аСћни лад ВКЛ характеризаваСћся дзяленнем яго на дзве часткі: центральную (галоСћную) i земли мяжуючия ("прислухоСћваючия").
Так ХV ст. адносіни паміж центрам и мяжуючимі землямі будаваліся па асабістай залежнасці князеСћ пекло вялікага князя, г.зн. на Аснова сюзеренітету-васалітету. У ХV ст. буйния васальния княстви билі ператворани у ваяводстви, або Павєтьє, у якіх кіравалі намеснікі вялікага князя - ваяводи, старасти.
Дамінуючае становішча у дзяржаве займалі центральния земли, якія Сћ гістаричних дакументах мелі агульную Назва - Літва. У іх була сканцентравана асноСћная маса вялікакняжацкіх и дзяржаСћних маянткаСћ, тут жа знаходзіліся и асноСћния маенткі буйних феадалаСћ. Гета територия була параСћнальна густа заселена, адсюль набіралася ясноуная Частка арміі, з яе насельніцтва ішлі асноСћния даходи Сћ дзяржаСћную скарбницю. Буйния феадали гетих земляСћ Алелькавічи, Друцкія, Глебавічи, Гальшанскія, Кішкі, Радзівіли, Сапегі и інш. займалі пануючае становішча Сћ дзяржаве. У іх руках знаходзіліся Сћсе найважнейшия органи дзяржаСћнай залагодить и кіравання. p align="justify"> Землі "прислухоСћваючияВ» не зліваліся Сћ адно з асноСћним дзяржаСћним ядром, захоСћвалі палю дзяржауна-прававую адасобленасць и виступалі як аСћтаномния суб екти дззяржаСћна-прававих адносін. Тут працягваСћ захоСћвацца адасоблени мясцови апарат дзяржаСћнага кіравання, з тієї толькі розніцай,. што СћзначальваСћся ен спачатку асобнимі князямі, а затим вялікакняжацкімі намеснікамі - старастамі або ваяводамі.
Гісторикі сведчаць. "Гетия земли НЕ билі поунасцю самастойнимі, и іх насельніцтва знаходзілася пад уладаю центральних органаСћ и абавязана було несці пеСћния агульнадзяржаСћния павіннасці". p align="justify"> Вивад. ДзяржаСћни лад Вялікага княства ЛітоСћскага напачатку характаризаваСћся наяСћнасцю широкай аСћтаноміі асобних земляСћ-княстваСћ, якія Сћвашлі Сћ яго склад. Альо яго Нельга разглядаць як феадальную раздробленасць, плиг якой шкірна зямля виступаємо ва Сћсіх дзяржаСћна-прававих адносінах самастойна. Гета була дзяржава з НЕ да канца завершанай централізацияй. p align="justify"> Центральния органи кіравання. Усю Сћладу и дзяржаунае кіраванне Сћ ВКЛ узначальваСћ вялікі князь (гаспадар). Яму падпарадкоСћваліся Князі и Баяра, якія кіравалі Сћдзельнимі княствамі и вотчинамі. p align="justify"> Функциі вялікага князя: найвишейши суддзя; галоСћнакамандуючи Сћзброенимі сіламі краіни; ажиццяСћляСћ дипламатичния зносіни з суседзямі; аб'яуляСћ Вайн и мір; призначаСћ на Пасадена и распараджаСћся дзяржаСћнимі маенткамі.
Практика сведчиць, што студенти слабка ведаюць імени гаспадароСћ ВКЛ, перияди, калі яни Сћладавалі. Таму метазгодна привесці схему з текставимі елементамі, якаючи дае магчимасць висвятліць імени и гади гаспадарання вялікіх князеСћ у ХIII-ХV ст.ст. (Схема № 2, с.33). p align="justify"> Вибари вялікага князя. Виб...