В«БяздольниВ», присвечани Я. Купалу. У 1910 з'явіСћся верш В«Не хіліся, дуб зялениВ», присвечани Я. Коласа. Творчасць видатних білоруських паетаСћ аказала Моцний СћплиСћ на Ц. Гартнага: В«Хацелася паглядзець, пагутариць, пачуць думкі шкір-нага з іх пра тое, што іх заставіла пісаць па-беларуску І як яни глядзяць на падняти ІМІ гасло адрадження Беларусі. Сацияльна пліч Найбільш мяне інтригаваСћ, хоць я адчуваСћ виразна, што ідея нациянальнага визвалення палею краіни залягла Сћ маім нутрій до-сиць грунтоСћна В», - признаваСћся пісьменнік. p align="justify"> дерло паетични зборнік Ц. Гартнага В«ПесніВ» вийшаСћ у 1913 у Пецярбурзе. Ен складаСћся з Трох раздзелаСћ: В«Песні працяВ», В«Песні КаханеВ» и В«Жальби и жаданніВ». Адметнасцю зборніка з'яСћлялася тое, што Ц. Гартного виступіСћ як В«пралетарскі ПаетВ». Упершиню Сћ білоруський літаратури побачим з вобразе селяніна з'явіСћся вобразе рабочага. p align="justify"> Центральнае месца Сћ зборніку занялі В«Песні ГарбараВ». У вер-шах гетага циклу адлюстравани невиносна цяжкія Сћмови ПРАЦІ робочим біля капіталістичним грамадстве. Разам з критим Пает паказвае, як робітничо пачинае Сћсведамляць палю годнасць и сілу, як Абуджа-ецца Сћ ім Сацияльна актиСћнасць, гатоСћнасць ревалюцийним шляхам змяніць сацияльния абставіни, у якіх яму даводзіцца працаваць и жиць. p align="justify"> Зборнік В«ПесніВ» визначаецца народним подивимось Паета на працю взяти, якую ен лічиСћ НЕ толькі асновай материяльнага існавання, альо и Першай умовай духоСћнага жицця. У вершили В«Красія, збожжа!В», В«Песні жняіВ», В«КасьбаВ», напісаних у речишчи нациянальйай традициі, Ц. Гартного паетизуе сялянскую працю взяти. Лейтмативам циклу В«Пісенний працяВ» з'яСћляецца думка Паета аб критим, што людзі ПРАЦІ (сяляне и рабочия) - творці жицця, стваральнікі Сћсяго каштоСћнага на зямлі:
Працюю увесь світ ускарміла,
Працюю нам шчасце дала.
(В«КасьбаВ»)
Висока ацаніСћ В«ПесніВ» Я. Купала. Ен пісаСћ: В«Цішка не" майструе вершаСћ В», а ПЯЕ, ПЯЕ Сћсей палею набалелай душею, усім сваім серцам, Гарач, кіпучим. Нойдзеце тут и галубіния песні Кахан-ня, и сумния жальби, и смелия жаданні, и ва Сћсім чуваць пісняра праСћдзівага, винасіСћшага кожнае слова Сћ сваіх набалелих Грудзь В». p align="justify"> У паеме В«Пает, маці и музаВ» (1915) Ц. Гартного визначиСћ палі паетичнае Кредо, назваСћ палю музу В«Муза змаганняВ», пад-кресліСћши критим самим сілу паезіі, яе непариСћную сувязь з жиццем и барацьбой народу.
Паетични зборнік Ц. Гартнага, Які вийшаСћ у Берліне Сћ 1922 р., меСћ Назву В«Песні Праця і змаганняВ». Ен тематична працягваСћ ма-Тиви першага зборніка В«ПесніВ» (раздзел В«Песні ПрацяВ»). p align="justify"> Змест двох другіх раздзелаСћ В«Чирвони золакВ» и В«ЗмаганніВ» складаюць вершили, у якіх Пает вітае заваеви ревалюциі (В«Робіт-ніцкая и сялянская ревалюцияВ»), (В«Гадавіна 25 кастричніка...
