ання селяніна на зямлі, з сяредзіни XV ст. уводзіліся заканадаСћчия абмежаванні, а Сћ XVI ст. сяляне запригоньваюцца.
Грашови аброк Широкий распаСћсюдзіСћся Сћ XV ст. - чинш. Гета було винікам развіцця таварно-грашових адносін, уцягваннем у іх дзяржаСћних и феадальних маенткаСћ.
Та реформи 1557 асноСћнай адзінкай падаткаабкладання з'яСћляецца "служба" (дворишча, жребій). Гета Сћчастак зямлі, за каристанне якім сяляне неслі СћстаноСћления цяглия и інш. павіннасці. Складанний служба часцей за Сћсе з двох-трохи димоСћ. "Дим" таксамо міг Биць адзінкай падаткаабкладання. p> Акрам абавязкаСћ у адносінах да свойого гаспадара сяляне павінни билі таксамо працаваць на карисць дзяржави: будаваць и рамантаваць замкі, дарогі, масті ("бярема павозавае", "падарожчина", "ЗГОНИ"), удзельнічаць у зборах грошай на ваенния патреби и р. д. Такія абавязкі НЕ билі пастаяннимі и регламентаванимі.
В
Категориі сялян
Па характар ​​еканамічних адносін з феадалам сяляне падзяляліся на шераг категорий: дольнікаСћ, даннікаСћ, людзей цяглих, асадних, агароднікаСћ, слуг и інш.
Даннікі (людзі даних д.) - сяляне, што виконвалі феадальную Рент Сћ виглядзе даніни прадукцияй асабістай гаспадаркі - збожжам, медам, Футре и інш. Адзінкай абкладання служиСћ дим. Дольнікі - асобная група даннікаСћ, што павінни билі виплочваць даніну памерам у 1/4 Ураджай. Яни Сћдзельнічалі Сћ талоках, виконвалі шматлікія павіннасці, уносілі грашови плацеж - баброСћшчину. Гетия категориі билі Найбільший распаСћсюджани на Падзвінні и ПадняпроСћі, дзе існавала пагроза ваенних нападаСћ. У інших регіенах з развіццем унутранага и знешняга Гандль дольнікаСћ пераводзілі на чинш ці паншчину.
Людзі цяглия асноСћную павіннасць - паншчину виконвалі на зямлі феадала. Яни павінни билі примаць удзел Сћ сезонних роботах - талоках, гвалт - Сумесних роботах па Збора Сћраджаю, на сенажаці, будаСћніцтве дарога, замкаСћ и інш. Цяглия таксамо плацілі натуральні аброк аСћсом, сенам, хатняй птушкай и яйкамі, невялікі чинш, неслі фурманкавую (давалі падводи) i вартаСћнічую (ахоСћвалі маемасць гаспадара) павіннасці.
Асаднае сялянства (кунічния, чиншавікі) крейди асноСћную павіннасць - чинш да 30 літоСћскіх грошаСћ, таксамо адпрацоСћвалі на працягу року 12 талок и гвалт.
Агароднікамі станавіліся збяднелия сяляне ці били хатнія раби, пекло якіх гаспадар імкнуСћся атримаць великі даход и саджаСћ на невялікі кавалак зямлі, звичайна Сћ вки моргі (морг - зямельная міра, прикладна 0,71 га). Агароднікі павінни билі виконваць паншчину - адзін дзень у тидзень, а іх жонкі - шесць дзен літах.
Сяляне-слугі падзяляліся на тих, хто:
займаСћся каняводствам (конюхі);
промисламі (асочнікі, баброСћнікі, бортнікі, Рибалової, стральци);
рамяством (Бондарєв, Ганчар, кавалі, цесляри);
виконваСћ адміністрацийна-гаспадарчия функциі (гуменнікі, сотнікі, старці);
прислужваСћ панам (КУХАР, аддзверния);
ніс вайсковую ці кур'ерскую службу (Баяра панцирния, путния, слугі-Баяра).
Апошнія билі привілеяванай часткай залежнага сялянскага насельніцтва, яни сваім становішчи примикалі да шляхти а годинах и пераходзілі Сћ гета саслоСће. Аднако шераг заканадаСћчих актаСћ XVI ст. резка адмежаваСћ сялян-слуг пекло шляхти.
На ніжейшай Ступені стаялі кутнікі, халупнікі, каморнікі, людзі лезния, гультаі. Халупнікі мелі хату-халупу, що не мелі ворнай зямлі, няредка и агарод. Кутнікі и каморнікі жилі Сћ чужих хатах (здималі кут ці камору). Яни жилі працай па наймі Сћ селах и Гарад. p> Па характар ​​асабістай залежнасці сяляне на працягу доСћгага годині падзяляліся на: людзей пахожих ці вільних; непахожих ці отчичаСћ; челядзь нявольную ці рабоСћ; закупаСћ. АсноСћная прикмета - наяСћнасць ці адсутнасць Волі. p> Пахожия сяляне маглі пераходзіць пекло аднаго феадала да другог, толькі Сћвосень, пасли заканчення палявих робіт, са Згоди гаспадара и пасли таго, як будуць виканани Сћсе павіннасці. Магчимасць захоСћвалася да XVI ст. p> Непахожия людзі жилі на адним месцев и виконвалі павіннасці па літературна спадщина (атчизния людзі), а таксамо тия сяляне, якія дзесяць гадоСћ пражилі на зямлі Сћладальніка маентка. Ім забаранялася права пераходу. Каран Сћкривальніцтва втікачів сялян.
Челядзь нявольная знаходзілася Сћ поСћнай асабістай уласнасці феадалаСћ. Гета категория крейди пачатак пекло билога хатняга рабства. Зямельних надзелаСћ НЕ крейди, абслугоСћвала дваровую гаспадарку. Маглі атримаць волю у критим випадкі, калі феадал у галодни рік виганяСћ чаляднікаСћ (Статут ВКЛ 1588 р.).
Закупи (таксамо и радовічи) знаходзіліся Сћ часовай няволі. Яни бралі пазику (купу) у гаспадара ці заключалі з ім дагавор (рад). Гетия людзі страчвалі асабістую волю, калі НЕ виконвалі дагавор ці НЕ виплочвалі пазику.
Форми феадальнага землекаристання и землеСћладання
ВярхоСћним уласнікам ус...
