуцька и інш.), а таксамо помнікаСћ палітичнай сатири ("Ліст да АбуховічаВ», хадайніцтва мітрапаліта Макария, адрасаванае ключніку райскіх варот св. Пятра, за віленскага купця Златовіча и інш.). Напісания па свіжих слядах гістаричних Падзу, "Допіси" Кміти-Чарнабильскага стаялі ля витокаСћ гісторика-мемуарнай літаратури.
Грамадска-палітичнае жицце Речи Паспалітай пачатку XVII ст. характаризуецца вострай антифеадальнай и нациянальна-релігійнай барацьбой. Пастаянния негаразди Сћнутри пануючага класа, частио війни, адкритая інтервенция Сћ Расію - Усьо гета привяло Сћ рух велізарния маси народу. Накопления Сћражанні пра Сћбачанае, пачутае и перажитае билі настолькі ноцнимі, што примушалі відавочцаСћ, удзельнікаСћ Падзу Брацці за пяро, каб замацаваць іх у аналах гісториі, що не Даць ім сцерціся Сћ памяці нашчадкаСћ. Менавіта Сћ гети перияд у білоруський літаратури зараджаецца гісторика-мемуарна проза, стваральнікамі якой у асноСћним билі прадстаСћнікі шляхецкага саслоСћя. Тади амаль немагчима було знайсці такий шляхецкай сям'і, у якой НЕ вяліся б палі сямейния дияриуши, куди шляхта Сћносіла Сћспаміни НЕ толькі аб сваім гаспадарчим и асабістим жицці, альо и аб Найбільший важливих палітичних падзеях у краіне. АСћтари, як правіла, імкнуліся захаваць верагоднасць паведамлення, як мага больш дакладна Сћзнавіць факти и падзеі, якія яни тлумачилі и аценьвалі пад відпливаючи асабістих уражанняСћ. Таке живое, непасреднае самавиказванне аСћтара апавядання надавала запісам характар ​​каштоСћнага дакумента свойого годині.
Паказальнимі Сћ гетим Сенсит з'яСћляюцца мемуари навагрудскага падсудка Федара Міхайлавіча ЕСћлашоСћскага (1546-1616), працю взяти над якімі ен пачаСћ у 1603, маючих, як відаць, дзеннікавия запіси за папяреднія 40 гадоСћ. Аригінал мемуараСћ захаваСћся Сћ няпоСћним аб'еме: адсутнічае Сћступная Частка, якаючи расказвае пра бацькоСћ мемуариста. А паколькі апошвія запіси абриваюцца звесткамі за 1604, то не вимикається, што Сћ аСћтарскім тексце міг Биць и працяг інфармациі за наступния гади яшче актиСћнага грамадскага жицця ЕСћлашоСћскага. Па годині напісання мемуари ЕСћлашоСћскага, уціснутия ім у типовую для летапісаСћ форму пагадових запісаСћ, з'яСћляюцца самим раннім помнікам мемуарнага жанру з усіх вядомих нам твораСћ білоруський літаратури. Беручи за напісанне СћспамінаСћ, ЕСћлашоСћскі імкнуСћся вихаваць сваіх дзяцей у духу тих ідеалаСћ, якімі ен кіраваСћся сам у асабістим жицці. Менавіта гетим и абумоСћлена падрабязнае напісанне ім аСћтабіяграфіі, з якой ми даведваемся, што нарадзіСћся ЕСћлашоСћскі Сћ Ляхавічах (цяпер РАПН центр Бресцкай вобласці) у небагатай праваслаСћнай шляхецкай сям'і, якаючи крейди маентак у ЕСћлашове. У хатніх умів ен вивучиСћ Аснова роднаВ, а таксамо польскай и яСћрейскай грамат. Неабходния веди па математици, справаводстве и юриспруденцьгі ен набиСћ шляхам самаадукациі Сћ працесе служби плиг Дваро магнатаСћ, што дазволіла яму потим з Поспеха виступаць у роли юриста-адваката па справах для знатних паноСћ у різни суднових інстанциях. Дзякуючи багатаму практичнаму вопиту адваката ЕСћлашоСћскі набиСћ аСћтаритет у асяроддзі навагрудскай павятовай шляхти, якаючи даручила яму на ВаршаСћскім вальним сеймі 1579 приняць удзел у складанні тексту важнага дзяржаСћна-прававога дакумента - "Трибунала Вялікага княства ЛітоСћскага ". А калі Сћ земскім навагрудскім Судзі аказалася вакантним месца падсудка, яго абралі Сћ 1592 на гетую Пасадена, якую ен займаСћ да канца свойого жицця.
...
