сійнае жицце на білоруських землях у дадзени перияд.
4. Становiшча на Беларусi в іншої палового XIX - пачатку XX ст. у будаунiцтве різни культавих будинкау
На Беларусі ў інший палового XIX - пачатку XX ст. з яўляецца неймаверная колькасць и разнастайнасць праваслаўних культавих збудаванняў у різни архітектурних Стила: ретраспектиўна-рускі, руська-візантийскі, маскоўска-яраслаўскі, сінадальни Стила, неарускі Стила, Стила Мадерн. Катальцкія культавия забудови узводзіліся у неараманскім, ретраспектиўна-гатични, неагатичним Стила.
пасли параженняў нациянальна-визваленчих рухаў 1830-1831 и 1863-1864 рр.. Перад расійскім урадам паўстала праблєми ўмацавання заходніх рубяжоў імпериі. Ахопленая ідеяй русіфікациі царська адміністрация імкнулася як мага ширей распаўсюдзіць у Паўночна-Заходнім краі прияритет праваслаўнай царкви. Найвишейши загад 1842 [22, с.1] адносна ўчинення праваслаўних церкваў на заходніх териториях Расійскай імпериі, у критим ліку и Беларусі, сприяў, з аднаго боці, умацаванню пазіций праваслаўя сярод мясцовага насельніцтва, а з другог - умацаванню заходніх межаў імпериі.
Центральная и мясцовия ўлади робяць загидила па абмежаванні ўпливу каталіцкай царкви на Білорусь 3 «падачи царської ўрада и плиг актиўним садзейнічанні апалагета русіфікациі на Беларусі галоўнага начальніка Паўночна-Заходняга краю генерала М.М. Мураў єва прикметна пашираецца и набивае беспрецедентния маштаби царкоўнае будаўніцтва. Таму ў Народзе найвисачейша кананізавания церкви Сталі називаць »мураў еўкамі. Зацікаўленасць залагодить у паширенні царкоўнага будаўніцтва назіраецца ў звароце Мураў єва да гродзенскага губернатара пекло 6 студзеня 1865: «Ва ўсепадданейшай запіске маей аб заходи да ўчинення Заходняга Краю я хадайнічаў, между іншим, аб водпуску да 500 тис. рублеў з Дзяржаўнага Казначейства на аднаўленне и пабудову нових церкваў у губернії Віленскай и Гродзенскай па таму прикладу, як адпушчани падобния суми па губернії Віцебскай, Магілеўскай и Мінскай, што и було зацверджана Дзяржаўним Савета » [17, с121-124].
Для реалізациі праграма па будауніцтву царквей 29 сакавіка 1864 у губернії билі створани часовия камітети па будаўніцтву праваслаўних церкваў.29 красавіка 1864 ствараецца годин камітет па будаўніцтву церкваў па Гродзенскай губерні, адначасова - Літоўская будаўнічая камісія . Плиг губернскіх праўленнях утвараюцца царкоўна-будаўнічия присутстви.7 сніжно 1867 вийшла Палаженне" Аб парадку ўчинення праваслаўних церкваў у дзевяці губернії Заходняга краю [22, с.1], на падставе якога камітети билі перайменавани ў губернскія царкоўна-будаўнічия присутстви Міністерства ўнутраних спраў .13 червеня 1890 па пастанове Дзяржаўнага Савета царкоўна-будаўнічия присутстви з-пад Нагляду міністерства пераходзяць у падпарадкаванне праваслаўнай кансісториі. Па палаженню ў абавязкі губернскіх царкоўна-будаўнічих присутстваў уваходзіла: агляди и визначенне стану церкваў, састаўленне на іх будаўніцтва праектних материялаў и каштарисаў , збор сведак аб приходах и аб колькасці ў іх прихаджан, вилученне асігнаванняў на будаўніцтва и рамонт храмаў, нагляд за царкоўна-будаўнічимі работамі и інш.
«вибухая» храмавага будаўніцтва абумоўліваўся, з аднаго боці, резкім павеліченнем колькасці праваслаўнага насельніцтва пасли далучення уніятаў да Рускай праваслаўнай царкви па саб...
